________________
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર' વિષયક પત્રવ્યવહાર
૪૧
லலலலலலலலலலலலலல
லலலலலலலலலலல
லலலலலலலலலலல
પરંતુ આ વાત જૈનશાસ્ત્રોને સંમત નથી. કારણ કે ચક્ષુઇન્દ્રિયનો ગમે તેટલો છે ક્ષયોપશમ હોય તે પરમાણુને જોવા માટે કારણરૂપ બની શકતો નથી. તેમજ દૂર રહેલી વસ્તુનું જ્ઞાન કરવા દૂરંદેશીલબ્ધિ કારણ છે, નહીં કે પરમાણુનું જ્ઞાન કરવામાં. જૈનદર્શન કહે છે કે “પરમાણુને જોવા ઉત્કૃષ્ટ કક્ષાનું અવધિજ્ઞાન કે કેવળજ્ઞાન જ સમર્થ છે”. મન:પર્યવજ્ઞાનનો વિષય માત્ર મનોદ્રવ્ય છે અને મતિ-શ્રુતજ્ઞાનથી સૂક્ષ્મ પરમાણુઓ જોઈ શકાતાં નથી. ઉદાહરણ (૩):
જૈનશાસ્ત્રો કહે છે કે “આત્મા વીતરાગી અને સર્વજ્ઞ બને ત્યારપછી તેને કોઈ આવેગાત્મક કામના કે ઇચ્છા રહેતી નથી”, માટે તીર્થકરોના તીર્થપ્રવર્તનરૂપ છે મહાસત્કાર્યને પણ શાસ્ત્રકારોએ કામનાશૂન્ય, કર્મોદયકૃત, સાહજિક પ્રવૃત્તિ કહેલા છે. જ્યારે શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર પત્રાંક ૨૭માં – પોતાની સ્થિતિ સર્વ પ્રકારે સર્વજ્ઞતુલ્ય
જણાવે છે. છતાંયે આખી સૃષ્ટિમાં પર્યટન કરી ધર્મપ્રવર્તનની અદમ્ય ઇચ્છા પણ સાથે 1 જ પ્રદર્શિત કરે છે.
லலலலலலலலலலலலலல ર૭.
મુંબઈ, સં. ૧૯૪૩ .. ... સત્ય કહું છું કે હું સર્વજ્ઞ સમાન સ્થિતિમાં છું. વૈરાગ્યમાં ઝીલું છું.
આશુપ્રજ્ઞ રાજચંદ્ર... ... ... આખી સૃષ્ટિમાં પર્યટન કરીને પણ એ ધર્મ પ્રવર્તાવીશું....
லலலலலலலலலலலலலல છે ઉદાહરણ (૪): છૂ શ્રીમદજીને પોતાને જ શાસ્ત્રવિષયક અનેક શંકાઓ મૂંઝવતી હતી તેવું તેઓએ ૨ ૐ પોતે જ આત્યંતરપરિણામ અવલોકન હાથનોંધ ૧/૨ અને ૧/૬૩માં કબૂલ્યું છે. શું 18 શાસ્ત્રવિષયક આવી સ્થૂલ શંકાઓ તેમના અલ્પ શાસ્ત્રજ્ઞાનની જ દ્યોતક છે.
லலலலலலலலலலலலலல ૧૦. બાદ- યદ્યવં નોપ્રમોડવધર્મૂત્વા યસ્થ પુરતો વિશુદ્ધિવાતો નોર્ હિરણસો વર્ખતે તસ્ય તવૃદ્ધ વિન?
लोकाद् बहिर्द्रष्टव्याभावात्, अत्रोच्यते- लोकस्थमेव सूक्ष्मतरं सूक्ष्मतमं द्रव्यं पश्यति यावनैश्चयिकपरमाणुमपीति तद्वृद्धेस्तात्त्विकं फलम् ।।
नंदीसूत्र टीकोपरि टिप्पण ११. न वा तीर्थप्रवर्तनवदिच्छाऽभावेऽपि स्वभावादेव भगवतो भुक्तिरिति कल्पयितुं युक्तम्, प्रकृताहारवैकल्य एव
नियतकालभाविशरीरस्थितिस्वभावकल्पनायां दोषाभावात् । भावनाविशेषोत्पन्नसकलक्लेशोपरतव्यापारव्यवहारलक्षणतीर्थप्रवर्तनस्वभाववत् क्लेशोपशमनार्थं प्रकृताहारस्वभावकल्पनाया अन्याय्यत्वात् । न हि भगवति क्लेशो नाम, अनन्तसुखविरोधात् ।
शास्त्रवार्ता समुच्चय टीका स्तबक-१०
