________________
(૩) ધાવ્ય-સ્વભાવ ૧ વક્રદષ્ટિ – દરેક દ્રવ્ય સમયે સમયે. વિવિધ પરિણામ
પામે જ છે. માટે નિત્યત્વ જેવું કાંઈ છે જ નહિ
એમ માને છે. ૨ એકાન્તદષ્ટિ – દરેક દ્રવ્ય ઉત્પાદ-વ્યય પરિણામ
વાળું જ છે, માટે તેને ધૌવ્યભાવ હાય જ નહિ.
એમ માને છે. ૩ વિસંવાદિદષ્ટિ – એક જ ભાવમાં, કેઈપણ દ્રવ્ય
સર્વ કાળે હેતું જ નથી. માટે ધ્રૌવ્યત્વ છે જ
નહિ. એમ માને છે. ૪ અવકદષ્ટિ – પૂર્વ–પર્યાયને વ્યય અને નવીન પર્યાયની
ઉત્પત્તિ જેમાં જણાય, તે, તે દ્રવ્યનું સૈકાલિક ધ્રૌવ્યત્વ
જાણવું. ૫ અનેકાનદષ્ટિ – દરેક દ્રવ્યમાં પોતાનું જે સહજ
મૂળ સ્વરૂપ (સ્વભાવનુ ગુણ, ધર્મરૂપ) છે તે કઈ કાળે ઉત્પન્ન થયેલું હતું નથી. તેમજ કેઈ કાળે તેને નાશ પણ થતું નથી. તે રૂપે આમા, જ્ઞાનાદિ
ગુણ ધર્મો-અનાદિ અનંત શ્રૌવ્યત્વભાવ વાળે છે. ૬ અવિસંવાદિ દષ્ટિ – સિદ્ધ-પરમાત્માને પરમશુદ્ધ
શાશ્વત, ક્ષાયિક ભાવ, તે પરમ પારમાર્થિક દ્રવ્ય ભાવ જણાવે.