________________
: : તરુણ જૈન ??
૧૫૪
તરૂણ જૈન.
પરાધીન બનાવી. નિર્બળ બનાવી. અને દરેક રીતે એ પુરૂષને આધીન જ રહે એ જાતની પરિસ્થિતિ ઉભી કરી અને તેની છાયા આપણું સમાજ ઉપર પણ પડી, પરિણામે
સ્ત્રીઓ હામે અમુક જાતના પ્રતિબધે મેલાયા, જોકે એ ન તા. ૧-૬-૩૭ -
પ્રતિબંધ સાથે મૂળ સિદ્ધાંતને કશે સુમેળ નથી. આમ
દરેક રીતે સ્ત્રીઓને પરાધીન બનાવનાર તેની આર્થિક . સમાજમાં સ્ત્રીઓનું સ્થાન,
અસમાનતાજ છે. જે તે પિતાના પગ ઉપર ઉભાં રહેતાં શીખે ઘર ગથ્થુ હુન્નર કળા અને ઉદ્યોગની તાલીમ લે
અને સ્વાયત જીવન જીવતાં શીખે તે કદિપણ તેને જૈન સમાજમાં સ્ત્રીઓનું સ્થાન સમાન સ્વીકારવામાં અવગણવામાં ન આવે, પરતંત્રતામાં તેની શારીરિક નિબંઆવ્યું છે. જોકે તેમાં આસપાસના સંજોગોની અસરથી ળતા પણ કારણ ભૂત છે. આમ વર્ષોથી ગુલામીના થરોથી પરિવર્તન થયું છે છતાં જે મળ તપાસવામાં આવે તે જરાયે દબાએલું માનસ પાશ્ચાત્ય પ્રદેશને આંદોલનથી જાગ્રત અસમાનતા નજરે નહિ પડે. તીર્થકર જેવાં ઉચ્ચ સ્થાનને બને છે. સમાજે એ જાગૃતિને વધાવવી ઘટે. માટે પણ સ્ત્રીની રેગ્યતા સ્વીકારવામાં આવી છે. શ્રી
: સ્ત્રીઓની પરાધીનતા એ આપણું આર્થિક અવદશાનું મલ્લીનાથ તીર્થકર થયા એ તેને સબળ પુરાવો છે.
" પણ એક કારણ છે કેમકે એક કુટુંબમાં ચાર માણસ
હોય છતાં તેને બીજો એકજ માણસ ઉપર પડે છે. જગતમાં સ્ત્રી અને પુરુષ એ સનાતન છે. ભગવાન
1. પરિણામે આર્થિક સ્થિતિ અસંતોષકારક રહે છે. પરંતુ આદિનાથના વખતમાં જેડકાં ઉત્પન્ન થતાં અને યોગ્ય 3
જે સ્ત્રીઓને એગ્ય કેળવણી અને હુન્નર ઉદ્યોગનું જ્ઞાન વયમાં આવતાં તે દાંપત્ય જીવન ગુજારતાં ત્યાર પછી તી આપવામાં આવ્યું હોય અને તેને સ્વાય-તે જીવન કેટલાય કાળનાં હથેડાઓથી રૂઢિઓમાં પરિવર્તન થતાં જીવવાની તાલીમ મળી હોય તે ઘરને બે સમાન ચાલ્યાં પણ સ્ત્રી સમાનતાનો હકક અબાધિત રહ્યો. " વહેંચાય જાય અને આર્થિક સ્થિતિ સદ્ધર બને
તીર્થકર ચતુર્વિધ સંઘની સ્થાપના કરે છે. તેમાં પ્રગતિમાન પ્રત્યેક સમાજ સ્ત્રીઓનું સમાન સ્થાન સાધ્વી અને શ્રાવિકાને પણ સ્થાન મળે છે. અને તે સ્વીકારી તેને દરેક રીતે તાલીમ આપી રહ્યા છે. પાશ્ચાત્ય તીર્થકર સમાન ગણવામાં આવે છે. જે સંધમાં સ્ત્રીત્વને દેશમાં તે સ્ત્રીઓને લશ્કરી તાલીમ પણું આપવામાં સ્થાન નથી એ સંધ સંપૂર્ણ બનતા નથી.
