________________
૩૬
“શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર' વિષયક પત્રવ્યવહાર
லலலலலலலலலலலலலல ®િ ખુલાસો (૨)
શ્રીમદજી non-jain હતાં એ વાત માત્ર વાસ્તવિકતાની રજૂઆત છે. બાકી nonjain એ જૈન થઈ જ ના શકે તેવું કહેવાનો કોઈ જ આશય નથી. અમારા આધગુરુ શ્રી ગૌતમસ્વામી, શ્રી સુધર્માસ્વામી આદિ અગિયાર ગણધરો જન્મથી non-jain જ હતાં, છતાંય અમે તેમને શાસનની ધુરાના પ્રથમ નાયક જ માનીએ છીએ. આ સિવાય શ્રી શય્યભવસૂરિજી, શ્રી હરિભદ્રસૂરિજી વગેરે અનેક વિદ્વાન ધર્માચાર્યો પૂર્વાવસ્થામાં વેદચુસ્ત બ્રાહ્મણો હતાં અને ઉત્તરાવસ્થામાં શાસનના સમર્થ પટ્ટધરો કે શ્રુતધરો થયાં હતાં. માટે આ સંદર્ભે અન્ય વિકલ્પો કરવા અસ્થાને છે.
லலலலலலலலலலல
லலலலலலலலலலல
* તમારી પ્રશ્ન પૂછવાની શૈલી ઘણી અધૂરી અને અસ્પષ્ટ છે. ક્યાંક ક્યાંક ૐ પૂર્વાપરવિરોધ પણ છે. તેથી શક્ય વિકલ્પાનુસારે ઉત્તર આપવા પ્રયત્ન કરેલ છે. ખુલાસો (૩):
કેમે પૂછાવ્યું છે કે સમ્યગ્દષ્ટિ આત્માની કઈ સ્થિતિ આપ માન્ય કરો છો?” આમ તો અમને સમ્યગ્દષ્ટિ આત્માની પૂર્વની મિથ્યાત્વ, વર્તમાનની સમ્યક્ત કે ભવિષ્યની વિરતિ વગેરે સર્વ અવસ્થાઓ તે તે કક્ષા અનુસાર હેય, ઉપાદેય તરીકે માન્ય જ છે, છતાંય જો પૂછવાનો આશય એવો હોય કે “માર્ગગામી તરીકે આપને સમ્યગ્દષ્ટિની કક્ષા માન્ય છે ?” તો કહેવાનું કે અમે શ્રી હરિભદ્રસૂરિ અને
આપશ્રીને એ પુછવાની રજા લઈએ છીએ કે અવિરત સમ્યફરિચો ગુણસ્થાનકી ના આત્માની કઈ સ્થિતિને આપ માન્ય કરો છો? શ્રી યશોવિજયજી, શ્રી દેવચંદ્રજી, શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યજી મ.સાહેબ વગેરે પૂર્વે થઈ ગલેય જ્ઞાની અને અંશે સંવર તત્વ એટલે ધર્મની શરૂઅંત કહે છે.
ચંદ્ર સાધના કેન્દ્રના પ્રથમ પત્રનો અંશ) 3. सम्माणुट्ठाणं चिय, ता सव्वमिणंति तत्तओ णेयं । ण य अपुणबंधगाई, मोत्तुं एयं इहं होइ ।।९९६।।
सम्यगनुष्ठानमेवाज्ञानुकूलाचारणमेव, तत् तस्मात् सर्वं त्रिप्रकारमपि इदमनुष्ठानं तत्त्वतः पारमार्थिकव्यवहारनयदृष्ट्या ज्ञेयम्। अत्र हेतुमाह- न च नैव यतोऽपुनर्बन्धकादीन् अपुनर्बन्धकमार्गाभिमुखमार्गपतितान् मुक्त्वा एतदनुष्ठानमिहैतेषु जीवेषु भवति। अपुनर्बन्धकादयश्च सम्यगनुष्ठानवन्त एव ।।९९६।।
उपदेशपद महाग्रन्थ सटीक (कर्ता : श्री हरिभद्रसूरीश्वरजी म.सा.) सम्यगनुष्ठानमेवाज्ञानुकूलाचरणमेव तत् तस्मात् सर्वं त्रिप्रकारमपीदमनुष्ठानं तत्त्वतः पारमार्थिकव्यवहारनयदृष्ट्या, ज्ञेयम्। अत्र हेतुमाह-न च नैव यतोऽपुनर्बन्धकमार्गाभिमुखमार्गपतितान्मुक्त्वा एतदनुष्ठानमिहैतेषु जीवेषु भवति, अपुनर्बन्धकादयश्च सम्यगनुष्ठानवन्त एव-इत्युपदेशपदसूत्रवृत्तिवचनादपुनर्बन्धकादेः सम्यगनुष्ठाननियमप्रतिपादनात्।
धर्मपरीक्षा टीका (कर्ता : श्री यशोविजयजी म.सा.)
