Shobhan Stuti Vruttimala Part 01

Author(s): Rihtvardhanvijay
Publisher: Kusum Amrut Trust

Page 184

श्रीशीतलजिनस्तुतयः 153 चलनतामरसं-चरणकमलं सदा-सर्वदा जयतीत्यन्वयः / 'जयति' इति क्रियापदम् / किं कर्तृ ? | 'चलनतामरसम्' / कथंभूतं चलनतामरसम् ? / 'सदलं' सच्छायम्। चलनतामरसं किं कुर्वत् ? | 'संस्पृशत्' सम्-सम्यक् प्रकारेण स्पर्शयत् / किं कर्मतापन्नम् ? | 'नवकम्' / केषाम् ? | ‘अम्बुरुहाम्' सुरनिर्मितपद्मानाम् / कस्मिन् ? / 'पथि' मार्गे / पुनः किंविशिष्टं चलनताम-रसम् ? | चला-चपला नता-प्रणता अमराणां संसत्-सभा यस्य तत् ‘चलनतामरसंसत्' / पुनः किंविशिष्टं चलनतामरसम् ? / 'अलङ्घनं' अनुल्लङ्घनीयस्वरूपम् / पुनः किं० चलनतामरस् ? / 'सत्' शोभनं विद्यमानं वा | पुनः किं० चलनतामरसम् ? / 'घनं' सान्द्र निबिडं रेखाकारलक्षणादिभिः / इति पदार्थः / / ___ अथ समासः-तीर्थं-चातुर्वर्ण्यसंघं प्रवचनं गणधरं वा करोतीति तीर्थकृत्, शीतलश्वासौ तीर्थकृच्च शीतलतीर्थकृत्, तस्य शीतलतीर्थकृतः / चलनावेव तामरसं चलनतामरसम् / दलेन सहितं सदलम् / नव एव नवकम् / अम्बुनि रुट-जन्म येषां तानि अम्बुरुहि, तेषां अम्बुरुहाम् / अमराणां संसत् अमरसंसत्, चला नता अमरसंसत् यस्य तत् यस्मिन् वा चलनतामरसंसत् / नास्ति लङ्घनं-मार्गालङ्घनं यस्य तत् अलङ्घनम् / नवकमिति स्वार्थ कन् प्रत्ययः / “दले पत्रे अभिख्यायाः” इत्यनेकार्थः / द्रुतविलम्बितच्छन्दसा स्तुतिरियम् / / इति प्रथमवृत्तार्थः / / 37 / / . (4) दे० व्या०-जयतीति / शीतलतीर्थकृतः-शीतलतीर्थंकरस्य चलनतामरसं-चरणकमलं सदासर्वकालं जयति-सर्वोत्कर्षेण वर्तते इत्यन्वयः / 'जि जये' धातुः / जयति' इति क्रियापदम् / किं कर्तृ ? / 'चलनतामरसम्' चलनमेव तामरसं चलनतामरसमिति विग्रहः / कस्य ? शीतलतीर्थकृतः / किंविशिष्टं चलनतामरसम् ? / 'चलनतामरसंसत्' चला-चञ्चला शीघ्रगमनात् सा चासौ नता अमरसंसद्-देवसभा यस्य तत् / अमराणां संसद् अमरसंसत् इति पूर्वं षष्ठीतत्पुरुषः' / पुनः किंविशिष्टम् ? / 'अलङ्घनम्" नास्ति लङ्घनं अधःकरणं यस्य तत्, सर्वेषामपि वन्द्यत्वात् / चलनतामरसं किं कुर्वत् ? / संस्पृशत्संघट्टयत् / किम् ? / नवकम् / केषाम् ? / अम्बुरुहां-कमलानाम् / कस्मिन् ? / पथि-मार्गे / कथंभूतं नवकम् ? | ‘सदलं' दलैः-पर्णैः सह वर्तमानम् / “बहँ पर्णं छदं दलम्” इत्यभिधानचिन्तामणिः (का० 4, श्लो० 189) / पुनः किंविशिष्टम् ? / घनं-निबिडम् / / इति प्रथमवृत्तार्थः / / 37 / / ध० टीका-जयतीति / 'जयति' जयमासादयति / 'शीतलतीर्थकृतः' शीतलनाम्नो जिनस्य / ‘सदा' सर्वकालम् / ‘चलनतामरसं' चलनौ तामरसमिव / ‘सदलं' सपत्रम् / 'घनं' सारम् / एते पद्मनवकस्यैव विशेषणे / नवकं नवैव, स्वार्थे कन् / 'अम्बुरुहां' पद्मानाम् / 'पथि' मार्गे / 'संस्पृशत्'