________________
ચૌદમું :
: ૩પ :
પાપને પ્રવાહ (૩) ક્ષેત્રઃ ખેતર, વાડી-વજીફ, છૂટી જમીન. (૪) વાસ્તુઃ ઘર, દુકાન, વખારો વગેરે. (૫) રૂપું: રૂપાને જથ્થ. ( ૬ ) સેનું સેનાને જ. (૭) કુષ્યઃ સેના-રૂપા સિવાયની ધાતુ તથા રાચરચીલું.
(૮) દ્વિપદઃ નોકર-ચાકર, દાસ-દાસી, સેવક–સેવિકાઓ તથા મેના, પિપટ, તિતર, કુકડા વગેરે પક્ષીઓ.
(૯) ચતુષ્પદ હાથી, ઘોડા, ઊંટ, ગાય, ભેંસ, પાડા, બળદ, બકરાં, ઘેટાં વગેરે પશુઓ.
આ નવે પ્રકારના પરિગ્રહનું પરિમાણ નક્કી કરી નાખવાથી અને તેમાં ઉત્તરોત્તર ઘટાડો કરવાથી પાપના પ્રવાહને મોટા પ્રમાણમાં રોકી શકાય છે અને આરંભ-સમારંભમાં ઘણે ઘટાડે કરી શકાય છે.
(૬) ક્રોધ પ્રાણાતિપાત, મૃષાવાદ, અદત્તાદાન, મિથુન અને પરિગ્રહ એ પાંચ આસવારોની જેમ ક્રોધ, માન, માયા અને લેભા એ ચાર કષાયો પણ પાપનાં પ્રબલ ઉદ્દગમસ્થાને છે. તેથી જ તેમને ભય કર અધ્યાત્મદે કહ્યા છે.
આ कोहं च माणं च तहेव मायं, लोभं चउत्थं अज्झत्थदोसा।
ક્રોધ, માન, માયા અને એથે લેભ, એ (ભયંકર) અધ્યાત્મદે છે.
