________________
।
dire
૧૭૨
:: તરુણ જૈન : :
યુવકોની ફરજ
લેખક : શ્રીયુત અણિલાલ મહેકમચ'દ શાહ.
જૈન સમાજ ઉપર તેના ધર્માચાર્મીના હાથે નાશની નાખતા ગડગડી રહી છે. છેલ્લાં વીસ વર્ષથી તેા એ એવા ચક્રાવામાં થયે છે કે કાપણુ રીતે તેને ત્યાં શાંતિને સ્થાનજ નથી. કહેવાતા ધર્માચાર્યાં અને તેમના શાસ્ત્રીત શ્રીમંતા નવા નવા પ્રશ્નનેમાં ઉપસ્થિત કરી સમાજમાં કલહની હેાળી સળગાવી રહ્યા છે. છેલ્લા દોઢ માસથી સંવત્સરીના નામે તેના આચાર્યો તરફથી તેમના શ્રીમંત ભકતે દ્વારા કલેષના મ ંડાણુ શરૂ થઈ ગયા છે. સામસામા આક્ષેપોથી ભરપૂર નિવેદને લખાય છે અને એક ખીજાને જુઠા ઠરાવવાના પ્રપ’ચા રચાય છે. છાપામાં કાલમેાના કાલમા ભરીને એ જાતનુ વિતંડાવાડી, અ`સત્ય, અસત્ય, અને મલીન માનસવાળું સાહિત્ય પીરસાય છે. આ જાતના આંતરિક કલહથી સમાજને સમજી તથા યુવકવ ત્રાસી ઉઠયેા છે.
દંભતાથી તમાએ કહેલુ એ માનવા સાફ ના પાડે છે.
શ્રીમત આગેવાને એ પણ સવેળા ચેતવાની જરૂર છે. સમાજના સાચા આગેવાન બનવું હાયતા સમાજના ઉલ્હારના માર્ગે ચાલે અને આવા દંભી મહાત્માઓાની લીલાને પાવાથી દુર રહેા. કારણ તેઐ તમારા સહકારથીજ સમાજમાં કલેશની હેાળી સળગાવી અશાંતિ ઉત્પન્ન કરે છે. અને સમાજને વધુ નિર્બળ ખનાવે છે. એ સત્ય આપ સમજો અને સમાજમાં ખરી શાંતિ જોવાની આપની ઇચ્છા હોય તે આપ આવી લખાણોજી અને ચેલેજાજીમાંથી ખશી જાવ અને એ દંભી સંધુએને જરા પણું સાથ ન આપી તેમની સાથે અસહકાર કરશે તેજ તેમની બુદ્ધિમાં પરિવ`ન થશે, વર્ષાંતેમના અહંભાવ ઠેકાણે આવશે. આપના સહકારથીજ તેઓ દંભી અને અહંભાવી બની પંચ મહાવૃત્તને ભંગ કરી પાપ ખાંધે છે, એ પાપ બંધનમાં આડકતરો આપના સહકાર હેાવાથી તેના અમુક શના આપ ભાગીદાર અનેા છે એ સત્ય આપ સમજા,
જે સમાજનું સર્વાંસ્વ હરાઇ ગયુ છે, જે સમાજના સ્ત્રી પુરૂષ! બેકારીના દારૂણ દુખમાં સખડી રહ્યાં છે, જેના ખાળકાને સાત્વિક ખારાક, પૂરતું દુધ, સ્વચ્છ હવા મળવાં દુĆભ છે, 'કેળવણી માટે આંહી તહીં આથવું પડે છે; એવા નિસ્તેજ થયેલા સમાજના મહાન આચાર્યં હાવાનેા દાવેશ કરનારા, શ્રીમંત ભકતા દ્વારા સમાજને વધુ નિર્માલ્ય દશામાં ધકેલી રહ્યા છે, એ હવે સમાજે જાણવું જરૂરી છે. એમના અને એમના શ્રીમંત ભકતના આવે જુલમ અસહ્ય બને છે.
જૈન ધર્માંના રહસ્ય માટે જો આ જાતના પ્રયત્ન થતા હાય તે તે ક્ષ'તવ્ય છે. પણ આતે બધુ... કેવળ વ્યકિતગત મહત્વાકાંક્ષા પોષવા માટેજ થાય છે. તેમાં ભાગ્યેજ કાઇને શક હેાય શકે ! સેંકડા શબ્દોના તારા, તેના તેટલાજ શબ્દથી અપાતા જવા, તેમાં વપરાતી ભાષા, એક ખીજા પ્રત્યે વપરાતા શબ્દો આ ખંધું જ્યારે અન્ય સુશિક્ષિત પ્રજા વાંચે છે ત્યારે તેમની પાસેથી એવા શબ્દો સભાળાય છે કે આવા આચાર્યાં અને આગેવાને મેળવવા માટે જૈનસમાજ ખરેખર ઢમભાગી છે.
