________________
क्रियातिपत्ति
२६६
हस धातु क कप सभी पुरुष सभी वचनों में-हसेज्ज, हसेज्जा, हसंतो, हसमाणो।
हो धातु के रूप सभी पुरुष सभी वचनों में-होएज्ज, होएज्जा, होज्ज, होज्जा । होतो, होमाणो, होतो, होअमाणो। प्रयोग वाक्य
__ तस्स अत्थि सुदढं अत्थि । राइभोयणं मंसेण समं विज्जइ । अस्स मेदेण थूल्लत्तं अओ बलाभावो दिस्सइ । तस्स रत्तं कण्हं कहं जाअं? किलेएण सह को मोहो ? धम्मस्स रंगेण मज्झ मज्जा रंगिआ अस्थि । सिराए रत्तस्स पवाहो चलइ । भोयणं पुरा कस्सि अंतम्मि गच्छइ ? तुज्झ फुप्फुसं सुद्धं नत्थि अओ सासग्गहणे पीडा भवइ । रत्ततिलो सुहो भवइ । वीरियस्स पडणं मच्चुसमं भवइ । बालस्स उत्पत्तिकाले तस्स सरीरस्स उवरि झिल्लिआ भवइ । सुद्धं पिलिहं अंतरेण पायणकिरिया सम्मं न भवइ । धातु प्रयोग
इंधणस्स अहावेण (अभाव) अग्गी केच्चिरं पजलिस्सइ ? अग्गी धूम पजहइ । धाई सिसु दुद्धं पज्जेइ । तुज्झ सव्वं वत्तं अहं आयण्णामि । मुणी अग्गि न पज्जालेज्जा । अहं गुरुणो उवासणम्मि पज्जुवदामि । सावगा साहुणो पज्जवासंति । चंदो निसाए पज्जोयइ । अमुम्मि णयरे केत्तिआ जणा पज्जोसवंति । तुब्भे परुप्परं न पज्झंझेज्जा। क्रियातिपत्ति प्रत्यय प्रयोग
जेइ तुमं मज्झ मणस्स अवत्थं मुणेज्जा ता कयावि मज्झ उवहासं ण कुणेज्जा। जइ हं एगं छणं पुत्वं आगच्छेज्जा ता वप्फजाणस्स (रेलगाडी) उरि आसीणो होज्जा । जइ तुमं रहस्सं जाणेज्जा ता सच्चमगगस्स कयावि विचलियं ण होज्जा। जइ रायमग्गम्मि पयासो होज्जा ता अम्हे खड्डे न पडेज्जा । जइ इणं पोत्थयं हं तस्स देज्जा ता सो पसण्णो होज्जा। जइ तुज्झ पिआ अत्थ णिवसेज्जा ता तुज्झं सो बहुधणं देज्जा । तुमं एगग्गचित्तण पढेज्जा अण्णहा अणुत्तीण्णो होज्जा। प्राकृत में अनुवाद करो
- मनुष्य का शरीर जल जाता है, हड्डियां शेष रहती हैं। शाकाहारी मांस नहीं खाते हैं । शरीर में चर्बी बढाना किसको अच्छा लगता है? खून की अल्पता से स्मरण शक्ति कमजोर पडती है । पीव की तत्काल शुद्धि करो, उससे होने वाले दर्द से मत डरो। शरीर की सात धातुओं में मज्जा का कौन-सा स्थान है ? आंतों में मल भी रहता है। दीर्घ श्वास से फेफडे की शुद्धि होती है। पुरुष के दाहिने भाग में तिल का होना क्या शुभ होता है ? उसके नस
- Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org