________________
પુષ
ધમાલ-જૂથમાળા : ૬૬ : આવ્યું? અયાની ગાદીના સાચા વારસદાર રામને ગાઢ છોડવી પડી, ચૌદ વરસને કારણે વનવાસ વેઠ પડ્યો, તેમાં સીતા જેવી સતીનું હરણ થયું, તેને અનેકવિધ યાતનાઓ ભેગવવી પડી. વળી તે જ કારણે રામ અને રાવણ વચ્ચે ખૂનખાર જંગ ખેલાયો અને લાખે ની કતલ થઈ. બીજી બાજુ દશરથ રાજાનું મૃત્યુ થતાં કૈકેયી વિધવા બની અને જે ભરતને માટે ગાદી માગી લેવામાં આવી હતી, તે ભારતને એથી જરાયે આનંદ ન . તાત્પર્ય કે-એક ચુગલખેર દાસીની ભંભેરણીએ અયોધ્યાના આદર્શ રાજકુટુંબમાં નહિ ધારેલે ઉત્પાત, મચાવ્યો અને તેમના સુખ-શાંતિને મહદ્દઅંશે નાશ કર્યો.
જે મનુષ્યને ચાડી-ચુગલી કરવાની ટેવ પડે છે, તેની જીભ સદા સળવળતી રહે છે. તે કેઈની પણ સેળ આની વાત સાંભળે છે કે ઝડપથી પકડી લે છે અને તેમાં પોતાના તરફથી થોડું મીઠું-મરચું ભભરાવીને તેને એવી રસિક બનાવી દે છે કે કાચા કાનના મનુષ્યને તે સાંભળવામાં ખૂબ રસ પડે છે. આવા મનુષ્ય અનેકને દેવાળાં કઢાવે છે, અનેકનાં ઘર ભંગાવે છે, અનેકના સુખી સંસારને સળગાવી મૂકે છે અને કેઈનું કંઈ ભલું થતું હોય કે ઠેકાણું પડતું હોય તે તેને પિતાની આ દુઇ ટેવથી તેડી પાડે છે. બદલામાં તેને ફૂટી કેડી પણ મળતી નથી, એટલું જ નહિ પણ ચાડિયા કે ચુગલબોરને ઈલકાબ પ્રાપ્ત થાય છે અને તેની પ્રતિષ્ઠાને ક્ષયરેગીના શરીરની જેમ શીઘ્ર ક્ષય થાય છે.
“જે મનુષ્ય એકની નબળી વાત બીજાને કરે છે, બીજાની નબળી વાત ત્રીજાને કરે છે અને ત્રીજાની નબળી વાત ચેથાને