આવે છે. અને ધંધાદારી દરેક ક્ષેત્રોમાં તે પિતાને વિકાસ - સ્ત્રી અને પુરૂષ સંસાર રથના બે પૈડાંઓ છે. તેમાં સાધી રહી છે, વ્યોમવિહાર જેવા ઉડડયન ક્ષેત્રમાં પણ એક પિડું ન હોય તે રથ કદિ ચાલી શકે જ નહિ. એટલે
સ્ત્રીઓ પછાત રહી નથી. આપણું સર્વદેશીય ઉન્નતિ બંનેનું સમાન સ્થાન છે. સ્ત્રી વગર પુરૂષ અપૂર્ણ છે.
ચાહતા હોઈએ તે સ્ત્રીઓને સમાન હકક સ્વીકારી તેને
- દરેક જાતની તાલીમ આપવી ઘટે છે. સમાજનું ખાસ પુરૂષ વગર સ્ત્રી અપૂર્ણ છે. આમ દરેક રીતે તપાસેતા અંગ સ્ત્રી જ્યાં સુધી અશિક્ષીત રહેશે. તેનું માનસ શ્રા એ પુરૂષથી કાઈપણ રાત ઉતરતા નથી. પરંતુ નિબળાને પટાવવામાં નહિ આવે અને અધોગતિમાં સડયા કરશે * હંમેશા સબળે દબાવે છે તેમ ‘બળીયાના બે ભાગ ની” ત્યાંસુધી સમાજ કદિ પ્રગતિ સાધી શકશે નહિ. કહેવતાનુસાર સ્ત્રીઓની આર્થિક સમાનતા ખુચવી લેવામાં સ્ત્રીઓમાં પ્રચંડ શકિત રહેલી છે ભલભલાના સિંહાસન આવી અને ત્યારથી તેની ગુલામીના ગણેશ મંડાયા, ત્યાર ડેલાયમન કરવાની તેનામાં અદભુત તાકાત છે. ફકત પછીતે તેના શરીરના વ્યાપાર ખેલાયા, તેને મલકત
એ તાકાત કેળવવાની જરુર છે જ્યારે એ તાકાત
કેળવાશે ત્યારે સમાજમાં આશ્ચર્યજનક પરિવર્તન થશે. માનવામાં આવી. તેના ઉપર ગુલામીના સંસ્કારો લાદવામાં
કેટલીએ ચીનગારીઓ આપો આપ શાંત થશે સળગતા આવ્યા તે માટે સ્વતંત્ર પુરાણે રચાયાં અને ધર્મના
પ્રશ્નોના નિકાલ આપમેળે આવી જશે ફકતે તેનું આત્મ નામે તેના ઉપર એ જાતના સંસ્કારો સીંચવામાં આવ્યા
ભાન જાગ્રત કરવાની જરુર છે. અને એ ફરજ યુવકે કે તે કદિ સ્વાયત જીવન મેળવવા પ્રયત્ન ન કરે. તેનું ઉપર આવી પડે છે યુવાનોએ દરેક ક્ષેત્રમાં પરિવર્તન કરવાને આત્મભાન ભૂલાવી દેવામાં આવ્યું, તેની હામે સતીત્વને નિશ્ચય કર્યો છે. તેમાં સ્ત્રી સમાનતા પણ આવી જાય છે. આદર્શ ધરવામાં આવે અને પુરૂષ સમાજ જાણે કે સ્ત્રીઓને દરેક પ્રકારનું શિક્ષણ મળે એ જાતના પ્રયત્ન તેને આરાધ્ય દેવ હોય તેવી જાતની ભાવના પ્રસારાવી કરવા ઘટે છે. સ્ત્રી કેળવણીનું પ્રચંડ આંદોલન ઉભું કરી દીધી. પુરૂષ સમાજનાં આ જાતનાં કાવતરાંઓએ તેને સમાજનું તે તરફ ધ્યાન ખેંચવાની અનિવાર્ય આવશ્યકતા છે, જે