Shobhan Stuti Vruttimala Part 01

Author(s): Rihtvardhanvijay
Publisher: Kusum Amrut Trust

Page 145

114 शोभनस्तुति-वृत्तिमाला (2) सि० वृ०-दिशदिति / भो भव्याः ! यूयं जिनमतं-भगवच्छासनं मुदा-हर्षेण सदा-निरन्तरमेव अरंशीघ्रं काम-अत्यर्थं नमत-प्रणमतेति क्रियाकारकसम्बन्धः / ‘णम प्रहीभावे' धातोः ‘आशीःप्रेरणयोः' (सा० सू० 703) कर्तरि परस्मैपदे मध्यमपुरुषबहुवचनं / ‘अप्०' (सा० सू० 691), 'स्वरहीनं०' (सा० सू० 36), 'आदे: ष्णः स्नः' (सा० सू० 748) इति णकारस्य नकारः / तथा च ‘नमत' इति सिद्धम् / अत्र ‘नमत' इति क्रियापदम् / के कर्तारः ? / यूयम् / किं कर्मतापन्नम् ? / 'जिनमतं' जिनानां मतं जिनमतं इति तत्पुरुषः' / “मतं पूजितसंमते” इति विश्वः / कया ? / मुदा / कथम् ? / सदैव / पुनः कथम् ? / अरम् / पुनः कथम् ? / कामम् / “कामं प्रकामेऽनुमतावसूयानुगमेऽपि च” इति विश्वः / जिनमतं किं कुर्वत् ? / 'दिशत्' दिशतीति दिशत् दददित्यर्थः / किं कर्मतापन्नम् ? / 'उपशमसौख्यम्' उपशमस्य सौख्यं उपशमसौख्यम् 'तत्पुरुषः' प्रशमसुखमित्यर्थः / केषाम् ? / संयतानां-ऋषीणाम् / कथंभूतं जिनमतम् ? / उरु-विशालम्। पुनः कथंभूतम् ? / उदारं महत् / “उदारो दातृमहतोः” इत्यमरः (श्लो० 2719) / पुनः कथंभूतम् ? / 'आयामहारि' आयामेन-दैर्येण हारि-चारु / “दैर्घ्यमायाम आरोहः, परिणाहो विशालता” इत्यमरः (श्लो० 1302) / हेमचन्द्रोऽप्येवमवोचत् / पुनः किं कुर्वत् ? / वासयत्स्थापयत् / कान् ? / 'जननमरणरीणान्' जननं च मरणं च जननमरणे ‘इतरतरद्वन्द्वः', जननमरणाभ्यांजन्ममृत्युभ्यां रीणान्-श्रान्तान् जननमरणरीणान् इति 'तत्पुरुषः' / “स्यन्ने रीणं त्रुतं स्त्रुतं” इति हैमः (का० 6, श्लो० 132) / कस्मिन् ? / सिद्धिवासे-मोक्षसद्मनि / सिद्धिरेव वासः सिद्धिवासः तस्मिन् सिद्धि० / कथंभूते ? / 'अरुजि' नास्ति रुक्-रोगो यस्मिन् स तथा तस्मिन् / पुनः कथंभूतं जिनमतम् ? | 'काममायामहारि' कामः-स्मरः माया-कषायविशेषः कामश्च माया च काममाये ‘इतरेतरद्वन्द्वः' तयोः महांश्वासावरिश्च इति ‘कर्मधारयः' तत् तथा, बृहदमित्रभूतमित्यर्थः / महाचक्रं वा / यदिवा कामश्च माया च आमो-रोगश्च तान् हरतीत्येवंशीलम् / अत्र सदैव अरं कामं इति क्रियाविशेषणानि दिशत् वासयदित्यादिष्वपि योज्यन्ते तथापि संमतमेव / / 27 / / सौ० वृ०-दिशदिति / भो भव्याः ! जिनमतं-तीर्थंकरप्रवचनं यूयं नमत इत्यन्वयः / ‘नमत' इति क्रियापदम् / के कर्तारः ? 'यूयम्' / 'नमत' प्रणमत / किं कर्मतापन्नम् ? 'जिनमतम्' / कया ? / 'मुदा' हर्षेण / कथम् ? / 'अरं' अत्यर्थम् / जिनमतं किं कुर्वत् ? / 'दिशत्' दर्शयत् ददत् वा / कि कर्मतापन्नम् ? / 'उपशमसौख्यं' शान्तरससुखभावम् / केषाम् ? / 'संयतानां' सम्यक् यतनावतां साधूनाम् / कथम् ? / 'सदा' सर्वकालम् / एव' निश्चितम् / पुनः किंवि० जिनमतम् ? / आयाम-दैर्घ्यम् अर्थावबोध