Book Title: Tattvarthadhigam Sutram Part 08
Author(s): Rajshekharsuri, Dharmshekharvijay, Divyashekharvijay
Publisher: Arihant Aradhak Trust
View full book text ________________
સૂત્ર-૧૪ શ્રી તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૮
૧૧૯ વિપરીત નીતૈોર્ન' રૂતિ, ચાંડાળો પ્રસિદ્ધ જ છે. ચંડાળો એટલે માતંગો. ચંડાળનું ગ્રહણ વરુ-ડરુ-મુક્તક આદિ ઘણી જાતિઓને બતાવનારું છે. મૌષ્ટિક કસાઈ વગેરે. વ્યાધ એટલે શિકારીઓ-પારધીઓ. મત્સ્યબંધો એટલે માછલાં પકડવાની જાળ વગેરે હિંસાના હેતુઓથી જીવનારા. દાસનો ભાવ તે દાસ્ય. ચંડાળ આદિને બનાવનાર નીચગોત્ર છે. આદિ શબ્દથી કચરાને કાઢનાર વગેરેનું ગ્રહણ કરવું. (૮-૧૩)
टीकावतरणिका- अष्टमप्रकृतेर्बन्धस्वरूपनिरूपणायाहટીકાવતરણિકાર્થ–આઠમી (અંતરાય નામની) પ્રકૃતિના બંધસ્વરૂપનું નિરૂપણ કરવા માટે કહે છે–
અંતરાયકર્મના પાંચ ભેદોતાનાવનામ્ ૮-૨૪ સૂત્રાર્થ– અંતરાયકર્મના દાનાંતરાય, લાભાંતરાય, ભોગાંતરાય, ઉપભોગાંતરાય અને વીર્યંતરાય એમ પાંચ ભેદો છે. (૮-૧૪)
भाष्यं- अन्तरायः पञ्चविधः । तद्यथा- दानस्यान्तरायः लाभस्यान्तरायः भोगस्यान्तरायः उपभोगस्यान्तरायः वीर्यस्यान्तराय इति ॥८-१४॥
ભાષ્યાર્થ– અંતરાય પાંચ પ્રકારનો છે. તે આ પ્રમાણે- દાનનો અંતરાય, લાભનો અંતરાય, ભોગનો અંતરાય, ઉપભોગનો અંતરાય અને વીર્યનો અંતરાય. (૮-૧૪)
टीका- दानादीनामिति षष्ठी प्रकृतिविशिष्टसम्बन्धापेक्षा, प्रस्तुतश्चान्तरायो मूलप्रकृतिबन्धे, तेनाभिसम्बन्धनायाह-अन्तरायः पञ्चविध તિ, ‘તથ’ત્યનેન પ્રવિધતાં તથતિ, રાનયેત્યાદિ દ્વાનં-યં, सत्यपि द्रव्ये न ददाति, तद्धि कर्मोदितं दीयमानस्य कर्मणो विघ्नम् अन्तरायं अन्तर्धानं करोतीति दानान्तरायं, द्रव्ये प्रतिग्राहके च सन्निहितेऽप्यस्मै दत्तं महाफलमिति जानानोऽपि दातव्यं न ददाति, एवं लाभभोगपरिभोगवीर्यान्तरायेष्वपि योज्यं, तथा कश्चिद् वदान्यः सर्वदा दानाकरः समस्तार्थिभ्यो यथाप्रार्थनं स्वशक्त्या निर्विशेषं ऊर्जितचेता
Loading... Page Navigation 1 ... 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194