________________
ધધગ્રંથમાળા
: ૫૮ :
: પુષ્પ
રાખવા, કારણ કે સ્નેહના મૂળમાં રાગ રહેલા છે અને સદ્ભાવના મૂળમાં કલ્યાણુની વૃત્તિ રહેલી છે. કુટુંબીજના અને મિત્રા પ્રત્યે જો સદૂભાવથી વર્તવામાં આવે તે ઉભયનુ હિત થાય છે. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તે મનુષ્યે કુટુંબીજના કે મિત્રા વગેરે પ્રત્યે રાગાંધ ન બનતાં તેમને પણ સન્માર્ગે ચડાવવા અને એ જાતના પુરુષાથ કરવામાં આનંદ માણવા ઇષ્ટ છે, પરંતુ તેમની કુપથગામી વૃત્તિઓને પેષવી અને તેમાં આનંદ માણવા એ હરગીઝ ઇષ્ટ નથી. જો આટલી વાત મનુષ્ય બરાબર સમજી લે અને તેના અમલ કરે તે પ્રત્યેક કુટુંબ આદર્શ બની જાય અને સમસ્ત સમાજ પણ સુવ્યવસ્થિત બને.
દ્વેષ એટલે અણુગમે કે તિરસ્કાર, તેનું સ્વરૂપ અગ્નિના તણખા જેવુ છે. જેમ અગ્નિના નાના સરખા તણખા ઘાસની મોટામાં મોટી ગંજીને બાળી નાખે છે, તેમ દ્વેષના થાડા ઉદય પણ મનુષ્યના મહાન્ ગુણ્ણાના નાશ કરે છે.
અને ઇર્ષ્યા આવી
દ્વેષ ઉત્પન્ન થયા કે ઇર્ષ્યા આવે છે કે ગુણગ્રાહકતા એક ખૂણે લપાઈ જાય છે, તેથી સામાના દોષા દસગણુા દેખાવા લાગે છે અને ગુણુ ગમે તેવડા મોટા હાય તે પણ નજરે પડતા નથી. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તે ઇર્ષ્યાથી ગુણગ્રાહકતા નાશ પામે છે અને ગુણગ્રાહકતા નાશ પામતાં આત્માનું અધઃપતન અનિવાયૅ અને છે. આજ સુધી જે આત્માએ અભ્યુદયના માગે. આગળ વધ્યા છે અથવા સાચી સફલતાના અધિકારી થયા છે, તે સર્વેએ ગુણગ્રાહકતાને આશ્રય લીધો હતા અને હવે પછી પણ જે આત્માઓને અભ્યુદયના માર્ગે આગળ વધવુ હશે કે સાચી સલતાના
