________________
નવપદ દર્શન
૧૪૩
વ્યા હતા. તપશ્ચર્યામાં શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથના ધ્યાનમાં કાળધર્મ પામી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથના અધિષ્ઠાતા દેવ થયા છે.
૩૪ પુનમીયા ગચ્છના પરમદેવસૂરિમહારાજે પણ વર્ધમાનતપ સંપૂર્ણ અવિચ્છિન્ન આરાધ્યા હતા. આવા તપસ્વી જૈનશાસનમાં અનંતાનંત થયા છે.
શ્રી જનશાસનમાં પ્રસિદ્ધ કેટલાંક તપનાં નામ | શ્રી વીશસ્થાનક, મહાતપ સર્વત શિરોમણિ અનંતાનંત શ્રી જિનેશ્વરદેવ અવશ્ય આરાધે છે. નવપદ આચાર્લી મહાતપનું શ્રીપાલ–મયણાસુંદરી જેવા અનંતાનંત આત્માઓએ આરાધન કર્યું છે; વધમાન આચાસ્ત મહાતપ પણ શ્રી ચંદ્રકેવલીના આત્મા ચંદન શેઠ જેવા અનેક આત્માએ આરા ધના કરી સંસાર સાગરને અલ્પ બનાવ્યું છે.
સિવાય કનકાવલી, મુક્તાવલિ, રત્નાવલિ, સિંહનિકી. ડિત, દ્વિતીયા સેભાગ્ય પંચમી, અષ્ટમી, મૌન એકાદશી, ચતુર્દશી, રેહિણી, વષીતપ વિગેરે શ્રી જૈનશાસનમાં અનેક પ્રકારની આરાધનાનાઓ છે.
આ અનશન તથા બીજા ઉનાદરી વિગેરે પાંચ બાહ્ય, છ અત્યંતરતપના ભેદ-પ્રભેદે ઘણ થાય છે, અને તે કાળ ગયે છે, જિનેશ્વરપરમાત્માએ અનંતા થયા છે, તેમના તીર્થોમાં મુનિરાજે પણ અનંતાનંત થયા છે, તેમના વડે શ્રી વીતરાગ આજ્ઞા અનુસાર કરાયેલા નાના-મોટા છઠઅઠમ, દશમ, દ્વાદશ, અઠ્ઠાઈ, પક્ષ, માસ, બેમાસ, છમાસ,