________________
૧૨
: : તરુણ જૈન : :
==
સંસ્થા
જૈન સમાજમાં સમાન્ય અને સવ્યાપક સામાજીક કાઇપણ હોય તે તે કાન્દ્ર સ’જ છે. કેન્કર'સના ઇતિહાસ એટલે જૈન સમાજનો પ્રગતિને ઇતિહાસ. તેણે કેટલાયે આદર્શ સમાજ સમક્ષ ધર્યાં. થે।ડા સમય ઉત્સાહના પૂર રેલાયા, પણ સાચા ખીન સ્વાથી સેવકાના અભાવે એ ઉત્સાહના પૂર એક ધારા ન વહ્યાં. ભરતી અને એટ એ કૂદરતને નિયમ છે. સમાજમાં અનેક મતભેદોએ અશાંતિ ઉત્પન્ન કરી, અને તેમાં ક્રાન્ફરસની શકિત નળી પડી, હેના આત્માને ગુંગળાવનારા અહિષ્કારના પ્રયત્ને થયા, અને શિથિલતા આવી પણ એ શિથિલતાએ સમાજના કેટલે હાસ કર્યો
સમાજની શ્રદ્ધા છે, ઉડે! પ્રેમ છે. પણ હેના સુકાનીઓએ એ શ્રદ્ધા અને પ્રેમના જેટલે! લાભ ઉઠાવવે જોઈએ, તેટલેા લાભ ઉડાવ્યે નથી, હૅની સ્ટેડીંગ કમીટીના સભ્યો માત્ર મેળાવડામાં હાજર થઇ. નામ લખાવવાની મારામારી કરવામાં અને પછી ધેરે જઇ નિરાંતે એસવા સિવાય ખીજું કંઇ કર્યું જ નથી. હૅના પ્રાંતિક સેક્રેટરીએ બધા નામના જ રહ્યા છે. ન તે તેઓએ કાન્ફ્રરસના કાયને વેગ આપવા માટે વરસમાં એક કલાક પણ પ્રયત્ન કર્યાં છે કે નતા કાન્કસની હેડ એક્રિસના કાગળાના જવાબ આપવાની પણ સભ્યતા દાખવી છે. હૅના ચીફ સેક્રેટરીએ પણ ચાલીસ લેગસ્સને જાણે કે કાઉસગ્ગ કર્યાં હેાય તેમ તદ્દન મૌનવૃત્તિ ધરી રહ્યા છે. તેમણે કાન્ફ રસમાં પ્રાણુ સંચાર કરવા માટે પણ પ્રયત્ન કર્યાંજ નથી. કાન્ફરસની આ પરિસ્થિતિ તેને સબળ અને યેાગ્ય સુકાની નહિ મળવાથી થઇ છે. જેમ એક આગોટ નૂતન દષ્ટિએ છેલ્લામાં છેલ્લી ઢબના યંત્રો અને સાધનાથી સુસજ્જ થઇ હોય પણ તે યંત્રો અને સાધનેને ઉધ્યેાગ નહિ જાણનાર ત્યેના સુકાની હાય તા ધારેલું પરિણામ આવી શકશે નહિ. બલ્કે ભરદરીયે ઉછળતા મેાજામાં અટવાઇ પડી ભાંગીને ભૂક્કો થઈ જશે.આપણી કાન્ફર સની એજ પરિસ્થિતિ છે. સુયેાગ્ય સુકાની વગર એ સામાજીક ઉછળતા મોજામાં અટવાઇ પડી છે.
છે? આ જાતની નાશકારક શિથિલતાને હવે તે ખ'ખેરી નાંખવી. આપણે તટસ્થ દ્રષ્ટિથી વિચાર કરીએ તે કાન્દ્રસની એ સ્થિતિનુ આપણને જરૂર ભાન થશે, આવી નબળાઇમાં ક્રાન્ફસની સ્ટેડીંગ કમીટી મળે છે. અને તે પણ એવા સમયમાં મળે છે. જ્યારે સ્થાનિક કમીટીને પણ પૂરતે રસ નથી. એવી પરિસ્થિતિમાં સ્ટેડીંગ કમીટીએ નિચેના પ્રશ્નો છહુવા ઘટે છે.
