________________
विरचिता મજશરિવા.
પંક जीवा इति भवस्तस्मिन् । परं तथापि न भीतो-न त्रस्तः। केषाम् ! दुःखानां-जन्मजरामरणादिलक्षणानाम् । त्वयि दृष्टे पुनर्विवेककुशलत्वात् जातं-सम्पन्नम् । किं तत् ? भयं पलायितं च-नष्टं च [मे-मम झगिति-शीघ्रमेव । अयमर्थः-ये हि भगवन्तं सम्यक् पश्यन्ति तेऽवश्यं लघुसंसारिणो भवन्ति इति आगमवचनात् निश्चीयते, न સંરાયઃ | રૂતિ મર્થ છે ૪૮
શબ્દાર્થ
શિઓ (બ્રાન્ત )=ભમ્યો.
સંઘg (પ્રતિ )=હમણા. જા(વા) કાળ.
તુમ (સ્વ)-તું. (સન)=અનન્ત.
હિ(૮)=જોવાયો. મદિન (વે)=સંસારમાં. મી (મીતઃ)=બીધો.
ગાયે (સાત)=ઉત્પન્ન થયું. ()=નહિ.
(૨)=અને. રા!(નાથ!) હે નાથી
| મ (મ)=ભય, બીક. તુલા (સુલેખ્યા) દુઃખોથી.
Tu (અતિ)=નાસી ગયું.
પઘાઈ દુખથી ભય તથા તેના નિરાસ
હે નાથ! હું સંસારમાં અનંત કાળ રખડ્યો (તે પણ) હું દુખોથી બીધે નહિ, (પરંતુ) હમણા જ્યારે મેં તને જોયું ત્યારે (કે પાદિકથી થતી વિડંબનાને બેધ થવાથી) ભય ઉત્પન્ન થયે અને (સાથે સાથે સમાદિક વડે તે દૂર કરી શકીશ એમ જ્ઞાન થતાં) તે પલાયન (પણ) કરી ગયે.”–૪૮
સ્પષ્ટીકરણ અર્થ-ગષણા
આ પદ્યાર્થને વિશેષ વિચાર કરતાં એમ કુરે છે કે જ્યાં સુધી મનુષ્યને પોતાની કઢંગી સ્થિતિનું ભાન થતું નથી ત્યાં સુધી તે નિશ્ચિત્ત રહે છે. પરંતુ તેનો ખ્યાલ આવતાં તો તે સુજન હોય તો તેને સુધારવા બનતા પ્રયાસ કર્યા વિના રહે નહિ. આથી એમ ફલિતાર્થ થતું નથી કે Ignorance is bliss અર્થાત અજ્ઞાનદશા એ સુખપ્રદ છે એમ માનીને જ્ઞાન પ્રાપ્ત નજ કરવું. વળી આ વાતને શાસ્ત્ર પણ સમર્થન કરે છે, કેમકે અજ્ઞાન–વાદીઓનો ૩૬૩ પાખંડીઓમાં અંતર્ભાવ કરવામાં આવ્યો છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org