________________
નવપદ દર્શન
તથા જેઓ બાહા-અત્યંતર પરિગ્રહથી મુક્ત હોય, બાહ્ય નવ પ્રકાર અને અત્યંતર ૧૪ પ્રકારના પરિગ્રહને સમજીને ત્યાગી થયા હોય,
તથા “સમ્મદર્શન-જ્ઞાન–ચારિત્રાણિ મોક્ષમાર્ગ” આ રત્નત્રયીમય જીવન હોય, દેવગુરુ ધર્મમાં અવિહડ નેહ હોય, ઓળખાણ હેય, આદર હોય, સ્વાધ્યાય અને પચ્ચકખાણમય આખી જીંદગી હોય.
ત્રણ ગુપ્તિએ ગુપ્તા હોય, ત્રણ દંડ (મનદંડ-વચનદંડકાયદંડ) મુક્ત હોય, ત્રણ ગારવા અને ત્રણ શલ્ય નાશ પામ્યાં હોય,
ચાર કષાયે, (ક્રોધ-માન-માયા-લેભ) ચાર સંજ્ઞા, (આહાર-ભય-મૈથુન-પરિગ્રહ નામની) અને ચાર વિકથા, (રીકથા-ભક્તકથા-દેશકથા-રાજકથા) આ ત્રણે ચેકડીથી મુક્ત હોય તે મુનિરાજ કહેવાય.
તથા પાંચ અવતે (હિંસા-અસત્ય-ચારી-મથુન-પરિગ્રહ) રહિત હય, પાંચ ઈન્દ્રિયને જય હય, પાંચ વિષયમાં અવિકાર હેય) નિદ્રા તદ્દન અલ્પ હય, પ્રમાદે પણ બહુ ઓછા હોય,
તથા સમકિતનાં પાંચ દૂષણ રહિત હય, પાંચ લક્ષણે અને ભૂષણે સહિત હોય, તથા પાંચ આચાર, પાંચ સમિતિ પાંચ મહાવ્રતમાં સતત સાવધાન હોય, અર્થાત્ સંપૂર્ણ પાલનારા હેય, અતિચાર રહિત પાલન હોય.