Shaddarshan Samucchaya Part 02

Author(s): Sanyamkirtivijay
Publisher: Sanmarg Prakashak

Page 716

षड्दर्शन समुच्चय भाग - २, परिशिष्ट - ७, ( साक्षीपाठ)
पृ० २९० । नयवि० पृ० १५२ । तन्त्ररह० पृ० १३ । प्रभाकरवि० पृ० ५३ ।
(F-58) "शब्दादीनामप्यनुमानेऽन्तर्भावः समानविधित्वात् ।" प्रश० भा० कन्द० पृ० २१३ । " शब्द ऐतिह्यानर्थान्तरभावाद् अनुमानेऽर्थापत्तिसंभवानर्थान्तरभावाच्चाप्रतिषेधः । न्यायसू० २।२।२ । प्रत्यक्षेणाप्रत्यक्षस्य संबद्धस्य प्रतिपत्तिरनुमानं तथा चार्थापत्तिसंभवाभावाः । वाक्यार्थसंप्रत्ययेनानभिहितस्यार्थस्य प्रत्यनीकभावाद् ग्रहणमर्थापत्तिरनुमानमेव । न्यायभा० २।२।२ । न्यायवा० पृ० २७६ । न्यायली० पृ० ५७ । न्यायकुमु० ३।१९ । तत्त्वार्थश्लो० पृ० २१७ । प्रमेयक० पृ० १९३ न्यायकुमु० पृ० ५१३ | सन्मति टी० पृ० ५८५ । जैनतर्कवा० पृ० ७७ । स्या० २० पृ० २८३ । रत्नाकराव० २।१ । दर्शनार्थादर्थापत्तिर्विरोध्येव श्रवणादनुमितानुमानम् । प्रश० भा०, कन्द० पृ० २२३ ।
(F-59) “प्रत्यक्षादेरनुत्पत्तिः प्रमाणाभाव उच्यते । सात्मनोऽपरिमाणो वा विज्ञानं वान्यवस्तुनि ॥" मी० श्लो० अभाव० श्लो० ११ ॥
६८९/१३११
(F-60) "अभावोऽप्यनुमानमेव यथोत्पन्नं कार्यं कारणसद्भावे लिङ्गम्, एवमनुत्पन्नं कार्यं कारणसद्भावे लिङ्गम्।" प्रश० भा० पृ० ५७७ । तुलना प्रत्यादिनैवाभावस्य प्रतीते:, तथा चाक्षव्यापारादिह भूतले घटो नास्तीति ज्ञानमपरोक्षमुत्पद्यमानं दृष्टम् । प्रश० व्यो० पृ० ५९२ । प्रश० शब्द० पृ० २२६ । “शब्दे ऐतिह्यानर्थान्तरभावात् अनुमानोऽर्थापत्तिसंभवोभावानर्थान्तरभावाच्चाप्रतिषेधः ।" न्यायसू० २।२।६ । " अभावोऽप्यनुमानमेव" न्यायवा० पृ० २७६ । सत्यमभावः प्रमेयमभ्युपगम्यते प्रत्यक्षाद्यवसीयमानस्वरूपत्वान्न प्रमाणान्तरमात्मपरिच्छित्तये मृगयते । अदूरमेदिनिदेशवर्तिनस्तस्य चक्षुषा । परिच्छेदः परोक्षस्य क्वचिन्मानान्तरैरपि ॥ न्यायमं० पृ० ५१ । अन्यस्य घटादिविविक्तस्य भूतलस्योपलब्ध्या घटानुपलब्धिरिति प्रत्यक्षसिद्धानुपलब्धिः । एतदुक्तं भवति घटग्राहकत्वस्य भूतलग्राहकत्वस्य चैकज्ञानसंसर्गित्वात् यदा भूतलग्राहकमेव तज्ज्ञानं भवति तदा-घटग्राहकत्वाभावं निश्चाययतीति प्रतीतिप्रत्यक्षसिद्धैव घटानुपलब्धिः । प्रमाणवा० स्ववृ० टी० १।६ । तत्त्वसं० पृ० ४७५ । तत्त्वार्थश्लो० पृ० १८२ । न्यायकुमु० पृ० ४६८ । स्या० र० पृ० ३१० । न्यायावा० टी० टि० पृ० २१ ।
(F-61) "अभावोऽप्यनुमानमेव, यथा उत्पन्नं कार्यं कारणसद्भावे लिङ्गम्, एवमनुत्पन्नं कार्यं कारणसद्भावे लिङ्गम् ।" प्रश० भा०, कन्द० पृ० २२५ । कश्चित्पुन्नरसंनिकृष्टदेशवृत्तिरनुमेयोऽपि भवत्यभावः । न्यायमं० पृ० ५४ । न्यायकुमु० पृ० ४६९ ।
(F-62) "संभवोऽप्यविनाभावित्वादनुमानमेव" प्रश० भा०, कन्द० पृ० २२५ । संभवो नाम अविनाभाविनोऽर्थस्य सत्ताग्रहणादन्यस्य सत्ताग्रहणं यथा - द्रोणस्य सत्ताग्रहणादाढकस्य सत्ता ग्रहणम्, आढकस्य ग्रहणात् प्रस्थस्येति । न्यायभा० २।२।१ ।
(F-63) “ऐतिह्यमर्थापत्तिः संभवोऽभाव इत्येतान्यपि प्रमाणानि तानि कस्मान्नोक्तानि । इति होचुः इत्यनिर्दिष्टप्रवक्तृकं-प्रवादपारंपर्यम् ऐतिह्यम् ।" न्यायभा० २।२।१ । '''" तथैवैतिह्यमप्यवितथमाप्तोपदेश
www.jalnelibrary.org