________________
૧૩૮
આયુષ્યના બે ભાગ ગયા પછી આવતા ભવનું આયુષ્ય બાંધે છે તેમ કરતાં-કરતાં છેવટે છેલા અતમુહુર્તમાં અવશ્ય આવતા ભવના આયુષ્યને બંધ કરે છે, ત્યારબાદ વર્તમાન ભવનું આયુષ્ય પૂર્ણ કરી મરણ પામી તુરતજ આવતા ભવના બાંધેલા આયુષ્ય પ્રમાણે તે જીવ તે ગતિમાં ૧ થી–૫ સમયમાં જઈને ઉત્પન્ન થાય છે, આ સ્થિતિને ઉપચારથી છવનું જન્મ મરણ કહેવાય છે, જે જે તદ્દભવ મેક્ષ-ગામી હોય છે તેઓ આયુષ્ય બાંધતાં જ નથી. તેમજ વળી દે, નારકે તથા અસંખ્ય વર્ષના આયુષ્ય વાળા મનુષ્ય અને તિય પિતાના આયુષ્યના છ માસ બાકી રહે છે ત્યારે પરભવાયુષને બંધ કરે છે. એમ જાણવું,
(૧૧) જીવને મોક્ષ-પ્રાપ્તિ સંસારી જીવને પુદગલદ્રવ્યના-કર્મ પરિણામ સાથે દ્રવ્ય, ગુણ, અને પયાટ્ય-વિશેષથી જે કથંચિત ભેદભેદ છે તેને પ્રથમ ગીતાર્થ ગુરૂભગવંત પાસેથી યથાર્થ જાણ. ' અનંત કાળથી પુગલના સંયોગે વિવિધ પરિણામે પામવા છતાં કેઈજીવ પુદ્ગલ બન્યું નથી, અને બનશે પણ નહિ આથી દ્રવ્યત્વ સ્વરૂપે આત્માને-પુદ્ગલ દ્રવ્યથી ભિન્ન જાણ. વળી જે સંસારી જી કમવિકારને આધીન
