Pancham Shataknama evam Saptatikabhidhan Shashtha Karmgranth

Author(s): Chandraguptasuri
Publisher: Jain Atmanand Sabha

Page 263

198 मलयगिरिमहर्षिविनिर्मितविवृत्युपेतं [गाथाः समनाः-संज्ञी, तत्र पर्याप्त संज्ञिनि आयुषा भङ्गा अष्टाविंशतिः, अपर्याप्ते संज्ञिनि ' भङ्गानां दशकम्, पर्याप्ते 'अमनसि' असंज्ञिनि पञ्चेन्द्रिये भङ्गानां नवकम्, 'शेषेषु' एकादशसु जीवस्थानेषु पुनर्भङ्गानां प्रत्येकं पञ्चकमिति / तत्र संज्ञिनि पर्याप्ते इमे अष्टाविंशतिर्भङ्गाः-- नैरयिकस्य नरकायुष उदयो नरकायुः सत् , अयं परभवायुर्बन्धकालात् पूर्वम् , परभवायुर्वन्धकाले तिर्यगायुषो बन्धः नरकायुष उदयः नरक-तिर्यगायुषी सती, अथवा मनुष्यायुषो बन्धः नरकायुष उदयः नरक-मनुष्यायुषी सती। परभवायुर्बन्धोत्तरकालं नरकायुष उदयः नरक-तिर्यगायुषी सती, अथवा नरकायुष उदयः मनुष्य-नारकायुषी सती / इह नारका देवायुारकायुश्च भवप्रत्ययादेव न बध्नन्ति, तत्रोत्पत्त्यभावात् , ततो नारकाणां परभवायुर्बन्धकाले बन्धोत्तरकाले च देवायुर्नारकायु विकल्पाभावात् सर्वसङ्ख्यया पञ्च विकल्पाः / एवं देवानामपि पश्च विकरुपा भावनीयाः, नवरं नारकायुःस्थाने देवायुरिति वक्तव्यम् , तद्यथा—देवावुष उदयः देवायुषः सत्ता इत्यादि / तथा तिर्यगायुष उदयः तिर्यगायुषः सत्ता, अयं विकल्पः परभवायुर्बन्धकालात् पूर्वम् / परभवायुर्बन्धकाले तु नरकायुषो बन्धः तिर्यगायुष उदयः नरकतिर्यगायुषी सती, अथवा तिर्यगायुषो बन्धः तिर्यगायुष उदयः तिर्यक्-तिर्यगायुषी सती, .. अथवा मनुष्यायुषो बन्धः तिर्यगायुष उदयः मनुष्य-तिर्यगायुषी सती, अथवा देवायुषो बन्धः तिर्यगायुष उदयः देव-तिर्यगायुषी सती / परभवायुर्बन्धोत्तरकालं तिर्यगायुष उदयो नरकतिर्यगायुषी सती, अथवा तिर्यगायुष उदयः तिर्यक्-तिर्यगायुषी सती, अथवा तिर्यगायुष उदयो मनुष्य-तिर्यगायुषी सती, अथवा तिर्यगायुष उदयो देव-तिर्यगायुषी सती / सर्वसझपया संज्ञिपर्याप्ततिरश्चां नव विकल्पाः / एवं मनुष्याणामपि नव भङ्गा भावनीयाः, केवलं तिर्यगायुःस्थाने मनुष्यायुरित्यभिधातव्यम् , तद्यथा-मनुष्यायुष उदयो मनुष्यायुषः सत्तेत्यादि / तदेवं सर्वसत्यया संज्ञिनि पर्याप्तेऽष्टाविंशतिर्भङ्गाः / अपर्याप्ते संज्ञिनि आयुषो दश, भङ्गा इमेतिर्यगायुष उदयः तिर्यगायुषः सत्ता, अयं विकल्पः परभवायुर्बन्धकालात् पूर्वम् / परभवायुर्बन्धकाले तिर्यगायुषो बन्धः तिर्यगायुष उदयः तिर्यक्-तिर्यगायुषोः सत्ता, अथवा मनुष्यायुषो बन्धः तिर्यगायुष उदयो मनुष्य-तिर्यगायुषी सती / परभवायुर्बन्धोत्तरकालं तिर्यगायुष उदयः तिर्यक्-तिर्यगायुषी सती, अथवा तिर्यगायुष उदयो मनुष्य-तिर्यगायुषी सती / एवं तिरश्वोऽपप्तिसंज्ञिनः पञ्च भङ्गाः / एवं मनुष्यस्यापि पञ्च वक्तव्याः। सर्वसङ्ख्यया दश / शेषा न सम्भवन्ति, अपर्याप्तो हि संज्ञी तिर्यङ् मनुष्यो वा, न देव-नारको, न चापि स देवायु रकायुर्वा बध्नाति, ततो दशैव यथोक्ता भङ्गाः / तथा ये प्राक् संज्ञितिरश्चां नव भङ्गा उक्तास्त एवासंज्ञिपर्याप्तेऽपि नव भङ्गा वक्तव्याः, यतोऽसंज्ञी पर्याप्तस्तिर्यगेव भवति न मनुष्यादिः, ततोऽत्र तदाश्रिता भङ्गा न प्राप्यन्ते / तथा येऽपर्याप्तसंज्ञितिरश्यः पश्च भङ्गाः प्रागुक्तास्त एवं पञ्च भनाः शेषेष्वप्येकादशसु जीवस्थानेषु वक्तव्याः, सर्वेषामपि तिर्यक्त्वाद् देवादिषूत्पादाभावाच्च / मोहं परं वोच्छं // 35 // 1 छा० मुद्रि० °ध्य-न° // 2 सं० °काले तिर्य // 3 सं०१ त० म० °युर्बधा // 4 छा० °श्वां प० // 5 सं० सं०१ त० म० deg भगाः / /