Heersaubhagya Mahakavyam Part 03

Author(s): Devvimal Gani, Sulochanashreeji
Publisher: Kantilal Chimanlal Shah

Page 397

-
--
---
-
८४६
हीरसौभाग्यम्
[सर्ग १७ : श्लो० १४४-१४५
શ્લેકાર્થ
રાક્ષસની જેમ ક્યારેય પણ રાત્રિભોજન કર્યું હોય, આળસુ માણસની જેમ પ્રતિક્રમણઆદિ ક્રિયાઓમાં કંઈ પણ શિથિલતા આચરી હોય, તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ.” ૧૪૩
प्रमादभाजा नियमा मया ये बभञ्जिरे भ्रान्तिभृता भवेषु । छायाद्रम गण्डगलन्मदान्ध भविष्णुनेवीधुरसिन्धुरेण ॥ १४४ ॥
प्रमादमालस्य शिथिलतां वा अनवधानतां वा मन्दभाव वा भजतीति प्रमहरेण प्रमत्ततायुक्तेन मया नियमा अभिग्रहविशेषा बभञ्जिरे भग्नाः गृहीत्वा मुक्ताः किंभूतेन मया । भवेषु कर्मवैचित्र्यान्नानाविधजन्मपरम्परासु भ्रान्ति भ्रमणीं बिभर्तीति भ्राम्यतेत्यर्थः । केनेव । उभुरसिन्धुयेणेव । यथा गण्डयोः कपोलस्थलयोर्गलदूभिरनवरतनिष्पतद्भिर्मदैः दानवारिभिः रन्ध भविष्णुनागतनयनीभवनशीलेन विचेतनीभावुकेन मदुदो रसिन्धुरेण उन्मादोत्कटकरटिना गम्भीरवेदिद्विरदेन छायया उपलक्षितास्तरवो येषां कदाचिदपि परावृत्ति न भजते, पूर्वस्यां पश्चिमायां दक्षिणस्यामुत्तरस्यां च नायाति, यथास्थानमवस्थितैव तिष्ठति । अथ वा पल्लवपत्रपुष्पफलप्रमुखसुषमाविभूषितास्ते छायाद्रुमा भज्यन्ते ॥ इति सौनयमावरोधनालोचनम् ॥
શ્લેકાર્થ
મદના ઉન્માદથી અંધ બનેલ મદાંધ હાથી જેમ નવપલ્લવિત વૃક્ષોને ભાંગે તેમ અંસારચકમાં ભ્રમણ કરતા એવા મેં પ્રમાદવશાત્ જે કઈ નિયમ તેડ્યાં હય, ભાંગ્યા હોય ते भाई ५ भिथ्या थामी.' ॥ १४४ ।।
अपेक्षया पञ्चमहाव्रतानां स्वर्भूधराणामिव भूधरेषु । अणुष्वहर्बन्धुमितव्रतेषु मया विराद्धं गृहमेधिना यत् ॥ १४५ ।।
गृहमेधिना गृहस्थेन सता मया यदहर्बन्धवः सूर्या द्वादशादित्याः तैमितानि प्रमाणीकृतानि व्रतानि द्वादशव्रतानि । स्थूलप्राणातिपातविरमणम्, स्थूलमृषावादविरमणम्, स्थूलाद. तादान विरणम्, स्त्रदारसंतोषपरस्त्रीविधवावेश्याकन्याभिगमनादिविरमणम्, इच्छा-परिग्रहःपरिमाणम्, सर्वदिग्गमनादिविरमण प्रमाण च, भोगोपभोगप्रमाणम्, अनर्थदण्डविरमणम्, सामायककरणम, प्रतिदिन निशां च देशावकासिक दिगवकाशकरणम्, पर्वादिष पोष