Book Title: Tattvarthadhigam Sutram Part 08
Author(s): Rajshekharsuri, Dharmshekharvijay, Divyashekharvijay
Publisher: Arihant Aradhak Trust
View full book text
________________
૧૬૦ શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૮
સૂત્ર-૨૫ સૂક્ષ્મપરિણામવાળા કોઈક સ્કંધો ગ્રહણને અયોગ્ય છે, કોઈક ગ્રહણને યોગ્ય છે. ફરી પણ કોઇક ગ્રહણને અયોગ્ય છે.
ઉત્તર-૫ પાંચમા પ્રશ્નના ઉત્તર માટે કહે છે–
ક્ષેત્રીવાદિત' રૂત્ય, જીવપ્રદેશોની સાથે એકક્ષેત્રમાં રહેલા સ્કંધો બંધાય છે. જે આકાશમાં( આકાશ પ્રદેશમાં) જીવ રહેલો છે ત્યાં જ જે કર્મયોગ્ય પુદ્ગલો છે તે જ બંધાય છે. અન્ય ક્ષેત્રમાં રહેલા પુદ્ગલો બંધાતા નથી. ત્યાં રહેલા તે પુદ્ગલો રાગાદિ સ્નેહગુણના યોગથી આત્મામાં લાગે છે. અન્ય ક્ષેત્રમાં રહેલા યુગલો આત્મામાં લાગતા નથી. કેમકે (આત્માના) આશ્રય વિના રહેલા પુદ્ગલોમાં રાગાદિ સ્નેહભાવનો પરિણામ હોતો નથી.
ઉત્તર-૬ છઠ્ઠા પ્રશ્નના ઉત્તરને કહે છે–
થતા ફત્યાદ્ધિ વ શબ્દનો અવધારણ અર્થ હોવાથી સ્થિર જ બંધાય છે. સામર્થ્યથી પ્રાપ્ત અર્થને બતાવે છે- ગતિને પામેલા બંધાતા નથી. કેમકે વેગવાળા છે. (વેગવાળા પુગલો ઝડપથી ત્યાંથી પસાર થઈ જાય તેથી ન બંધાય.)
ઉત્તર-૭ સાતમા પ્રશ્નના પ્રતિભેદ(=પ્રત્યુત્તર) માટે કહે છે– “સર્વાત્મકશેષ રૂલ્યઃિ આગ્નવો સમાન હોવાથી સર્વઆત્મપ્રદેશોમાં સંપૂર્ણઆત્મામાં પુદ્ગલો સંબંધને પામેલા છે, અર્થાત્ સર્વઆત્મપ્રદેશોમાં પુદ્ગલો બંધાય છે. વળી જ્ઞાનાવરણાદિ એક એક કર્મને યોગ્ય પુગલો એક એક આત્મપ્રદેશમાં કેટલા બંધાય છે એ વિષે સ્પષ્ટ વિવરણ કરે છે- “પર્વો દિ રૂત્યાદિ, અસંખ્યપ્રદેશ સ્વરૂપ જીવનો એક
