________________
નવપદ દર્શન
બીજા દુર્મુખ ( નામ તેવા જ દુર્ગણવાળા ) નામના સૈનિકે નિંદા કરવી શરૂ કરી. અરે, આવાના વખાણ કેમ કરે છે? જેણે બાળક, પુત્ર અને યુવાન રાણીઓ અને મોટું રાજ્ય નાલાયક પ્રધાનને (બિલાડાને દુધ ભળાવવા સમાન) ભળાવીને આવું વર્તન આદર્યું છે, તેથી તેનું કલ્યાણ તો નહિં જ થાય પરંતુ રાણીઓના શીલના નાશનું અને પુત્રના ઘાતનું મહાપાપ જરૂર લાગશે.
દુર્મુખડૂતનાં વચન સાંભળી ધ્યાનમાં રહેલા રાજર્ષિ પ્રધાને ઉપર ક્રોધે ભરાયા. પ્રધાન સાથે યુદ્ધ શરૂ કર્યું. મનમાં જ જમ્બર-ઘેર યુદ્ધ ચાલ્યું. અહિં મુનિ પિતાનું ભાન અને સ્થાન ભૂલ્યા. રૌદ્રધ્યાન, કૃષ્ણલેશ્યા, અનુબંધહિંસા, અને અનંતાનુબંધી કષાયને વશ થઈ સાતમી નરકે જવાનાં કર્મો બાંધવા લાગ્યા.
મનની લડાઈમાં આત્મા ચારિત્ર ઈને ભયંકર લડવૈ બની ગયે. હથીયારે ખુટી ગયાં, મસ્તકનો મુકુટ પણ હથીયારનું કામ કરશે એમ ધારી મસ્તકે હાથ ગયો. લેચ કરેલ હતો. તે મુંડ હતા. ભાન ઠેકાણે આવ્યું. ચારિત્રનું સ્મરણ થયું. દુર્ભાન થયાની ઘણી આત્મનિંદા પ્રગટ થઈ. ધર્મધ્યાન અને શુકલધ્યાન થયું.
અર્થાત્ લેચ કરેલા મસ્તક ઉપર હાથ ફેરવાથી પિતાના મુનિપણાને સંપૂર્ણ ખ્યાલ આવી ગયો. હું રાજવી નથી, પરંતુ સમતાના સમુદ્ર, દયાના દરીયાવ પ્રભુશ્રી મહાવીરદેવને હું શિષ્ય વીતરાગને સાધુ છું. મારે કોઈ પણ શત્રુ નથી. જગતના
