________________
ચૌદમું :
: ૪૯ :
માને વાહ - શાખ બરાબર જામે છે અને તેને લીધે જ તેઓ અઢળક ધન કમાય છે.
માયાનું ત્રીજું ભયંકર પરિણામ એ છે કે–તેનો આચરનાર સમ્યક્ત્વને પામી શકતું નથી, કારણ કે સમ્યક્ત્વનું મૂળ સત્ય વ્યવહાર છે. આ રહ્યા તેની પ્રતીતિ કરાવનારા શબ્દ
સમકિતનું મૂળ જાણીએજી, સત્ય વચન સાક્ષાત; સાચામાં સમકિત વસેજી, માયામાં મિથ્યાત,
રે પ્રાણુ! મ કરીશ માયા લગાર, ધર્માચરણમાં દંભને સ્થાન નથી. જે મનુષ્ય બાહ્ય આચરણું સારું દેખાડે છે, પણ અંદરથી સ્વાર્થ સાધવાની પૂરી તકેદારી રાખે છે, તેને બગલાભગત જ કહી શકાય.
शनैरुद्धरते पादं, जीवानामनुकम्पया । पश्य लक्ष्मण ! पम्पायां, बकः परमधार्मिकः ॥१॥
શ્રી રામચંદ્ર વનવાસ વખતે લક્ષમણ અને સીતા સાથે એક સ્થળેથી બીજા સ્થળે જઈ રહ્યા છે. વચમાં પંપા નામનું સરોવર આવે છે. ત્યાં બગલાઓને ચૂપચાપ બેઠેલા તથા ધીમે ધીમે પગ ઉપાડતા જોઈને શ્રી રામચંદ્ર કહે છે “હે ભાઈ લક્ષમણ! તું આ પંપા સરોવર પર નજર નાખ. અહીં અનેક જાતનાં પક્ષીઓ નજરે પડે છે, પરંતુ તે બધામાં બગલે સહુથી વષારે ધાર્મિક જણાય છે, કારણ કે પોતાના પગ નીચે કઈ જીવ ચગદાઈ ન જાય તે માટે એ ધીમે ધીમે પગ ઉપાડે છે!” કહેવાની જરૂર ભાગ્યે જ છે કે એ બગલે સહુથી વધારે