Jain Dharm Darshan Ek Jankari

Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

Page 126

ਮੀ
ਇਹ ਭਗਵਾਨ ਰਿਸ਼ਭਦੇਵ ਦੀ ਪੁਤਰੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਿਪੀ ਵਿਦਿਆ , ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਦੇ ਨਾਉਂ ਤੋਂ
· ਬ੍ਰਹਮੀ ਲਿਪੀ ਸਿੱਧ ਹੋਈ। ਭਾਵ ਲੇਸ਼ਿਆਕR : ਯੋਗ ਤੇ ਸੰਕਲੇਸ਼ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਆਤਮਾਂ
ਦਾ ਪਰਿਣਾਮ ਵਿਸ਼ੇਸ ਸੰਕਲੇਸ਼ ਦਾ ਮੁੱਲ ਕਸ਼ਾਏ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਚਿਮੜੀ ਯੋਗ ਵਿਰਤੀ ਲੇਸ਼ਿਆ ਮੋਹ ਕਰਮ ਦੇ ਉਦੈ ਜਾਂ ਕਸਯੋਪਸ਼ਮ ਜਾਂ ਉਪਸ਼ਮ ਜਾਂ ਕਸ਼ੈ (ਖਤਮ) ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਜੀਵ ਦੇ
ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਚੰਚਲਤਾ ਭਾਵ ਲੇਸ਼ਿਆ ਹੈ। ਮਤਿ ਗਿਆਨ : ਇੰਦਰੀਆਂ ਤੇ ਮਨ ਰਾਹੀਂ ਹੋਣ ਵਾਲਾ
ਗਿਆਨ। ਮਨ ਪ੍ਰਭਵ ਗਿਆਨ : ਇੰਦਰੀ ਤੇ ਮਨ ਦੀ · ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਾ ।
ਰਖਦੇ ਹੋਏ, ਮਾਨਵ ਲੋਕ ਦੇ ਸੰਗੀ (ਮਨ ਵਾਲੇ) ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਮਨ ਅੰਦਰਲੇ ਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜਾਨਣਾ ਮਨ ਪ੍ਰਭਵ ਗਿਆਨ ਹੈ। ਮਨ ਦੇ ਚਿੰਤਨ ਪਰਿਣਾਮਾਂ ਨੂੰ ਜਿਸ ਗਿਆਨ ਤੋਂ ਤੱਖ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਮਨ ਪ੍ਰਭਵ
ਗਿਆਨ ਹੈ। ਮਨੋਗੁਪਤੀ : ਮਨ ਦੀ ਕ੍ਰਿਆ ਨੂੰ ਗੁਪਤ ਰੱਖਣਾ
ਮਨੋਗੁਪਤੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਨੀਵਾਂ ਹੋਣ ਦੀ ਆਦਤ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਜਾਤ, ਕੁਲ, ਤਪ ਆਦਿ ਦਾ ਹੰਕਾਰ ਨਾਲ ਦੂਸਰੇ ਪ੍ਰਤੀ ਹੱਤਕ ਦੀ
131
ਮਾਨ