________________
स्वरूपतः भानावश्यकत्वेन तस्य समवायमात्रेण स्वरूपतः भानयोग्यत्वस्यैवासिद्धेः ।
यदि एवं नियमोऽङ्गीक्रियते तदा गोत्वत्वाग्रहदशायामपि "अयं गौ ” इति ज्ञानान्तरं गोत्वेनामुं जानामीति विषयितया ज्ञानांशे गोत्वस्यावगाहमानं प्रत्ययं न स्यात् । भवति चैतादृशी प्रतीतिः । अतः नायं नियमो ऽङ्गीकार्यः । तथा च तत्रापि विषयितया वह्नित्वविशिष्टाभावीय प्रतियोगितावच्छेदकत्वस्यापि निरवच्छिन्नत्वमेवाङ्गीकरणीयम् । तथा च विषयितया वह्नित्वविशिष्टाभाव-मादायाव्याप्तिस्तु भवत्येव । तद् वारणाय साध्यतावच्छेदकनिष्ठावच्छेदकतायां साध्यतावच्छेदकतावच्छेदकसम्बन्धावच्छिन्नत्वनिवेश आवश्यकः ।
શશીશીલા
(૪૬) તમે જે નિયમ સ્વીકાર કર્યો છે. “તત્સમ્વમ્પેન સ્વરુપતઃ भान्योग्यस्यैव तत्सम्बन्धेन स्वरूपतः प्रतियोगितावच्छेदकत्वम्” आ नियमने આશ્રયીને જ તમે વિયિતા સંબંધથી વૃત્તિત્વ વિશિષ્ટાભાવીય પ્રતિયોગિતાને સાવચ્છિન્ન બતાવી છે પણ તે યુક્ત જણાતી નથી.
→
શંકા-અમે તો જે નિયમ છે તે નિયમને અનુસારે લક્ષણ ઘટાવ્યું છે તેથી તમે જે કયન કરો છો કે તમારી વાત યુત નથી તે જ વાત અયુક્ત છે.
સમા– ભાઈ, તમે સમજયાં નહીં આ નિયમમાં જ કોઈ પ્રમાણ નથી.
શંકા- આવું કયન તમે કેવી રીતે કરી શકયાં.
સમા– જો આ નિયમનો સ્વીકાર કરવામાં આવે તો એક આપત્તિ આવે તેમ છે. ગોત્વત્વનું જેને જ્ઞાન નથી તેને પણ આ ગાય છે. આ પ્રમાણેનું જ્ઞાન થયા પછી “ોત્યુંનામું ખાનામિ” આ પ્રમાણે વિષયિતા સંબંધથી ગોત્વને અવગાહન કરનારી પ્રતીતિ ન થવી જોઈએ. કેમકે અહીં જાતિનો ઉલ્લેખ કરેલ
રે
→
→
(૬૭)
