________________
કો” મીઠા હૈયાની “ના”
તે જ વખતે ઘરની પુત્રવધુ હાથમાં શ્રીફળ લઈને વાત આમ બની છે.
આગળ આવ્યા અને મહેમાન વેપારીને અર્પણ કરવા મુંબઈ શહેરની વાત છે.
લાગ્યા. આવનાર ભાઈએ એ ન લેવાનો ભાવ પ્રદર્શિત કોલસાના એક વેપારીને ત્યાં પોતાની દીકરીનો કર્યો. આ શા માટે ? એમ પ્રશ્ન પણ કર્યો. ભાઈ બોલ્યા લગ્ન પ્રસંગ છે.
: તમે અમારે ત્યાંથી કંઈક લેવા આવ્યા હતા. તમને મહેમાન-પરોણા આવવાના છે.
જોઈતું તો અમે આપી ન શક્યા, તો આટલું તો અમારું મહેમાનોની સરભરા સાચવવા માટે ઊતરવા- સ્વીકારો. અમારે આપને કંઈક તો આપવું જોઈએ. રહેવાની જગ્યાની સગવડ કરવાની છે.
ભાવથી ભીંજાયેલા આ અલ્પ શબ્દોએ અસર કરી. નજર દોડાવતાં, પોતાની દુકાન સામે જ એક મોટા શ્રીફળ સ્વીકાર્યું. મકાનમાં પહેલા માળે એક ફ્લેટ ખાલી છે અને આવી દાદરાના પગથિયા ઊતરતાં ઊતરતાં કોલસાના રીતે, આવા પ્રસંગે તેઓ વાપરવા પણ આપે છે; એમ વેપારી ભાઈના મનમાં ફ્લેટ ન મળવાની જે ચચરાટી જાણવા મળ્યું, માલિકતો હૈદ્રાબાદ રહેતા હતા. સ્થાનિક થઈ હતી. તેના ઉપર જાણે શીતળ લેપ કરવામાં આવ્યો દેખભાળ બાજુના ફ્લેટવાળા રાખતા હતા. સામાન્ય હોય તેવું લાગ્યું. મન વિચારે ચડ્યું: પરિચય હતો. એમની સાથે વાત કરી લઈએ એમ શું “ના” પણ આટલી મીઠી હોઈ શકે છે? આપણે વિચાર્યું.
તો પ્રસંગે ‘ના’ કહીએ છીએ તો મોટેભાગે તે કેટલી ફોન કરી પૃચ્છા કરી. સમય માંગીને મળવા ગયા. લુખ્ખી-સૂક્કી હોય છે! વળી ક્યારેક તો દંભના રેશમી
બેલ સાંભળી બારણું ય ખુલ્યું. આવકાર મળ્યો. કપડાંમાં લપેટેલી હોય છે! પણ આવી મીઠી “ના” તો બેસાડ્યા.
પહેલી વાર સાંભળી! મનને વાગે એવી ઠેસ પહોંચાડે ચા-નાસ્તો ધરી ઉચિત સ્વાગત થયું. પછી, તેવી ‘ના’ તો ઘણી મળી છે, પણ આવી ‘ના’ સાંભળ્યા આવવાનું પ્રયોજન પુછાયું.
પછી તો શીખવા મળ્યું કે ના પાડવાનો પ્રસંગ આવે તો કહ્યું : ઘરે લગ્ન પ્રસંગ આવે છે. મહેમાનોને ઉતારા આવી “ના” પાડવી જોઈએ. માટે બે દિવસ વાપરવા આ બાજુનો ફ્લેટ જોઈએ છે. જુવાનીયાઓને હોઠે ચડેલી પેલી પ્રસિદ્ધ પંક્તિ પણ
જવાબ મળ્યો. તેઓ હૈદ્રાબાદ રહે છે. ચાવી અમને આ જ ભાવને પ્રગટ કરે છે ને! સોંપી છે; પણ છેલ્લા બે-ત્રણ પ્રસંગોએ એવો અનુભવ હું ક્યાં કહું છું - થયો છે કે, હવેથી તેઓએ આપવાનું બંધ કર્યું છે. માટે મારી બધી વાતમાં હા હોવી જોઈએ, અમે આપને એ ફ્લેટ વાપરવા આપી શકતા નથી. પણ ના કહેતાં તમને વ્યથા હોવી જોઈએ.
રજૂઆત બહુ જ વ્યવસ્થિત અને સરળતાભરી હતી ના” પણ કોઈને સાંભળવી ગમે એવી હોઈ શકે? તેથી માત્ર, ‘ભલે. અમને એમ કે આ જગ્યા મળે તો હા, હોઈ શકે. આવી ‘ના’ પણ સાંભળવી જરૂર ગમે, પ્રસંગે અનુકુળતા રહે માટે આપની પાસે આવ્યા હતા.' પણ એવી ‘ના’ કહેવા માટે હૈયું મીઠું હોવું જોઈએ. એમ કહીને ઊભા થયા.
-- એ મેળવીએ.
કથા-પરિમલ : ૨૭૭
www.jainelibrary.org
Jain Education International
For Private & Personal Use Only