________________
ભિતરનું માનસ.
૧૨૦.
: : તરુણ જેન : આપી ઈગ્લેંડ, જમની ને અમેરિકા મોકલ્યા છે, તે ઉપરાંત ધાર્મિક શિક્ષણ આપી કલકત્તા બનારસ વિગેરેની ગવર્નમેન્ટ સંસ્કૃત પરીક્ષા માટે પણ મોકલવામાં આવ્યા છે. ગત વર્ષની આખર સુધી લગભગ ૬૦૦ વિદ્યાર્થીઓએ લાભ લીધે છે. આજે સંસ્થામાં ૧૧૧ વિદ્યાથી એ લાભ લઇ રહ્યા છે.
જૈન સમાજની પુનર્ધટનામાં કયા પ્રજને સમાઈ શકે? એને આ ઉપરથી એમ કહેવું પડશે કે સંસ્થાએ સુંદર પ્રગતિ કરી સ્વાભાવિક વિચાર કરવામાં આવે તો પણ આપણું મગજમાં અનેક સમાજની કિંમતી સેવા બજાવી છે.
પ્રેતે ઉદભવ પામે, સમાજની સાચી પરિસ્થિતિથી વાકેફ થનાર સમાજ ને દેશની ઉન્નતિને મુખ્ય આધાર કેળવણી છે. કેળ- કોઈપણ હદય એટલું તે કબુલ કરશે જ કે અત્યારને દેશકાળ જોતાં વાયેલ યુવાન ને યુવતિએ જ સમાજને ઉજાળી શકશે. તેના સાચા સમાજમાં અનેક સુધારાની જરૂર છે. વડીલેની ગરેડમાં સમાજ રાહબર તરીકે પણ એજ કામ લાગશે. શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયે લાંબે વખત હવે નભી શકે તેમ નથી. તે પછી તેમાં વિલંબ આપણી સમાજને સમૃદ્ધ બનાવવા માટે, તેના કુરિવાજોને ટાળવા કરવાથી ફાયદો શો હશે ? ૫ણું ખરી વાત તદ્દન જુદીજ છે. સુધારાને માટે, સમાજની બદીઓને નાશ કરી તેમાં સારા તો આમેજ અવકાશ છે એમ સૌ કોઈ સ્વીકારે છે પણ તે પિતાને ત્યાં નહિ કરવા માટે અનેક રીતે સીધે કે આડકતરો ફાળો આપ્યો છે. ને પારકે ઘેર. અને કેકડું વધુ ગુંચવાય છે તેનું મુખ્ય કારણ આ છે. સમાજે સંસ્થાને અપનાવી પિતાની બનાવી લીધી છે.
નવયુગને જૈન” ના કર્તાએ સમાજની ગુંચ ઉકેલવાને માટે એવી સંસ્થાના મંત્રી તરીકે શ્રીયુત મોતીચંદ ગીરધર કાપડીઆ સુંદર યોજના બનાવી છે કે જેને સત્વર અમલ થાય તે જૈન અને શ્રી ચંદુલાલ સારાભાઈ મેદી પ્રશંસનીય સેવા કરી રહ્યા છે. જગત આજે પ્રગતિવાદી રાષ્ટ્રોની હાલમાં મોખરે સ્થાન ભેગવે. શ્રી કાપડીયાએ પ્રથમથીજ આ સંસ્થાને માતબર,ઉપગી ને કિંમતી સમાજ ક્રાન્તિના મૌલિક, પ્રખર અભ્યાસી અને યુવાનોને આદર્શ બનાવવા પિતાની બનતી મદદે આપી સેવાભાવનો જે ઉમદો પ્રિય નેતા શ્રી પરમાનંદભાઈના વિચારે પણ તેટલા જ જવલંત છે. દાખલા બેસાડયાં છે તે બીજાઓને ઉપયોગી થઈ પડશે.
રાષ્ટ્રવાદના નેન નીચે ભારતવર્ષના પ્રત્યેક ધર્મો ઐકયતા સાધી શ્રી વિદ્યાલયને સોસાયટીના કાયદા મુજબ રજીસ્ટર ૫ણુ કરવામાં શકે છે. તે પછી જેન જગત તેમાંથી શાને અલગ રહે ? વંશપરંઆવી છે. સંસ્થાએ પુસ્તકાલયમાં સુંદર સંગ્રહ કર્યો છે તેમાં ધાર્મિક પરા ચાલ્યા આવતા વારસાઈ હકો જે આજે સુરક્ષિત નથી તે સાહિત્યને પણ વિપુલ સંગ્રહ છે. આ સિવાય અન્ય પ્રવૃત્તિઓમાં પછી પ્રાચીન પ્રણાલિકાઓ કે જેનું મહત્વ આજે જણાતું નથી વિદ્યાથીઓ તરફથી “ડન્ટસ યુનિયન’ સ્થાપવામાં આવ્યું છે. આ તેમાં પરિવર્તન શા માટે ન થાય ? પણ વસ્તુસ્થિતિ જે પ્રકાર છે યુનિયનના આશ્રય નીચે અવાર નવાર ચર્ચાઓ, પ્રસંગચિત ઈતર તેથી જાદૂ જ આપણા અધિકારીઓ આપણને સમજાવી રહ્યા છે વિદ્વાનોના ભાષણે, દેશનેતાઓના વ્યાખ્યાને, રમત ગમત, વ્યાયામ, અને આપણી પ્રગતિની પીછે હઠ પણ તેને જ આભારી છે. મુસાફરી વગેરે ગોઠવણ પણ સંસ્થામાં કરવામાં આવે છે.
