________________
૨૪
સવાદ પંચક
હુલાવી પુલાવી આનંદ માને છે, માટી વયે વિવાહના બંધનમાં નાખી પુત્રવધૂના સુખના લહાવા લે છે, અને જેમ બને તેમ તેને અધિક અધિક સ`સારપ્રિય બનાવવા ઉત્સુક રહે છે, તેવી અન્નાન હ ધેલી માતાએ કરતા તમારામાં હું કાંઇ વિશેષતા જોઉં છું. પ્રભુના માર્ગમાં ગતિ કરવાની મારામાં જે કાંઈ સ્વલ્પ અભિરુચિ ઉત્પન્ન થયેલી છે તેનું ખીજ પણ આપનાજ રક્તમાંથી મને મળ્યુ છે. મનુષ્ય—જીવનની સફળતા પ્રાપ્ત કરવાની જે મહત્ત્વાકાંક્ષા મારા હૃદયમાં રહેલી છે તે આપના દ્વારાજ ચરિતાર્થ થવા નિર્માયેલી હાય એમ મને ભાસે છે. જો તેમ ન હેાય તા મારા દેહના આવિૉવ આપની દ્વારા હાતજ નહી.
માતા : પણ મેટા, સંસારમાં રહીને એ બધું શું નથી ખની શકતું ? સંપ્રદાયે કલ્પેલા સાધુત્વસૂચક પરિવેશ ધારણ કરવામાં આવે તાજ પ્રભુને માર્ગ પ્રાપ્ત થાય તેમ છે? ઊલટા પ્રભુના ઉપદેશ તા એમ છે કે સંસાર એજ આત્માના ગુણો કેળવવાની શાળા છે. પ્રેમ, દયા, અનુકંપા આદિ સુકામળ વૃત્તિઓ; સાહસ, ધૈય, વીરત્વ, આગ્રહ, આદિ કઢાર વૃત્તિએ; અને તે વ્રુત્તિઓના અનુશોલનમાંથી ઉદ્દભવતા અતિ વિરલ અને કીમતી અનુભવ આંહી સંસારની વિવિધ પ્રવૃત્તિઓના ખેંચાણુમાં જેવા પ્રાપ્ત થવા યેાગ્ય છે તેવા એ પરિવેશ ને અગે રહેલી પ્રવૃત્તિમાં નથી.
કુમાર: ગુરુદેવ કહેતા હતા, અને મને પણ એવા અંતરગત વિશ્વાસ છે કે એ સઘળા આવશ્યક ગુના પરિપાક લઈ તેજ હું અવતર્યાં છું. મારા આવેગ કાંઈ વિષાદ, નિર્વેદ કે દુ:ખમયતાની ભાવનામાંથી જન્મેલા નથી. કેમકે મારી આસપાસ ચાતરમ્ પ્રમાદ આન, ઉત્સાહ અને સુખદાયક પરિસ્થિતિ જન્મથીજ મારા ભાગ્ય વિધાતા તરફથી ગાઠવાયેલી છે. સંસાર અને સમાજ જે કાંઈ સુખ