________________
પણ તમારી તે આખીચે જીંદગી નકામી ગઈ,
પૂ. મુનિરાજ શ્રી ચંદ્રોદયવિજ્યજી મહારાજ જેણે જીવનમાં કશીયે ધર્મની આરાધના કરી નથી, તેનું જીવન
નિષ્ફળ છે એ હકીકત આ દૃષ્ટાંત દ્વારા અહિ રજૂ થઈ છે. એક વખત મુંબઈગરા માછલા ધનજી શેઠને એક ઈચ્છાએ જોર કર્યું કે, જગતની તમામ મોજો કરી બંદર ઉપર ફરતાં ફરતાં વિચાર થયો કે, આ ઉંડા પણું આ એક બાકી રહી છે અને તે દરિયાઈ સફરની. સમદ્રની સ્ટીમરમાં બેસી મુસાફરી તે કરી ૫ણ આમ મનના તરંગમાં હિંચોળા ખાતા તે નાનકડા હેડકામાં બેસી સાગરના મોજાની સાથે પોતાના ધનાજી જે માળામાં રહેતા હતા ત્યાંજ કોઈ દમણ હાથે સ્પર્શ કરવાનો કોડ જાગ્યો, પરંતુ તે તે નિવાસી રહેતું હતું, અને તેને ધનાજીને કહ્યું, શેઠ ભરદરિયાના પહાડ સમ ઉછળતા મોજા દેખી ઘડીક કાલે હું મારે દેશ જવાનો છું, આ વાત સાંભળતાં થંભી ગયા. વિચાર કર્યો કે, આ મેજાની ધમાલમાં પેલી કેટલાક વખતથી ઘર કરી બેઠેલ ઈચ્છા પ્રગટ થતા જે નાનકડા હાડકામાં બેસીએ અને ભાગે હાડકું કહ્યું, ભાઈ તારી સાથે મારે પણ આવવું છે. તમારે ઉધુ વળ્યું તે અંદગીભર મહામહેનતે મેળવેલ લક્ષ્મીને ત્યાંની દરિયાની ખાડી નાની અને ફરતાં મજા પડે મૂકી કોઈ દુરદુરના પન્થ સંચરવું પડે. આ ગંભીર એવી છે, એમ નકકી કરી શેઠ તે ચાલ્યા. અને ભીમકાન સાગરમાં તે વજ જેવી ટીમરનું
દમણના પાદરેજ ખાડીના નીર દેખાણાં. શેઠ તે કામ, આમ વિચાર કરી પાછા ફર્યા પણ હૃદયમાં
બોલ્યા કે, જરૂર આજ મારી ઈચ્છા પૂર્ણ થશે. ઘેર પણ હવે શું થાય? રાંડ્યા પછીનું ડહાપણુ, શા જઈ ખાધું ન ખાધુને પહોંચ્યા ખાડી ઉપર નાની કામનું. ભાવ વિના પણ સ્વાભાવિક જતાં આવતાં દમણથી મોટી દમણ લઈ જવા માટે ઘણાએ હેડકાં મૂર્તિનાં દર્શન મને થતાં હતાં. ભાવ વગર
કીનારે ખડા હતાં. આ કિનારેથી સામે કિનારે લઈ
જવાના ફકત બે પિસાજ લેતા. કરેલી. એ ક્રિયાએ પણ મને આજે જગાડી
| શેઠ સામે કિનારે રહેલ મોટી દમણના મહેલો દીધે. જાતિ મરણજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું, સુ
દેખી ખૂબ ખુશ થયા પણ તેમને કાંઈ તે નગરને સંસ્કારો આત્મા પર કેવી અસર કરે છે, એ
નીહાળવું ન હતું અને તે સાક્ષાત્ સાગરના નીરનો એને સમજાયું. મત્સ્ય વિચારે છે કે, પિતાની
સ્પર્શ કરવાની ઇચ્છા હતી. આજ્ઞા મુજબ ધમની આરાધના કરી હત–
કીનારે ઉભા-ઉભા મનમાં વિચાર કરે છે કે, આ ભાવથી પરમાત્માનાં દર્શન કર્યા હતા તે બધી હોડી તે સામે તીરે લઈ જાય તેમ છે, પણ આજે મારી આ કરૂણુદશા ન થાત. માનવ આગળ આવે તેમ નથી. આમ જ્યાં વિચારે છે ત્યાં ભવ જે ઉત્તમ જન્મ મેળવી મેં એને ગુમા- તે એક હોડીવાળા ખારવાએ બૂમ પાડી, કેમ શેઠ બે, બસ હવે મારે આજથી માંસ-મરછી આવવું છે? બે પૈસા લઈશ. વગેરે આહારના પચ્ચખાણ છે. પાપનો પશ્ચા
શેઠે તે ખારવાને પાસે બોલાવી કહયું કે, “જે
મારે તે આ ખાડીમાંથી દરીયાના મીલન સુધી જવું તાપ કરે છે, તે જ સમયે તે માંછલાને સમ
છે. બોલ શું લઈશ? કિતની પ્રાપ્તિ થાય છે, તરતજ અનશન વ્રત
ખારવો કહે, આપને જ એગ્ય લાગે તે આપો. આદરી ત્યાંથી કાળ કરી સીધો દેવગતિમાં
આ ખારવો તે દરીયાનો ભોમીઓ જ હતે. શેઠને પહોંચી જાય છે.
બેસાડ્યા હેડીમાં અને લગાવ્યાં હલેસાં, પવનના જોરે ના દ્રવ્યક્રિયાઓ પણ પરિણામે કેવા ઉત્તમ જાય હેડી સરરર કરતી. શેઠ હેડી બહાર ભાવને જગાડે છે, એનું આ સચોટ દષ્ટાંત છે. હાથ કાઢી પાણી લે, અને પાછું નાખે. તેના મોજાથી
