________________
વિવિતા]
કાયar (માતા)=સાંભળેલા. gr (ફળ)=ક્ષણ, પળ. ૩૮ (મધ)=અડધી. ઉર્દૂઅડધી ક્ષણ. જિ ( )=પણ. ઘરું (ચિ)=તારે વિષે. થિ (થ)=સ્થિર, દૃઢ. જે (તે)=તેઓ. જાતિ (કુતિ)=કરે છે. પુરાણં (અનુરા)= અનુરાગને પ્રેમને. (ર) અન્ય.
ऋषभपश्चाशिका. શબ્દાર્થ
રસમય (સમચ=સિદ્ધાન્ત, આગમ. vસમા=અન્યના આગમે. તરિ (તો) તો પણ. મi (મન )=મનને. સુરુ (a)=દ્વિતીય પુરૂષનું એકવચન. સુ (શ)=જાણકાર. સ્વરમગ્નr=તારા સિદ્ધાન્તને જાણનારાના. તુટુ (તા)-તારા. રામચલૂળ (સમયાન) સિદ્ધાન્તને જાણનારાઓના. ન ()=નહિ. દતિ (દૃતિ)=હરે છે.
પધાર્થ
જિન-સિદ્ધાન્તનું ગૌરવ
“અન્ય (વૈશેષિક, નૈયાયિક, જૈમિનીય, સાંખ્ય, સૌગત પ્રમુખ)ના આગમો અડધી ક્ષણ સાંભળ્યા છતાં પણ તારે વિષેને અનુરાગ સ્થિર કરે છે અને તેમ થવાથી તારા સિદ્ધાન્તના જાણકારોનું ચિત્ત તે હરી (શકતા) નથી (તે ગ્યજ છે).”—૩૯
સ્પષ્ટીકરણ સારાંશ
આ પદ્યમાંથી એવો વિનિ નીકળે છે કે જૈન દર્શનના રહસ્યનો જાણકાર જૈમિનીય પ્રમુખ આગ અડથી ક્ષણ તો શું પણ કલાકોના કલાકો અને દિવસોના દિવસો સુધી એકાગ્ર ચિત્તથી સાંભળે તો પણ તેનો જૈન શાસન પ્રત્યેનો પ્રેમ અપાશે પણ ઓછો થાય તેમ નથી. કેમકે અન્ય દર્શનના સિદ્ધાન્તોમાં પરસ્પર વિરૂદ્ધતાદિક અનેક દોષો તેની નજરે પડતાં તેના ઉપર તેની પ્રીતિ થાયજ કેમ?
वाईहिं परिग्गहिआ, करंति विमुहं खणेण पडिवक्खं । तुज्झ नया नाह! महागय व अन्नुन्नसंलग्गा ॥ ४० ॥ [वादिभिः परिगृहीताः कुर्वन्ति विमुखं क्षणेन प्रतिपक्षम् ।
तव नया नाथ! महागजा इवान्योन्यसंलग्नाः ॥] प्र० वृ०-वाईहिं ति । हे विहितदुर्दान्तकुतीर्थिसार्थपुमर्थ ! नाथ! तव सम्बन्धिनो
સુગંતિ’ રિત પાક વૃત્તિશામા ર “રાશિ તિ અર્થાન્તરે
Jain Education International
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org