Shrimad Rajchandra Vishayak Patra Vyavahar

Author(s): Yugbhushansuri, Kaivalyajitvijay
Publisher: Gitarth Ganga

Page 25

૨3
“શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર વિષયક પત્રવ્યવહાર ખુલાસો (૮) :
પ્રશ્નોત્તરી/પ્રશ્ન નં. ૫૧માં અમે એમ કહેલ છે કે - ભૂમિકાના સાચા નિર્ણય માટે શાસ્ત્રમાન્ય ધોરણ જરૂરી અને અનિવાર્ય છે. સમકિતનું શાસ્ત્રીય લક્ષણ દેવ-ગુરુ-ધર્મ તત્ત્વની અભ્રાંત ઓળખ છે - મેં ક્યાંય સમ્યત્ત્વના નિર્ણાયક તરીકે બહિરંગ વેષની વાત કરેલ નથી. તેથી બહિરંગ વેષનો વિકલ્પ, તેના દ્વારા આપત્તિનું આપાદન, સંયમની વ્યાખ્યા વિષયક પ્રશ્ન વગેરેના આપના વિધાનો તદ્દન અપ્રસ્તુત છે.
શ્રીમદ્ રાજચંદ્રની બાબતે મારે દુઃખ સાથે કહેવું પડે છે કે “તેઓમાં વૈરાગ્ય, વિદ્વત્તા, ત્યાગ, નિઃસ્પૃહતા વગેરે ઘણાં ગુણો હતાં, છતાંય વિચારોની એકવાક્યતા કે નિર્ણયવૈર્યતા વગેરે ઉપદેશક માટે જે આવશ્યક ગુણો જોઈએ તે તેમનામાં ન હતાં. આના કારણે તેમના અનેક લખાણો પૂર્વાપરવિરોધયુક્ત બન્યા છે. જે વાતનું ભૂતકાળમાં પોતે મંડન કર્યું હોય તે જ વાતનું તેમના દ્વારા ભવિષ્યમાં ખંડન પણ થયેલ છે અને ખંડન થયા બાદ પાછું મંડન પણ થયેલ છે'. અત્રે તેનાં કેટલાંક ઉદાહરણો ટાંકું છું :
(૧) પરમેશ્વરનું સ્વરૂપ બતાવતાં શ્રીમદ્જીએ ૧૭ વર્ષની ઊંમરે મોક્ષમાળાશિક્ષાપાઠ નં. ૧૩માં - “જેઓ અજ્ઞાન, મિથ્યાત્વ, રાગ-દ્વેષ વગેરે અઢારે દોષોથી રહિત હોય તેમને જ પરમેશ્વર મનાય. અન્યને પરમાત્મા માનવાની વાતનું તેઓએ ખંડન કરેલ છે. જ્યારે ૨૪મા વર્ષે તેઓ પત્રમાં લખે છે કે “ભાગવતુમાં વર્ણવેલ લીલાપુરુષ શ્રીકૃષ્ણ પરમાત્મસ્વરૂપ
(૨) પત્રાંક ૨૮માં તેઓશ્રીનું કહેવું છે કે કલિકાલમાં ધર્મપ્રવર્તન કરવા જે ચમત્કારો જરૂરી છે તે મારી પાસે એકત્ર છે અને બીજા નવા ભળતા જાય છે. જ્યારે પત્રાંક ૨૭૦માં ચમત્કાર બતાવીને યોગ સિદ્ધ કરવો તે યોગીનું લક્ષણ નથી' એમ કહેલ છે.
(૩) પત્રક ૨૭માં તેઓ ચત્રભુજ બેચરભાઈને જણાવે છે કે – “તમે મને ધર્મપ્રવર્તનમાં અગ્રિમ સહાયક બનો તેવી શક્યતા છે. તેથી તમે તમારા જન્માક્ષર મને મોકલશો”, સાથે તે જ પત્રમાં “અત્યારે હું સર્વપ્રકારે સર્વજ્ઞ સમાન થઈ ગયો છું”, એવું શ્રીમનું કહેવું છે.
(૪) શ્રીમદ્જીની ૨૦ વર્ષની ઊંમરે લખાયેલ પત્રાંક ૨૭નો આશય એ છે કે – મેં, મારે પ્રવર્તાવવાના ધર્મ માટે શિષ્યો અને સભાની સ્થાપના કરેલ છે. શિષ્યના આચારરૂપ સાતસો મહાનીતિઓ પણ એક દિવસમાં રચી દીધેલ છે - જ્યારે ૨૯મા વર્ષે લખેલા પત્રાંક ૭૦૮નો ભાવ – મેં હજુ સુધી કોઈને પણ વ્રત-પચ્ચખ્ખાણ આપ્યા નથી કે ગુરુ-શિષ્ય તરીકેનો વ્યવહાર પ્રદર્શિત કર્યો નથી - એવો છે.
(૫) તેઓ ૨૦મા વર્ષે લખે છે કે “હું બીજો મહાવીર છું. સર્વજ્ઞ સમાન છું'. જ્યારે