Jain Dharm Darshan Ek Jankari

Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

Page 41

32.
33.
34.
35.
ਸਭਿਆਤਾ ਵਾਲਾ ਹੋਵੇ, ਚੇਹਰੇ ਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਮੁਸਕਰਾਹਟ
.
ਝਲਕਦੀ ਹੋਵੇ।
ਪਰਉਪਕਾਰ ਕਰਨ ਵਿਚ ਤਿਆਰ ਰਹੇ। ਦੂਸਰਿਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਪਾ ਕੇ ਪਿਛੇ ਨਾ ਹਟੇ।
ਕਾਮ, ਕਰੋਧ, ਲੋਭ, ਮੋਹ, ਹੰਕਾਰ, ਨਿੰਦਾ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੇ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲਾ ਹੋਵੇ | ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਸ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ।
ਇਹਨਾਂ 35 ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਨੀਂਹ ਤੇ ਹੀ ਵਕ ਧਰਮ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾਲ ਭਵਨ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਗ ਅਨੁਸਾਰੀ ਆਖਣ ਦਾ ਅਰਥ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮਨੁੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਮਾਰਗ ਤੇ ਚੱਲਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
ਵਕ ਦੇ 12 ਵਰਤ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 5 ਨੂੰ ਅਣੂਵਰਤ ਆਖਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਉਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਨ :
1. ਸਥੂਲ ਪਾਣਾ ਤਿਪਾਤ ਵਿਰਮਣ -ਸਥੂਲ (ਮੋਟੇ) ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਤਿਆਗ। 2. ਸਥੂਲ ਮਰਿਸ਼ਾਵਾਦ ਵਿਰਮਣ -ਸਥੂਲ (ਮੋਟੇ) ਝੂਠ ਦਾ ਤਿਆਗ। 3. ਸਥੂਲ ਅੱਦਤਾਦਾਨ ਵਿਰਮਣ -ਸਥੂਲ (ਮੋਟੀ) ਚੋਰੀ ਦਾ ਤਿਆਗ। 4. ਸਵਦਾਰਾ ਸੰਤੋਸ਼ - ਪਰਾਈ ਔਰਤ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕਰਨਾ।
5. ਇੱਛਾ ਪਰਿਮਾਣ -ਪਰਿਗ੍ਰਹਿ (ਸੰਪਤੀ ਆਦਿ) ਦੀ ਹੱਦ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨਾ।
ਪੰਜ ਅਣੂ ਵਰਤਾਂ ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਤਿੰਨ ਗੁਣਵਰਤ ਦਾ ਵੀ ਪਾਲਨ ਕੀਤਾ ਜਾਦਾਂ ਹੈ ਉਹ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਨ :
1. ਦਿਸ਼ਾ ਪਰਿਮਾਣ ਵਰਤ-ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਣ ਦੀ ਹੱਦ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨਾ। 2. ਉਪਭੋਗ-ਪਰਿਭੋਗ ਪਰਿਮਾਣ ਵਰਤ-ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੀ ਹੱਦ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਸਾਦਗੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। 3. ਅੰਨਰਥ ਦੰਡ ਵਿਰਮਣ-ਗੈਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਤਿਆਗ
ਇਹ ਤਿੰਨੇ ਗੁਣ ਵਰਤ, ਅਣੂਵਰਤ ਰੂਪੀ ਮੂਲ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਤਿੰਨ ਗੁਣਵਰਤਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਾਰ ਸਿੱਖਿਆ ਵਰਤਾਂ ਦਾ ਵੀ
45