Jain Hitechhu 1916 09 to 12

Author(s): Vadilal Motilal Shah
Publisher: Vadilal Motilal Shah

Page 7

જૈનહિતેચ્છુ.
૫/૮
જ છે, કે જેઓ (૧) પ્રજાને હેના ચાલુ સંજોગોને અનુકુળ થઈ પડે એવી શિક્ષણપ્રણાલિકા યોજી શકે અને તે પ્રણાલિકા મુજબ શિક્ષણ આપનારી રાષ્ટ્રિય સંસ્થાઓ દેશમાં સ્થળે સ્થળે સ્થાપી નવી પ્રજાને નિર્માલ્ય થતી અટકાવી શકે તથા (૨) લોકોને કેર્ટોમાં દેડી જઈ પૈસા, સમય અને રાષ્ટ્રિય ઐક્યને ભેગ આપતા અટકાવી પંચાયત પદ્ધતિથી સંતોષ આપે. જ્યહાં સુધી કોંગ્રેસના અગ્રેસરો આ બે કામની કિમત બરાબર ન હમજે, હાં સુધી તેઓ તે કામ ખરેખર હાથમાં ન લે, અને ટૂંકમાં કહું તો, જહાં સુધી કોન્ટેસના - અગ્રેસર “પ્રજાના વગરતાજના રાજા' બનવાની દરકાર ન કરે, ત્યહાં સુધી કોંગ્રેસ કાંઈજ સંગીન લાભ કરી શકવાની નહિ.
માને કે આ સિદ્ધાન્તની ઉપગીતા સ્વીકારવામાં આવી તો પછી ? પછી લોકોએ અમુક પ્રજાકીય આગેવાનોને દેવ' માની હેમનું બહુમાન કરવા અને હેમની આજ્ઞા રાજ્યઆજ્ઞાની માફક
માથે હડાવવા તૈયાર થવું. પ્રત્યેક કોમ અને ફીરકાના શુભેચ્છકોએ - તે તે ફીરકાના અનુયાયીઓ સમક્ષ અમુક પ્રજાકીય અગ્રેસરને દેવ રૂપે આલેખવા અને હેમની આજ્ઞામાં શ્રદ્ધા રાખવા આગ્રહ કરે. જે દેશમાં ઘેરઘેર “ડાહાલાએ વસે છે, જે દેશમાં અમુક તે સમયના શ્રેષ્ઠ પુરૂષોને દેવ રૂપે માની એમની આજ્ઞામાં અડગ શ્રદ્ધા અને વિશ્વાસ રાખવાનું ડહાપણ હોતું નથી, તે દેશ વહેલો મરે છે. ઇંગ્લંડને માથે - યુદ્ધની આફત આવી પડી ત્યહારે આજની નિર્માલ્ય શિક્ષણપ્રણાલિકા - ના ફળરૂ૫ હજારો વિકાને ફરજયાત લડાયક ધેરણની વિરૂદ્ધ મત આપવા લાગ્યા હતા, પરંતુ એક ફક્ત હૈ કિચનર એવો નીકળ્યો કે જેને ફરજયાત લડાયક ધોરણ સિવાય દેશનું ગૌરવ જળવાવું મુશ્કેલ લા. ગ્યું અને એમ લાગતાં જ પિતાના મનમાં નિશ્ચય બાંધી લઇ લોકોના મન પર એ વિચાર ઠોકી બેસાડવાને પણ ભગીરથ પ્રયાસ આદર્યો અને અંતે પિતાને નિશ્ચય અમલમાં પણ મુકી દીધો. આજે ઇંગ્લંડની પ્રજા એને આભાર માને છે અને એને દુવા દે છે. આથી હમજાશે કે બુદ્ધિવાદનાં ચુંથણું કરવામાં બહુ સાર નથી, પણ દુરદેશીવાળા અને આત્મબલવાળા સમર્થ લોકનાયકને વીણી કહાડીને હેના પર પ્રજના વિશ્વાસને મુકુટ પહેરાવવામાં આવે છે, એ એક અથવા બે અથવા ચાર વ્યક્તિઓના હાથમાં ક્રોડ મનુષ્યનું બળ એકઠું થઈ કાંઈક નોંધવા જેવું પરિણામ ઉપજાવી શકે.