Suktiratnakosa

Author(s): Lakshman, Nilanjana Shah
Publisher: L D Indology Ahmedabad

Page 23

लक्ष्मणकता
53 पुंसामुन्नतचित्तानां सुखावहमिदं द्वयम् ।
सर्वसङ्गनिवृत्तिर्वा विभूतिर्वातिविस्तरा ॥४ 54 कुसुमस्तबकस्येव, द्वयी वृत्तिर्मनस्विनः ।
मूनि वा सर्वलोकस्य शीर्यते वन एव वा ॥ ५ [भर्तृहरि, सु. सं. ३४] 15 नाल्पीयसि निबध्नन्ति पदमुद्दामचेतसः ।
येषां भुवनलाभेऽपि निःसीमानो मनोरथाः ॥ 56 लग्जावतः कुलीनस्य धनं याचितुमिच्छतः ।
कण्ठे पारावतस्येव वाकरोति गतागतम् ॥७ 57 भादौ तन्न्यो बृहन्मध्या विस्तारिण्यः पदे पदे ।
यायिन्यो न निवर्तिन्यः सतां मैयः सरित्समाः ॥८ 58 मन्दास्त्वां नोद्धरन्तीति मा महात्मन् विषीद तत् ।
गनानां पङ्कमग्नानां गजा एव धुरंधराः ॥९ 59 शरावमनुकुर्वन्ति प्रीतयः सर्वदेहिनाम् ।
अधोमुखमसाधूनां विपरीतं विपश्चिताम् ॥१.
अथ खलः । 60 यस्यामृतकलाप्यास्ये दुर्मुखस्य न विषते ।
कथं प्रलापी पापीयान् स खलः खलु जीवति ॥१ 61 का खलेन सो स्पर्दा सज्जनस्यामिमानिनः ।
भाषणं भीषर्क साधोर्दूषणं यस्य भूषणम् ॥२ 62 निर्माय खलजिहाग्रं सर्वप्राणहरं नृणाम् ।
चकार किं वृथा शविषवहीन् प्रजापतिः॥३ 63 मुखेनैकेन विष्यन्ति पादमेकस्य कण्टकाः।
दूगमुखसहस्रेण सर्वप्राणहराः खलाः ॥४ 64 खलानां कण्टकानां च द्विविधैव प्रतिक्रिया । ___उपानमुखभङ्गो वा दूरतो वा विवर्जनम् ॥५ 65 जीवन्नपि न तत्कतुं शक्नोति सज्जनस्तथा ।
दुर्जनो यन्मृतः कुर्यात् मनुष्येभ्योऽहितं यथा ॥ 66 दुनरुभ्यमानानि वचांसि मधुराण्यपि ।
भकासकुसुमानीव संत्रासं जनयन्ति नः ॥७