________________
સંવાદ પંચક
થનેમિઃ ભગવતી ! હું એકજ નહીં, પણ સામે નવાણું મનુષ્ય મુદ્ધિના શુષ્ક નિયમને તાબે થવાની વિરુદ્ધ છે. હું અત્યારે તે તમારા ઉપકારના ખાજા તળે દબાઈને કદી તેમ વવાની હા કહીશ પશુ મારું હૃદય તેમ કરવાની હા પાડતું નથી. રાજમતી: ખરું છે કે, સુખ લાલસા મનુષ્યને બધી રીતે એક જ નાલાયક, અને નિર્વીય' કરી મૂકે છે, અને—
અને ઉપભાગની અસાહસિક, ભીરુ
નિમઃ મારી નાલાયકી મારી આગળ જણાવી મતે વધારે દુ:ખી નહીં કરે. મને છૂટવુ ગમે છે પણ જે ઉપાય તમે દર્શાવે છે, તે માટે તા હું બધી રીતે અયેાગ્ય અને અપાત્ર છું. હૃદયની અત્યારની સુખદાયક ભાવના સચવાય અને સાથે સાથે સાચા જીવન નના ક્રમ ઉપર જવાય એવા કાઇ રસ્તા હૈાય તા દર્શાવે.
રાજમતીઃ વીરા ! મેાક્ષના મા એ હાવા સંભવતા નથી. પણ એટલુંજ છે કે તે ભણીની ગતિને ક્રમ, મનુષ્યની વૃત્તિના હાલના બંધારણને ક્ષોભ કરનાર કે વિપરીત સ। ન જ હોય જોઈ એ. વારુ, તમારી સૌ અને સુખ-સ્પૃહાને અનુકૂળ આવે તેવી યુક્રિત દર્શાવું તે તમે તેને અનુસરશે ?
રથનેમિ સતીજી! સુખ કાને પ્રિય નથી ? અને તે પશુ પોતાની પ્રિય ભાવનાઓને ધકકા પહોંચ્યા વિના મળતું હોય તે। કાઈ ને અપ્રિય ન જ હોઈ શકે. યદિપ આપ મારા વડીલ છે અને આ કાળે મને નરકમાંથી છેડાવા છે તાપણુ કહેવા દે કે પ્રત્યેક મનુષ્યના ઉત્ક્રાન્તિને મા` આ કાળે તે જે સ્થિતિમાં છે, ત્યાંથીજ શરૂ થવા જોઇએ અને તેની પ્રિય ભાવનાઓને જેમ એછે. આંચકા લાગે તે રીતે કામ લેવાય તે તેમાં તેનું અધિક શ્રેય છે. રાજમતી : તે ભલે એમ. વારુ ! સૌ ને ચાથા વિના તમાને નહીં જ ચાલે ?
મિઃ એમજ.
