________________
: : તરુણ જૈન : :
તરૂણ જૈનના તંત્રીશ્રી જોગ
ભાઇશ્રી.
આપણા સમાજમાં ચાલુવમાં સામાજીક ને ધાર્મિક અનેક અવનવા બની રહેલા બનાવ અંગે આ કાગળ લખવાની પ્રેરણા થઈ છે. તેને આપના પેપરમાં સ્થાન આપશે. તહેામતનામુ.
રામવિજ્યના ચરિત્ર અંગે અનેકવાર જાહેર પેપરમાં ઉહાપેાહ થતા ત્યારે ભકતાને એમજ ભણાવવામાં આવતું કે એતે નાસ્તિકા છે--ધર્મદ્રોહિએ છે, એટલે બિચારા ભકતા રાજી રાજી થઈ સતાષ પકડતા, પરંતુ થોડા મહિનાઓ પહેલાં મુનિ હુ સસાગર જે સ’સારીપણામાં ‘જૈન પ્રવચન' ના પ્રથમ સંપાદક તરીકે ત્રણ સુધી રામવિજ્ય સાથે કામ કરી તેની રીતભાતથી ખૂબ જાણકાર થયેલા છતાં અંધભકતાઈથી ઉજળુ દેખનાર સ’સારી મટી શ્રીસાગરજીના શિષ્ય થયા પછી અધશ્રદ્ધાના ચસમા ઉતરતાં રામવિજ્યથી જનતાને સાવધ કરવા દીશા ફેરવે” નામની એક. ચાપડી બહાર પાડી, તેમાં દરેક પ્રસ’ગ ઉપર મુદ્દાપૂરાવા ને ખુબ હકીકતા રજી કરીને રામવિજય ઉપર નીચે મુજબ તહેામતા મૂકયાં છે. પ્રભુના ઉપદેશ વિરૂદ્ધ ઉપદેશ કરનાર ઉત્સુત્ર ભાસીત; જુટ્ટા તુત ઉભા કરનાર ખોટેખોટું હાંકે રાખી ઝેરી પ્રવૃતિમાને પોષનાર, પાટઉપરથી અપામારી. જગતને ઉંડીખાઈમાં પટકનાર વિશ્વાસધાતી કાવાદાવામાં પારંગત ગ્ર ંથૈને અભડાવનાર, કદાચહિ, કુછંદી દંભી ગાંડાને આંધળાને છેત્તરપી’ડી કરીને છુપીરીતે દીક્ષા આપનાર, ગલીચભાષા ના લખાણામાં ગાળાની ઝડી વરસાવનાર, આચાર્યને નિનાર, ભકતા મારફત ગીતાર્થાને ગાલા દેવરાવનાર” એ ચાપડીમાંથી તે ચેડી વાનગી મુકી છે, લેખકે તા અનેક પૂરાવા ઢાંકી રામવિજ્યની કારકીદી ખુલ્લી કરી છે. છતાં સમાજની ચક્ષુએ કયારૅખુલરો. ? અમારી પરિસ્થિતિ.
અમારા પાટણમાં સમાધાનના ભણકારા અનેકવાર કાને અથડાતા અને હવામાંજ રહેતા. આખરે સધબળની મહત્તા સમજાઇ તે બન્ને પક્ષાએ હાથ મીલાવી ગત વૈસાખમાં ઐકયતા સ્થાપી–સુલેહ કરી. તે સૌના અંતરમાં આનંદની ઉર્મિ એ ઉછળી, સ ́પ ક્રાને ન ગમે !
પેાતાનીમેળે ડાહયામાં ખપતા માણસા અનેકવાર એવી વાતાને આગળ કરતા કે ‘ભાઈ ! સંધમાં કુસપ છે એટલે નવુ તે કયાંથી સરઘ્નય ! પણ છે તે લુંલાં ન થાય તે વધારે સારૂ, હમણાં સંપ ડ્રાય તા ઘણાંયે ઉપયેાગી ખાતાં ખુલે–સારાં કામેા થાય' સથયે લગભગ ત્રણ મહિના થયા પણ યાં હતા ત્યાંના ત્યાંજ છીએ એકે નવું ઉપયેાગી ખાતુ ઉભું થયું નથી, હા. એક શરુઆત થઈ છે. સાત સાત વર્ષથી ન્યાત નાકારશી ને ઉજાણીયાના જમણુ બંધ હતાં તે શરૂ થયાં છે.
