________________
ક૯યાણ માર્ચ-એપ્રીલ : ૧૫૨ : ૧૦૦ : ભારે ચિંતામાં પડયા છીએ. આજે તે શેઠ કહેતા અંદરથી બંધ હતી, લક્ષ્મી બહેને યુકિત બતાવી પોતે હતા, કે પિતાને ઉપવાસ છે અને દહેરાસરમાં ત્રણેક તે ઉઘાડશે નહિ પણ અમારી પૂજાની ઓરડી કલાક થશે.
એવી છે, કે બાજુની બારીની આંકડી ઢીલી છે | મુનીમ પાસે રજેરજની બાતમી મેળવી લીધી તેને જરા ખખડાવાથી ઉઘડી જશે. બારી પોપટભાઅને પોપટભાઈ ચેતી ગયા. પ્રાતઃક્રિયાથી પરવારી ઈએ ઉધાડી અને અંદરના દશ્યથી કામમાં આવી ગયાં. પિતે દહેરાસરજી ગયા અને કરમશીભાઈને પ્રભુ- પૂજાની ઓરડીમાં ભગવાન શ્રી ઋષભદેવ, શ્રી ભકિતમાં તલ્લીન જોઈને ભાવના ભણકારા કળી ગતિમસ્વામી તથા શત્રુજય ગિરિરાજના ફટાઓ તા. શક્યા. પોપટભાઈને આત્મા જાગી ઉઠશે. હય. ઘીના દીવે જળહળી રહ્યો હતે, ધૂપ સુવાસ ફેલાવી હલી ઉઠયું, નેહની સરવાણી ફૂટીને અશ્રુબિંદુઓ
રહ્યો હતો. કરમશીભાઈ પૂજાનાં રેશમી કપડાં પહેરી સરી પડયા. ઘેર આવ્યા, જમવા બેઠા પણ જમ્યા
બેઠા હતા પણ આ શું હાથમાં ચાંદીનો કટોરે ન જમ્યા ને ઉપર ચાલ્યા ગયા. તેમનાં પત્ની શાન્તા
અને તેમાં કાંઈક ઝેર જેવું લાગ્યું. બારી ઉઘડવા
સાથે કરમશીભાઈ પણ ગભરાઈ ગયા પાછળ જુએ બહેને ચિંતાનું કારણ પૂછયું. પણ આજ તબીયત
તે પોપટભાઈ ઉભેલા. બરાબર નથી, ભૂખ નથી, એમ બહાનું બતાવી
કરમશીભાઈ ! બારણું ઉઘાડે ! નવસ્મરણ તે દુકાને ચાલ્યા ગયા. મુનીમો પણ પોપટભાઇની વેદના
કયારના પૂરાં થઈ ગયા, હવે બહાર આવે, નહિતે સમજી શક્યા નહિ. -
બારણું તેડવું પડશે. સાંજ પડી ને પોપટભાઈ દહેરાસર દર્શન કરી
પોપટભાઈને જોઈ કરમશીભાઈ ડઘાઈ ગયા. બીજે કરમશીભાઈને બંગલે પહોંચ્યા. આજ ઉપવાસ છે ,
આ ઉપાય નહોતે, ઉભા થઈ બારણું ઉઘાડયું, પોપટભાઈ એટલે પૂજાની ઓરડીમાંજ બેઠા છે, તેમ તેમના મોટા ,
અને લક્ષ્મીબહેન પૂજાની ઓરડીમાં પહોંચી ગયાં, પૂત્રે જણાવ્યું, પિપટભાઈએ જોઈ લીધું કે, વાતા
કરમશીભાઈ ! હું તે તમારો પરમમિત્ર છું. વરણ ગંભીર હતું-ગમગીન હતું. પિતે હિંમત કરીને
- હું દેશમાં હતો પણ મને બે અક્ષરે લખ્યાં નહિં. પૂજાની ઓરડીના બાજુના હેલમાં ગયા. ત્યાં હીંડોળે મરદ જેવા મરદ થઈને આમ શું મુંઝાઈ ગયા ! બેઠા અને કરમશીભાઈના પત્ની લક્ષ્મીબહેનને
તમારા જેવા સાહસિક, નિષ્ઠાવાન અને ધર્મનિષ્ઠ આમ બોલાવ્યાં. લક્ષ્મીબેહેન ચિંતાતુર વદને આવ્યાં તે છેલ્લે પાટલે બેસી જીવનને ઝેર કરી મૂકે તે બરાબર ખરાં પણ આંખો અશ્રુભીની હતી.
છે ને ! તમારી ધર્મ ભાવના કયાં ચાલી ગઈ ! ” - ભ ભી તમે પણ હિંમત હારી જશે ! તમારે તે તમે મારા પરમ સ્નેહી છ-સ્વામીભાઈ છે, મારા ભાઈને હિમ્મત આપવી જોઈએ આપણે શું પ્રમાણિક વ્યાપારી છો, ધર્મબંધુ છે તેમજ આત્મલઈને આવ્યા હતા ! દુઃખના દિવસે તે કાલ ચાલ્યા જન જેવા છો, આપણે તે હાથે-પગે આવ્યા હતાને જશે ! ચાલો હવે પ્રજાની ઓરડીમાંથી મારા ભાઈ નસીબે યારી આપી, તમે જરા વિશેષ સાહસ ખેડયું ક્યારે નીકળશે! પોપટભાઈએ સહૃદયતાથી પૂછયું.:- ને ઝડપાઈ ગયા. એમાં ડાહ્યાનું ડહાપણું નથી રહેતું.
ભાઈ ! આજસુધી તે હિંમત રાખી-તમે કહેશો ચાલો ઉઠે-પેલે ઝેરને કટોરો કે એ જોઈને જ કે મારી વાલની વીંટી સુદ્ધાં મેં આપી દીધી. તમારા મને તે કમકમા આવી ગયાં, હું જરા મોડે પગે ભાઈને વીમે પણ મેં આપી દીધે, પણ આભ હેત તે શું નું શું થાત. આ આખું કુટુંબ પાવફાટયું ત્યાં થીગડું શે દેવાય! એતે ઉપવાસ હોવાથી માલ થઈ જાત. ૪ વાગ્યાના પૂજાની ઓરડીમાંજ બેઠા છે. નવસ્મરણ લક્ષ્મી બહેન તમે લાવે એ કટોરો, એ વિાને ગણવાં છે. તેમ કહેતા હતા લક્ષ્મીબહેને જવાબ આપે. ગટરમાં ફેકી દયે ને હું આ એક ચેક બુક! મારી
‘પણ હવે ઘણો સમય થઈ ગયે. તમે બોલાવો સહીઓ છે, તમારે જે રકમ જોઈએ તે તમારી જ છે નહિં તે પછી હું બેલાવું. પૂજાની ઓરડી તે અને મૂંઝાશે નહિ. જ્યારે બે-પાંચ વર્ષે તમને ભાગ્ય