જોઇએ, આજના માંતર પ્રવાહી નીચેના કઇ જાતના ચક્રો ગતિમાન થયાં છે એ નહિ જાણનાર ક્રાન્કુ'સની કિંમત નહિ... આંકી શકે, આજે દેશ સમક્ષ નવી સમસ્યા ખડી થઈ છે. ફેડરલ તંત્ર આવી રહ્યું છે અને પ્રાંતિક સ્વતંત્રતા પહેલી એપ્રિલથી અમલમાં આવે છે. દેશ ભરમાં ચુંટણી જંગ ચાલ્યું અને આખાયે દેશના હિંસામે લગભગ પાણાસા ટકા મહાસભાના જીત થઈ છે. આવી પરિસ્થીતિમાં આપણે આપણા હક્કોનું સરંક્ષણ કરવું હોય તે આપણે એકત્ર યેજ છુટકા છે. કાન્ફરંસની છત્ર છાયામાં આપણા હક્કો સુરક્ષિત છે. આપણે સંગઠિત હેાએ, સામાજીક શકિત પ્રબળ હાયતા વ્હેના હક્કો ઉપર ત્રાપ મારવાની ક્રાઇ હિ ંમત કરી શકે નહિ. આ રીતે આપણે આપણી દરેક શકિતઓને કેંદ્રિત કરવાની જરૂર છે. આપણે અદરે અંદર ગમે તેટલા મતભેદ ધરાવતા હેાઇએ પણ બહારના માટે તે આપણે એકત્રિત જ છીએ એમ સાખીત કરી આપવાની જરૂર છે કાન્ફર ંસના કાર્ય કર્તા એ ખીનાથી પૂર્ણ વાકેફ છે એટલે જ હેમણે ઓલ ઇન્ડીયા સ્ટેડી`ગ કમીટીની મીટી’ગ ખેલાવવાનું મુનાસી; ધાર્યું છે અને તે ચાલુ માસની તા. ૨૭–૨૮મીના રાજ મળવાના આમત્રણા નિકળી ચૂકયાં છે. ક્રાન્કસનું પ્રથમ અધિવેશન વર્ષો પહેલાં જ્યારે કલાધી મુકામે મળ્યું ત્યારે શ્રી. ગુલાબચ ંદજી ઢઢ્ઢાએ પુષ્કળ જહેમત લખું તેને સફળ બનાવવાને સફળ પ્રયત્ન કર્યાં હતા ત્યારબાદ બીજુ અધિવેશન મુંબઇમાં મળ્યુ' હતું. તે વખતે મુંબઇના ઉત્સાહ કાઇ અનેરા હતા. સમાજની પ્રગતિ સાધવાની કાઈ અજબ તમન્ના જાગી હતી. અને એ અધિવેશન ખૂબ સફળ થયું ત્યારપછી તે પાટણ, અમદાવાદ, ભાવનગર, કલકત્તાં, પૂના. જુન્નુર વિગેરે ભિન્ન ભિન્ન સ્થળે અધિવેશને ભરાયાં, જનતા તેમાં ખૂક્ષ્મ રસ લેતી થઇ, સમાજ ઉન્નતિ માટે અનેક ઠરાવ ઘડાયા, પણ એ ઠરાવના પ્રચાર માટે કશા સક્રિય પ્રયત્ન આચરાયા નહિ, લેાકાના ઉત્સાહ મદ પડતા ગયા, કાન્ફસના આગેવાને થાકીને એક પછી એક દૂર થતા ચાલ્યા. અને આજે આપણી એ કાન્દ્રસનું સુકાન વગરનું નાવ ટગુમગુ ચાલી રહ્યું છે. એ આશ્ચર્યજનક ઘટના છે. કાન્ફરસ પ્રત્યે
તરુણ જૈન.
તા. ૧૫-૩-૩૭
કાન્ફરન્સની સ્ટેન્ડીંગ કમીટી,
૧. જનતા કોન્ફ્રરસમાં રસ લેતી થાય તેવા પ્રના ઉપસ્થિત કરવા. દાખલા તરીકે નવાં વસ્તિપત્રકા, કેળવણી, બાળ ઉછેર, વ્યાયામ મદિરા અને ઉદ્યોગને વેગ આપવા માટે પ્રચાર કા આદરવું અને તે એક એક ખાતું એક એક યેાગ્ય અને સબળ વ્યકિતના હાથમાં મુકવુ.
૨. ધાર્મિક ખાતાએકના હિંસામેની માગણી કરવી અને જ્યાં જ્યાં ગેર વહિવટ ચાલતા હાય ત્યાં ત્યાં લેકમત કેળવી વહીવટ સુધરાવવા. ૩. પ્રત્યેક પ્રાંતાના સેક્રેટરીએ ઉપર કાક્રસના સભાસદે બનાવવાની કરજ પાડવી.
૪. કાન્દ્ર’સનું સુકાન ક્રાઇ પ્રતિષ્ઠિત યોગ્ય વ્યકિતના હાથમાં મૂકવુ” કે જે દરેક રીતે વ્યવસ્થા જાળવી શકે અને દરેક ખાતાની તપાસ રાખે.
૫. ઉપરાકત કાર્યો માટે એક પચ વર્ષીય યેાજના તૈયાર કરવી જેમાં એક એક વર્ષી માટે એક એક કાય આર ભવું. આ રીતે થશે તેાજ જનતામાં ચેતન આવશે. અને સ્થભિત થયેલ કાન્ત્સના ચક્રો પુન: ગતિમાન થશે. સ્ટેડીંગ કમીટીમાં આવા સેવાભાવી સભ્ય નહિ મળે એમ માનવાને કારણ નથી.
સુચના.
ગત તરૂણુ જૈનમાં પ્રગટ થયેલ શ્રી ધૂમકેતુને તક્ષ્ણ પ્રજા અને ધર્મ મદિરને લેખ તાજેતરમાંજ પ્રગટ થયેલ ‘જીવનચક્ર' નામના તેમના પુસ્તકમાંથી લેવામાં આવેલ હતા.
