________________
કર
અનુગાર
તે જોચિત્ત છે તે જ તે સ્વરૂપવર્ણન પૂર્ણ થયુ. ૨૨. જે જિં અણુમાળે ? રર૧. પ્રશ્ન- ભલે! અનુમાન પ્રમાણ શું છે?
अणुमाणे-तिविहे पण्णत्ते, तं ઉત્તર- અનુમાન ત્રણ પ્રકારના કહેનર્દ-પુત્રવં સર્વ વિદડ્રમવા વામાં આવ્યાં છે. તે આ પ્રમાણે– (૧)
પૂર્વવત્ (૨) શેષવત (૩) દષ્ટસાધર્મ્યુવતું. से किं तं पुव्यवं ?
પ્રશ્ન-ભંતે પૂર્વવત્ અનુમાન શું છે? पुव्यवं पंचविहं पण्णत्तं, तं जहा
ઉત્તર- પૂર્વવઅનુમાન– ચિહ્નો વગેखतेण वा १ वणेण २ वा लंछणेण वा ३ રેથી જે અનુમાન કરવામાં આવે તે આ मसेण वा ४ तिलए ण वा ५ गाहा- પ્રકારનું છે– ક્ષત–શરીરમાં ઉત્પન્ન થનાર
ઘા, ત્રણ-કૂતરાદિના કરડવાથી શરીરમા ઘા " माया पुत्तं जहा नटुं, जुवाणं થાય તે, લાછન– ડામ દેવાથી શરીરમાં જે - TRય
નિશાની થાય તે, મસા અને તલ, આ પાંચ
ચિવડે ઉત્પન્ન થયેલ અનુમાન પૂર્વવત # વમળાબેઝ, જુવ્યસ્ટિં–
કહેવામાં આવ્યું છે. કેઈ માતાને પુત્ર જળ ળરું III
બાલ્યવસ્થામાં જ પરદેશ જતો રહ્યો હતે.
પરદેશમાં તે તરૂણ થઈ ગયે જ્યારે તે પાછો से तं पुव्यवं ।
ફર્યો ત્યારે માતાએ કઈ ચિનના આધારે તેને ઓળખી લીધું. આ પ્રમાણે પૂર્વવત
અનુમાન છે. से किं तं सेसवं?
પ્રશ્ન- ભંતે શેષતઅનુમાન શું છે? सेसवं पंचविहं पण्णत्तं, तं जहा
ઉત્તર- કાર્ય, કારણ, ગુણ, અવયવ कज्जेणं कारणेणं गुणेणं अवयवेणं અને આશ્રય આ પાચદ્વારા જે અનુમાન : બાપ !
કરવામા આવે તે શેષવત્ અનુમાન કહેવાય છે से किं तं कज्जेणं ?
પ્રશ્ન- કાર્યથી ઉત્પન્ન થનાર શેષવત્
અનુમાન શું છે? कज्जेणं-संखं सहेणं, भेरि ताडि
ઉત્તર- કાર્ય ઉપરથી કારણનું અનુમાન एणं, वसभं ढिक्किएणं, मोरं केकाइएणं કરવું તે કાર્યથી ઉત્પન્ન થનાર શેષવત છે इयं हेसिएणं, गयं गुलगुइएणं, रह
તે આ પ્રમાણે- શંખને ધ્વની સાંભળી ' જળ ફિgo રે તું ને !
શંખનું, ભેરીના તાડનથી ભેરીનું, બળદોના અવાજ સાભળી બળદનુ, મેરને કેકારવ