________________
७५२
हीरसौभाग्यम्
[सर्ग १६ श्लो० १२२
स्वस्मिन्नेव यन्न भवति तत्परस्मै कुतो दीयते । असौ तु एकताना भवन्मानसानिशस्वा. साधकानामै हिकामुष्मिकाः सर्वाः सिद्धिः प्रदत्ते । क इव धत्ते । शिव इव । यथा ईश्वरोऽखिला लघिमा - वशिता - ईशिता-प्राकाम्यं - महिमा- अणिमा-यत्रका-मावसायसायित्वं-प्राप्तिः इत्यष्टसिद्धीर्दधाति ॥
શ્લેકાર્થ
રસકુંપી (સુવર્ણ બનાવવાના સિદ્ધરસની કુંપી), સુવર્ણ, મણિ અને રત્નોની જેમાં ખાણ છે તે શત્રુંજ્ય પર્વત અદ્વિતીય ભા ધારણ કરે છે. જેમ ઈશ્વર, અણિમા, લધિમા, વશિતા, પ્રાકામ્ય, મહિમા, યત્રકામાવસાયિત્વ અને પ્રાપ્તિ આ આઠ સિદ્ધિઓ આપે છે તેમ શત્રુંજય પર્વત અનેક સિદ્ધિઓને ધારણ કરે છે અર્થાત્ આપે છે. (ધારણ કરવું તે જ યુક્ત છે કારણ કે જેની પાસે જે વસ્તુ હોય તે બીજાને આપી શકે છે, પિતાની પાસે ન હોય તે બીજાને કયાંથી આપે! સ્વયંસિદ્ધિઓને ધારણ કરે છે તે જ અન્યને આપે છે.) ૧૨૧
सूर्योद्यानं सुरेन्दोदिशि विपिनमिव स्वःसदां भाति यस्मि
. स्वर्गाद्यानं त्वपाच्यां दिशि गिरिकमलानीलचेलं किमेतत् । चन्द्रोद्यानं प्रतीच्या विविधसुमभरैर्भूषितं भूषणैः किं
लक्ष्मीलीलाविलासं धनददिशि पुनः किं तदीयं निकुञ्जम् ॥ १२२॥
यस्मिन् शत्रुजये सुरेन्दोरिन्द्रस्य दिशि पूर्वस्यां सूर्योद्यान भाति । उत्प्रेक्ष्यते-स्वःसदां देवानां विपिन कानन नन्दनवनमिव । पुनः अपाच्यां दक्षिणस्यां दिशि स्वर्गाधान गजते। उत्प्रेक्ष्यते-गिरिकमलाया विमलाचललक्ष्म्याः नीलं मरकतच्छवि चेलं वस्त्रमिव । पुनः प्रतीच्या पश्चिमायां दिशि चन्द्रोद्यान' भ्राजते । किंभूतम् । विविधानि नानाप्रकाराणि रक्तपीतनीलकृष्णश्वेतादिवर्णानि सुमानि पुष्पाणि तेषां भरैः समूहभूषितं शोभितम् । उत्प्रेक्ष्यते-किंभूतैः । भूषणैराभरणैरिवालंकृतम् । पुनर्धनददिशि उत्तरस्यां लक्ष्मीलीलाविलास नाम वन शोभते । उत्प्रेक्ष्यते तदीयमुत्तरदिक्पतेर्धनदस्य सर्वा निकुञ्जमुद्यान चत्ररथ वनमिव । 'विमान पुष्पकं चैत्ररथ वन पुरी प्रभा' इति हैम्याम् । निकुञ्जशब्दः पुनपुंसकलिङ्गयोः । इद वर्णनमग्रेऽपि प्रोच्यमान शत्रु जयमाहात्म्यादितो झेयम् । अधुना तु तेषामलक्ष्यत्वेनेति ॥
શ્લેકાર્થ
શત્રુંજય પર્વતની પૂર્વ દિશામાં “સૂર્યોદ્યાન” શોભે છે, તે જાણે દેવેનું નંદનવન ન હોય ! દક્ષિણ દિશામાં “વર્ગોઘાન” શેભે છે, તે જાણે પર્વતની લક્ષ્મીનું નીલવસ્ત્ર
