________________
ધમ બોધ-ગ્રંથમાળા
: ૪૮ :
- પુષ્પ
હિતના વિચાર કરવામાં અસમર્થ બને છે; એટલે તે માયાથી આવનારાં ભયંકર પરિણામાના વિચાર કરી શકતું નથી.
માયાનું પહેલું ભયંકર પરિણામ તે એ છે કે તેના આચરનારને કોઈ વિશ્વાસ કરતું નથી.
मायाशीलः पुरुषो यद्यपि न करोति किञ्चिदपराधम् । सर्प इवाविश्वास्यो भवति तथाप्यात्मदोषहतः ॥ १ ॥
કપટી મનુષ્ય કોઈ અપરાધ ન કરે તેા પણ પેાતાના દોષથી હણાયેલા તે સર્પની જેમ બીજાને અવિશ્વસનીય બને છે. તાત્પર્ય કે સાપની દુષ્ટ પ્રકૃતિને લીધે જેમ તેના વિશ્વાસ થઈ શકતા નથી તેમ નિરંતર ફૂડ-કપટ કરવાને ટેવાયેલા કપટી મનુષ્યના વિશ્વાસ થઈ શકતા નથી.
6
માયાનું ખીનું ભયંકર પરિણામ એ છે કે તે પાતે જ પેાતાની જાળમાં ફસાય છે. ૮ ટ્રુગેા કોઈના સગા નહિ,’ ‘ ખાડા ખાદે તે પડે,' · ફૂડના ડાંડિયા કપાળમાં વાગે ’ વગેરે કહેવત તેના જીવતા જાગતા પૂરાવા છે. મંગભ`ગની ચળવળ વખતે સ્વદેશી વસ્રના નામે બંગાળની જનતાને એકદમ હલકુ કાપડ માકલી છેતરપીંડી કરનારી અમદાવાદની મિલેએ એટલી શાખ ગુમાવી હતી કે પછીથી ગમે તેવા સારા માલ પૂરો પાડવા છતાં લાકોને પૂરા વિશ્વાસ આવતા ન હતા. પરિણામે તેની આમદાનીમાં મોટો ફટકો પડયા હતા અને કરાડો રૂપિયાનું નુકસાન થયુ હતુ. મીજી માજી એ વાત વિચારવા જેવી છે કે જે લેાકેા પેાતાના માલની ઉત્તમતા ટકાવી રાખે છે અને તેમાં દગોફટકા કરીને તેનું ધેારણુ જરા પણ નીચુ કરતા નથી, તેની