અમારા શહેરમાં સવાસે। મદિશ,ધમ શાળા, વાડીઓ તે ઉપાશ્રયેાની સંખ્યા ગણીએ તે તે પણ સા ઉપર તેા જાયજ, આથીજ અમારી નગરી જૈનપૂરી કહેવાય છે. પણ એ જૈનપૂરીમાં એ મદિરાને પૂજનારા-રક્ષના દિવસે દિવસે તુટતા જાય છે. અનેક ખાટા
193
રીતરીવાજોથી જર્જરીત બનતા જાય છે. છતાં એમને સાવધ કરી ટકાવવાની કાને પડી છે ? કેળવણીના સાધનાના વિચાર કરીયે ત્યારે એક છાત્રાલય ને બાળાશ્રમ, જેમાં રહેવાની તે જમવાની સારી સગવડ આથી જૈન સમાજનુ થે।ડુંજ દાળદર ફીટ છે ! તેને સમૃધ્ધ બનાવવા માટે તા, સુંદર બાળ મદિર જોયે, છાત્રાલયની સાથેજ હાર્યકુલ જોઇએ. વાણીજ્ય વિદ્યામંદિર જોઇએ હાઇએયુકેશનમાટે હજારાની લેને તે સ્કાલરશીપાની સગવડ જોઇએ, માનસીક ખાજાતળે કચરાતા વિદ્યાર્થી ઓને ઉત્તમ નાગરીક બનાવવા જૈનતાની દશ. વ્યાયામ શાળા ચાલે છે ત્યારે અમારી સમાજની એક વ્યાયામ શાળા નથી. મહાલે મહેાલે વ્યાયામ શાળાએ તે જ્ઞાનની પરખે એસાડવાને વાડીયેા ને ધ શાળાઓના કયાં તેાટા છે ! પણ એ દશા તરફ વાળે ક્રાણુ ? સમાજને પ્રગતિની દીશા તરફ વાળવા જબર આંદોલન આદરવું જોઇએ.
જગતમાં જે જ્ઞાન ભારે! અજોડ કહેવાય છે. ભૂતકાળમાં જેની પાછળ કરાડા ખરચાયા છે. તે જ્ઞાનભંડારાના રક્ષણમાટે એક સરસ્વતિમંદિરની જરૂર છે. એના માટે અનેકવાર વાતા થઇ અંતેક હજાર। આપવાની વાતા બહાર આવી છતાં સરસ્વતિમંદિરની ઉણુતે ઉભીજ છે. ઘેાડાજ વર્ષોં પહેલાં આચાર્ય વિજયવલ્લભસૂરિએ સરસ્વતિમદિર અંગે આપેલ ઉપદેશથી લેાકા ઉપર ભારે અસર થઇ, ઉધરાણું થયું. હેંનેએ દાગીના ઉતાર્યાં, તે કહે છે કે લગભગ પર હાર્ એકત્ર થયા. તેમાંથી હ્રારા વસુલ થયા, સમાજને જ્ઞાનમંદર હાથવેંતમાં જણાયું. આચાર્યશ્રીએ વિહાર કર્યાં તે ઉત્સાહ અપજીવી નીકળ્યું।, ઉધરાવેલી રકમ કર્યાં સુરક્ષિત છે, કેટલી છે. શી વ્યવસ્થા છે. તે ભરનારાઓમાં ઘણા ઓછા જાણતા હશે. ઉત્સાહના ઉભરા અનેકવાર ચડે છે તે ઉતરે છે હજી જ્ઞાનમ"દિરનું ઠામ પડયું નથી,
એ પણ આપને કહી દઉ કે પાટણમાં ધનીક્રાનેા તાટા નથી. છતાં પાટણ અનેક સાધનેાથી વ'ચીત છે. જો પનીકાને એની લક્ષ્મીના સદ્ઉપયેગ કરવાનું સુજે તે પાટણને કશીયે ઉણપ ન રહે.
અમારા આંગણે સરૂપ થયે। તે ની વાત છે. પણ સાચે હતા સમાજની ઉન્નતિના માર્ગો લેવાય, સંધના વહીવટી ધારણ માટે બંધારણ ઘડાય ને ખધારણ સર ચાલે તે સમાજ પ્રગતિની આશા બંધાય બાકી નાકારશી ન્યાતા ને ઉજાણીઓના જમણુંપાછળ હજારેાના ધુમાડા કરે કશીયે પ્રગતિ થવાની નથી એ ઘણા સમજે છે. છતાં મહાટાઈ ને વાહ વાહુની લતમાં ખેચાય છે. તે સમાજને
નુકસાન થાય છે, આરામ
તમારા ગતમકની જાંહેરાત ઉપરથી સમજાયુ' છે કે તમારૂં તરૂણ યુવાનને ખટકે તેવા છે. જ્યાં દા લાગી રહયા હૈાય ત્યાં આરામ ખપે? આરામ લેવાનું છે. ભલા ભાઈ ? હાલના સોગમાં એ આરામ છતાં મને તે ખાત્રી છે કે એ આરામમાંથી નવુàાહી મેળવી તરૂણ સુધારાના જંગમાં વેલાસર ઉતરશે.