-રમણિક ધીઆ. વિઘાથી માત્ર અભ્યાસનો કીડે જ ન રહે પરંતુ સમાજ અને દેશને પણ લાભકર્તા થઈ પડે એવી જાતનું વાતાવરણ સરજાવવા (એ. કાર્નેગીની દ્રવ્ય વ્યવસ્થા–પૃષ્ઠ. ૧૨૪ નું ચાલુ) આ સંસ્થાએ પ્રયત્નો આદર્યા છે. ગઈ લડતમાં પણ જે વિદ્યાથીઓ ૬ પિટ્સબર્ગ ખાતેનું કાર્નેગી ઈન્સ્ટીટયુટ ). જોડાવવા માગતા હતા તેમને સંસ્થાએ સગવડ પણ કરી આપી
(કાનેગી ઇન્સ્ટીટયુટ ઓફ ટેકનોલોજી } ૨૬,૭૧૯,૩૮૦
માટેના ૧૩૫૩૧૪૩૪ ડોલર સાથે.) U છે. સ્વદેશી વસ્ત્રો તેમજ રાજકીય વિષયને ચર્ચતા વ્યાખ્યાને ને
૭ શિંગ્ટન ખાતેનું કાર્નેગી ઈન્સ્ટીટયુશન. ૨૨,૦૦૦,૦૦૦ ચર્ચાઓ ગોઠવી વિદ્યાથીઓમાં દેશ પ્રેમ વધુ ખીલે એવા શુભ
૮ કાર્નેગી હીરા ફંડ.
૧૦,૫૪૦,૦૦૦ પ્રયત્ન પણ ચાલુ જ છે.
૯ કાનેગી એનાઉમેંટ ફોર ઈન્ટરનેશનલ આ સંસ્થાને અંગે અનેક વિદ્યાપ્રેમી જેનગૃહસ્થાએ જુદા જુદા પીસ (સુલેહના કાય માટેનું ફંડ)
૧૦,૦૦૦,૦૦૦ ખાતાઓમાં હજારોની શરતી રકમોથી એકત્ર થયેલાં કડેમાં શ્રી સારાભાઈ મગનભાઈ મોદી લેન પંડ, શ્રી મેઘજી સેજપાળ ઉચ્ચ
૧૦ ટિશ યુનિવર્સિટી ટ્રસ્ટ ફંડ
૧૦,૦૦૦,૦૦+ ધાર્મિક શિક્ષણ સહાયક કંડ, શ્રી ઉત્તમભાઈ રણછોડભાઈ ટસ્ટ ૧૧ યુનાઈટેડ કિંગડમ ટ્રસ્ટ ફંડ
૧૦,૦૦૦,૦૦૦ ફંડ વિગેરે મળી લગભગ તેર ફંડે છે. આ ફોની વ્યવસ્થા દાન ૧૨ સ્ટીલ વર્કસ પેન્સન્સ
૪,૦૦૦,૦૦૦ આપનાર ગૃહસ્થની યોજના મુજબ કરાય છે.
૧૩ ડમ્ફર્મ લાઈન ટ્રસ્ટ
૩,૭૫૦,૦૦૦ સંસ્થા પાસે પોતાની માલિકીના મકાન, જુદા જુદા ખાતાનાં ૧૪ ચર્ચપીસ યુનિયન
૨.૦૨૫,૦૦૦ ટ્રસ્ટ ફંડ વિગેરે મિલ્કત ગણીએ તે ગણાય. પણ આવી ઉપયોગી
૧૫ હેગપીસ પેલેસ (સુલેહ મંદિર) કલ્પવૃક્ષ સમાન સંસ્થાનું સ્થાયી ફંડ શું તે નિરાશ થવું પડશે.
૧,૫૦૦,૦૦૦ આવી ઉપયોગી સંસ્થા પાસે જ્યારે લાખાનું સ્થાયી ફંડ હોય તો ? ? થાક, હામસ્ટ : કન્ય વિદ્યાલય સ્થપાય. કોલેજ સ્થપાય. કેળવણીને લગતી અનેક ઇન્સ્ટીટયુટ માટેની રકમી, પ્રવૃત્તિઓ પોષાય. આખરે આ સંસ્થાને જેનઝેમની કેળવણીનું ૧૭ ઈન્ટરનેશનલ બુર ઓફ અમેરિકન રિપબ્લિક્સ ૮૫૦,૦૦૦ કેન્દ્રસ્થાન બનાવવા જૈન સમાજના ધનિક વિચાર કરશે અને ૧૮ એજીનીઅરીંગ બિડીંગ.
. ૫૦૦,૦૦૦ સંસ્થાને છૂટે હાથે નાણાની મદદ કરી ફરજ અદા કરશે.
--ચાલુ.
