________________
જ સ્વપ્ન ફલ-કથન સમજી લીધું કે આના પ્રભાવે મને
જમું. ઊભો થઈને ચોતરફ જોવા લાગ્યો. ત્યાં દૂર એક આજે ઉત્તમ ભોજન પ્રાપ્ત થશે. સ્વપ્ન-ફળમાં નિયાણા
તપસ્વી દીઠા. મોટેથી બોલાવીને આવકાર આપ્યો. જેવું હોય છે; તમે જાતે જ ફળ માંગી લો – નક્કી કરી
હાથનો ઇશારો કરી પાસે બોલાવ્યા. એના ચિત્તના શુદ્ધ લો એટલું જ ફળ મળે. બ્રાહ્મણ તો ગામમાં પેસતાં કશી
ભાવ જોઈ એનાથી આકર્ષિત થઈ મુનિરાજ પાસે વાતચીત કર્યા વિના ઉત્તમ ભોજન મળશે એવા ખ્યાલમાં
આવ્યા. મૂળદેવે ગદ્ગદ્ સ્વરે પધારો પધારો” એવાં રાચતો નગરની શેરીમાં ચાલવા લાગ્યો. કોઇકે તેને જમવા માટેનું નોતરું પણ આપ્યું. બ્રાહ્મણતો ‘મારું રોમાંચિત શરીરે મુનિના પાત્રમાં સાથવો વહોરાવ્યો.
બહુમાન ભર્યા વચને સત્કાર કર્યો. પુલકિત મને અને સ્વપ્ન ફળ્યું” એવા હરખથી તેની પાછળ પાછળ ગયો.
મુનિએ પણ દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ અને ભાવની વિમલધારા જ્યારે મૂળદેવે વિચાર્યું કે આવું સુંદર સ્વપ્ન રાત્રીના જોઈને એ ગ્રહણ કર્યો. આવો લાભ પામીને મુળદેવનું છેલ્લા પહોરે આવ્યું છે તો તેનું વિશિષ્ટ ફળ હોવું જોઇએ. મન પ્રસન્ન થયું. કોઇ સારા જ્યોતિષીને જઈ પૂછીશ. ગામમાં પેસતાં જ
મુળદેવનાં પુણ્ય જાગ્યાં હતાં. દેવસૃષ્ટિના જ્યોતિષીની ભાળ મેળવી ને તેને ત્યાં ગયો. જ્યોતિષ
સમ્યગ્રષ્ટિદેવ એના પુણ્યથી આકર્ષાયા. પ્રગટ થઈ આ સ્વપ્ન વિષે સાંભળી મૂળદેવ સામે જોઈ જ રહ્યા.
કહ્યું, “મુળદેવ! તારા અપાર ધૈર્યથી, નિરાભિમાન સ્વરોદય અને સ્વપ્નશાસ્ત્રના આધારે વિચાર્યું કે
ઔદાર્યથી અને અનુપમ સૌજન્યથી હું ખુશ થયો છું, સ્વપ્નદર્શનના પ્રભાવે આ વ્યક્તિ જરૂર “રાજા” થશે.
પ્રસન્ન થયો છું. તારા પર મને અત્યંત પ્રીતિ થઈ છે વળી પોતાના મનમાં સ્વાર્થ પણ ઝબક્યો. નિર્ણય કહેતાં
અને એને કારણે કાંઇક આપવા ઇચ્છું છું, પણ મારા પહેલાં મૂળદેવને તેણે કહ્યું, “તમે મારા જમાઈ થવાની
પુણ્યની મર્યાદા છે તેથી માત્ર સોળ અક્ષરમાં તું ‘હા’ કહો તો આ સ્વપ્નનું કથન કરું.” મૂળદેવ વિચાર
માંગીશ તેટલું હું આપી શકીશ.' મુળદેવે કહ્યું, કરે છે; જોષી મહારાજ અનુભવી છે, શાસ્ત્રના જાણકાર છે. મારા ભલા માટે જ કહેતા હશે. જ્ઞાનીનાં વચનનો गणियंचदेवदत्तं दंति सहस्सय रज्ज। અનાદર ન થાય. એમ વિચારી એણે હા કહી એટલે
(દેવદત્તાગણિકા હજાર હાથી અને રાજ્ય) જોષી મહારાજે કહ્યું, “તમે નજીકના ભવિષ્યમાં “રાજા' થવાના છો.” આ સાંભળી મૂળદેવ રાજી થયો. દેવ આ સાંભળી પ્રસન્ન થયાં; અન્તર્ધાન જ્યોતિષીના આશીર્વાદ લઇ આગળ ચાલ્યો. થયા.જોષીનું વચન સાચું પડશે એવાં એંધાણ દેખાયાં.
શેરીમાંથી પસાર થતાં એક વયોવૃદ્ધ માજીએ એને વળતે દિવસે સવારે હજુ સૂર્યોદય થવાનો હતો જોયો. દેદાર જોઈ પડ્યું. “વટેમાર્ગ લાગો છો. ભૂખ્યા તેવામાં તે નગરનો રાજા અકાળે, નિઃસંતાન મરણ હશો, લ્યો. બીજ કાંઈ નથી પણ થોડો બાજરીનો લોટ પામ્યો હતો; તેથી રાજ્યના મંત્રી-પુરોહિત વગેરે અને ગોળ છે.’ મળદેવે ખેસનો છેડો લંબાવ્યો. પ્રેમથી સુલક્ષણી હાથિણી સાથે ફરતાં ફરતાં જયાં મુળદેવ સતો મળતું હતું એટલે જે મળ્યું એ એટલા જ પ્રેમથી સ્વીકાર્યું. હતો ત્યાં આવી પહોંચ્યા. પાસે આવીને હાથિણીએ ચાલતાં ચાલતાં નદી કિનારે પહોંચ્યો. નિર્મળ પાણી સૂંઢ વડે મુળદેવ ઉપર અભિષેક કર્યો. મંત્રીએ ઉદ્ઘોષણા વહી રહ્યું હતું. ખોબે ખોબે પાણી લઇ હાથ-મોં ધોયાં. કરી, “આજથી અમારા રાજા આપ છો.’ મુળદેવ આંખ નદીની સ્વચ્છ રેતીમાં બેસી ખેસની ગાંઠ ખોલી, લોટ ચોળીને જાગીને જુએ છે, ત્યાં તો બધું પલકવારમાં બની અને ગોળ ભેગા કરી, મસળી, થોડું પાણી ભેળવી, ગયું. મનુષ્યનું ભાગ્ય એ એવું અટપટું છે કે એના માટે સાથવો બનાવ્યો.
કોઇ કોઇ ચોક્કસ આગાહી ન કરી શકે. એના નસીબ
આડેનું પાંદડું ક્યારે ખસે તે કહી ન શકાય. મનમાં ભાવ ઊપજ્યો કે કોઇકને આપીને પછી
મુળદેવનો રાજા તરીકે રાજ્યાભિષેક થયો. રાજા
કથા-પરિમલ: ૨૮૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