જૈનસાધુએ સંસારની તમામ માયાજાળ, છળપ્રપંચ અને માન મહત્તાને છોડી આત્માથી તરીકે સાધુ થાય છે અને સમસ્ત સંસાર અને આત્મસાક્ષીએ ચાવતજીવ પંચમહાવ્રત લે છે. આ ત્તોનુ અરાબર પાલન કરવામાં આવે તે તેએના આત્માનું કલ્યાણ થાય છે અને તેથી સમસ્ત જગત ઉપર આધિપત્ય જામે છે. ખરા આત્માથી જૈન સાધુની આ સ્થિતિ હાવી જોઈએ. પર`તુ હાલમાં અમારા કહેવાતા આચાર્યાને હું પુછું કે તમેાએ પંચ મહાવ્રત પાળવાની લીધેલી પ્રતિજ્ઞા પૂર્ણ પણે પાળેા છે ? અરે એકાદ નૃત પણ પૂરૂ પાળે છે. ? કદાચ દભ આદરી તમે। હા કહેશે। પર ંતુ તમારી મહત્વાકાંક્ષા અહુ ભાવ પોષવા તમારા તરફથી રચાતા પ્રપંચે કાવાદાવા અનુભવ ડગલે ને પગલે સમાજને થાય છે. એટલે
જૈન સમાજનું થે।ડું પણ સદ્દભાગ્ય છે કે યુવક બિરાદાને આવી જાતની સાઠમારીમાં કાંઇ રસ નથી, સાધુઓના અહંભાવથી સેવાતા પ્રપંચે તે સમજી ગયા છે. બુધ કે ગુરૂવારની સંવત્વરી થાય તેમાં કાંઇ વાંધે નથી, પણ એ પ` સંપૂર્ણ` શાંતિથી ઉજવાય એવી આકાંક્ષા જરૂર રાખે છે. સમસ્ત સંધ એકત્રપણે એ પ ઉજવે તેમાં પની મહત્તા વધે છે. બાહ્ય આભર કરતાં આંતરિક શુદ્ધિ માટેનું પાયશ્ચિત તે વધુ પસંદ કરે છે બહારની દેખાતી ક્ષમાપના કરતાં શુધ્ધ ભાવે હૃદયના ઊંડાણમાંથી અપાતી ક્ષમાને વધુ ગૌરવભરી માને છે ? તેથીજ હું મારા યુવક બિરાદરાને વિનવું હું કે તેઓએ પક્ષા પક્ષીમાં પડયા સિવાય તેમના પોતાના ગામમાં સંપૂર્ણ શાંતિથી એ પ` ઉજવાયું એવા દરેક શકય પ્રયત્ન કરે તેવા પ્રયત્નો કરવા છતાં અશાંતિને જરાપણ ભય જણાય કે તુરત તેમાંથી ખશી જાય. બુધ ગુરૂવારનું જરાપણ મહત્વ રાખ્યા સિવાય એ પ સંપૂર્ણ શાંતિથી ઉજવે અને એને માટે ખનતા શકય પ્રયત્ન કરે.
જોખમદારી છે. તમારામાં સમાજના અમુક વર્ગની આશા બંધાઈ ચુવક બિરાદરો ! તમારા માથેજ સમાજના ઉત્કર્ષ માટેની છે માટે આપણે બધાએ વધુ સંગઠીત થઇ આપણી માગેકુચ ચાલુ રાખવી જોઇએ. આપણા કાર્યોંમાં સૌથી પહેલાં સેવાને અને સમા ઉન્નતિને વિચાર હેાવે જોઈએ અગત સ્વાર્થને અશ પણ તેમાં જોઈએ નહિ. જેમ વધુ સંગઠીન થઈ આપણું કાર્ય આગળ ધપાવીશુ તેમ સમાજ આપણા કાર્યાંથી વધુ પરિચત થઈ સહકાર આપી આપણા કા'ને વધુ ગત્તિમય બનાવશે. અને તેમ થયે આપણે બધા એક દિવસે ધારેલે સ્થળે વિજયપૂર્વક સફળતાથી પહેાંચી જઈશું. માટે યુવક બિરાદરા શાંતિમય સેવાભર્યાં કાર્યમાં પૂર્ણ સહકાર આપે। અને તમારા મનેાર્થ સિદ્ધ કરી !