________________
મહર્ષિ કૂરગંડૂ........શ્રી ભદ્રભાનું તપના મદથી કુરગંડૂ મુનિ તપ ન કરી શક્યા, છનાં તપસ્વી મહાત્માઓ પ્રત્યે તેમને સદ્ભાવ કોઈ અપૂર્વ હતો. તેઓનું સમર્પણ ખરેખર અદભૂત હતું, આ કથા એ હકીકત કહી જાય છે લેખકની શૈલી તથા ભાષા અલંકારિક છે. છતાં કથાની સરળતા અકબંધ જળવાઈ રહી છે. તપસ્વી મહાર પ્રત્યે આદરભાવ કુરગંડૂ મહર્ષિને કેવલજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ કરાવે છે. કેવો એ તપધર્મ પ્રત્યેનો પ્રેમ!
સંસારને શણગારે એટલે આત્મ- અવતરતા બાળકને ગળથુથીમાંજ અપાતી પ્રકૃતિનું વિકૃતિમાં પરિણમન. લલિતાંગકુમારનું હતી. જીવનની સત્વશીલતાને આત્માનું પણ સંસાર નંદનવન મહેકતું હતું, વિવિધ જાતના શું એમને એમ થતાં હશે? છાવરીના પાઠ કુસુમેથી -ને કુમાર, તેમાં જીવનને ધન્ય હૃદય પટપર અંક્તિ એમને એમ થતા છે ? માનતો. તે ન દનવનને ખીલવી રહ્યો હતો. જ્યાં સુધી સંસારની કારમી નાગચૂડ આ કેવળ તુરમણીની અખુટસંપપ્તિ તેના ચરણોમાં આનંદ સ્વરૂપ આત્મા પર છે ત્યાં સુધી ભવ્ય લોટતી હતી યૌવનનો થનગનાટ તેનામાં આત્માઓ આત્મ સન્દર્યના શૃંગારી વિરુદ્ધ ઝબુકા લઈ રહ્યો હતો, અલૌકિક આ માનવ બને છે. તુરમણીના ઉધાનમાં આચાર્ય માજીવનને તે લૈકિક પ્રવૃત્તિમાં લૌકિક બનાવી વંતની પ્રેરણા-વાણીની વિરાગમય વાય રહ્યો હતો.
શ્રેણિઓ વહેવા માંડી. - આનો પૂરાતન યુગની ખાનદાની ! જ્યાં સુધી કલંકિત કમસત્તાની આત્મા યૌવનને ઉન્માદ તેને ભાન ભૂલાવી નહોતો પર છાપ ત્યાં સુધી તેની સંસારની શકતો, ભલે સંસારી છતાં આત્મત્વના મૂળ- રખડપટ્ટી ચાલુ. વિવેકીએ એ માટે માનવ ભૂત સત્યતાને અપનાવવા તે હરહંમેશ જીવનની સફળતા ભૂત સંયમરત્નને મેળવી તત્પર રહે છે. આજની ભૌતિક-વિદ્યાના પનારે મુક્તિની સાધનામાં એકાકાર બનવાનું છે. પડેલા યુગને આત્મત્વના જતનની કયાં પડી આચાર્ય દેવની ધર્મદેશનાએ લલિતાંગની છે ? ભયંકર અશાંતિના વાદળ સજાઇ રહ્યાં જીવન મંઝીલની દિશા ફેરવી નાંખી. વિવેકી છે, હદયમાં અજંપે ને અવિશ્વાસની જડ રાજકુમાર સંસારની ગુલામીમાંથી મુક્ત બનવા ઘડાઈ રહી છે, સંસાર બિહામણો બનતે તલપાપડ બની બેઠે, સંસારે મારી સાથે જાય છે, છતાં તેને રળિયામણે માની રહેલી આજ સુધી દગો ખે! એ દગાબાજ સંસારને આજની પ્રજા શાને આયત્વની ખુમારી ભૂલી મારે હવે એક ક્ષણ પણ મારો શા માટે જાય છે ? જાગવાની જરૂર છે, મોહ ને માન? વહેલીતકે તેને લાત મારી મારા અજ્ઞાનનાં ઘેન ઉતારવાં પડશે, સ્વાથ ને જીવનના સત્ય તની ખીલવણ કરવા આ આશાઓને જતી કરવી પડશે, આત્માના જીવન જિનને સમર્પિત કરી દઉં ! અહે ! સત્ય સનાતન સ્વસ્મને પ્રગટ કરવા ભવ્ય કતવ્ય દિશાનું ભાન થતાં માનવ કે કર્તપુરુષાર્થના પ્રસ્થાન પ્રારંભવાં પડશે.
શીલ બને છે ! લલિતાગની સંસાર તારક - ગજબની પુણ્ય પ્રકૃતિમાં ઉછરેલા યુવરા- લાલ આંખ ઘુમી રહી. જમાં ઉચ્ચ ખાનદાનીની ગુણશ્રેણિઓ ડોકાઈ “પ્રભુ !” સંવેગીકુમાર મહામુનિના ચર. રહી હતી, જૈનત્વની ખુમારી તે રાજકુળમાં ણોમાં ઝુક.
