________________
શશીશીલા
(૨૮) આમ લક્ષણનું સ્વરુપ આ પ્રમાણે યશે. સાધ્યતાવચ્છેદકસમ્બન્ધતરસમ્બન્ધાનવચ્છિન્ન..... ઇત્યાદિ
શંકા આ પ્રસ્તુત લક્ષણમાં તમે સાધ્યતાવચ્છેદક સંબંધાવચ્છિન્નત્વ દલ શા માટે ગ્રહણ કર્યું ?
સમા. - તેનું તો અમે પૂર્વમાં સમાધાન આપી દીધું છે છતાં પણ તમે પ્રશ્ન કર્યા આથી જણાવી દઈએ છીએ કે સાધ્યતાવચ્છેદક સંબંધ સિવાયના અન્ય સંબંધથી કોઈ અભાવ ન લઈ શકે તેના માટે મૂક્યું છે.
તમે જે કારણ આપ્યું કે સાધ્યતાવચ્છેદક સંબંધ સિવાયના અન્ય સંબંધથી અભાવ ન લેવાય તે માટે, પણ તે તો સાધ્યતાવચ્છેદકસંબંધેતરસંબંધાનવચ્છિન્ન પદથી પણ થઈ
શકે છે.
પ્રસ્તુત સ્થળ પર્વતો વહિમાન્ ધૂમાત્ માં સાધ્યતાવચ્છેદક સંબંધ-સંયોગ સંબંધ, તેનાથી ઇતર સમવયાદિ સંબંધ અને આ સમવાયાદિ સંબંધથી (તમે જે અભાવ લીધો હતો સમવાયન વહૂન્યભાવ) આ અભાવીય પ્રતિયોગિતા અવચ્છિન્ન જ છે અનવચ્છિન્ન નથી. આથી આ અભાવ તો લક્ષણ ધટક બનશે નહિ પરંતુ સંયોગન વહૂન્યભાવ જ લક્ષણ ઘટક બનશે. આમ સાધ્યતાવચ્છેદકસંબંધાવચ્છિન્નત્વ દલ એ નિરર્થક જ જશે. જો આ પ્રમાણે તમે કથન કરતાં હોવ તો ન કરતાં.
गूढामृतलीला
(२९) यतो हि संयोग- कालिकैतदुभयसम्बन्धेन महानसीय वह्निमान् धूमादित्यादावतिव्याप्तिवारकत्वात् । तथा हि साध्यो महानसीय वहिः, साध्याभावः
(૩૬)
