________________
ધમધ-રંથમાળા
: ૨૮ :
૧ પુષ
स्वदाररक्षणे यत्नं, विदधानो निरन्तरम् । जाननपि जनो दुःखं, परदारान् कथं व्रजेत् ? ॥१॥
પોતાની સ્ત્રી પર કઈ કુદષ્ટિ ન કરે તે માટે નિરંતર પ્રયત્ન કરનારા અને પિતાની સ્ત્રી દુરાચારિણી થાય, તો કેવું દુઃખ થાય છે? તેને અનુભવ કરનાર મનુષ્ય પદારાગમન કેમ કરી શકે? અથત બીજાને પણ તેવું જ દુઃખ થાય છે, એમ જાણીને તેને અવશ્ય ત્યાગ કરે.
लावण्यपुण्यावयवां, पदं सौन्दर्यसंपदः । कलाकलापकुशलामपि जह्यात परस्त्रियम् ॥ १॥
ભલે લાવણ્યવાળાં પવિત્ર અંગવાળી હોય, ભલે સંદર્યના ભંડાર સમી હેય, ભલે વિવિધ કલાઓમાં કુશળ હોય, પણ પરસ્ત્રીને અવશ્ય ત્યાગ કરે. - જે લેકે વેશ્યાગમન કરે છે અને તેથી આનંદ પામે છે, તેમણે એ વિચારવું ઘટે છે કે મનમાં એક પુરુષ પર પ્રેમ રાખે, વચનથી બીજા પુરુષ પર પ્રેમ બતાવે અને વર્તનમાં વળી ત્રીજા જ પુરુષ પ્રત્યે પ્રેમ વ્યક્ત કરે, તેવી વેશ્યાસ્ત્રીએથી સુખ કેવી રીતે મળે ? જેનું મોટું માંસથી દુર્ગધિત, મદિરાની વાસવાળું અને અનેક જારપુરુષવડે ચુબિત થયેલું હોય, તેવા મુખને ચુંબન કરવામાં શું સ્વાદ હોય? અર્થાત ઉરિછણ ભેજનની જેમ તેને ત્યાગ કર ઘટે. કામી પુરુષે પિતાનું સર્વ ધન વેશ્યાને આપ્યું હોય, છતાં જ્યારે તે નિર્ધન થઈને ત્યાંથી ચાલ્યા જાય છે ત્યારે તેનાં વચ્ચે પણ ખેંચી લેવાની ઈચ્છા રાખે છે. આવી સ્વાથી, નિઃસ્નેહ અને ક્રૂર