________________
-
૧૨૮
પણ તે જ સમયે હોય છે. તે બંને હેતુઓને સાપેક્ષભાવે યથાર્થ સ્વરૂપે જાણવાથી તદત૬ હેતુઓ વડે બંને પ્રકારનું કાર્ય પણ આત્મા કરે છે તેની યથાર્થ પ્રતીતિ થશે, જેઓ આત્માને કર્તા–ભક્તા માનતા નથી. પણ શૂન્ય ભાવવાળ કપે છે. તેએ સુખ-દુઃખાદિને પણ કેવળ કલ્પનામાત્ર માનીને સર્વ સાથે નિર્દય અને નાસ્તિક ભાવે વર્તનારા હોય છે. પરંતુ જેઓ પિતાના આત્મ સ્વરૂપનું ર્તા ભક્તાપણું પિતાથી જાણે છે. તેઓ જ ધર્મ અધર્મ ભાવેને વિચાર કરીને અને તેનું સાચું સ્વરૂપ જાણવાની ઈચ્છા કરીને અને સત્યાસત્યને જાણીને, અને તે સાચા સ્વરૂપમાં શ્રદ્ધા કરીને પછી પિતાના આત્માને અધર્મ પરિણામથી અળગે કરી ધર્મ પરિણામમાં જોડે છે તે જ સાચા સુખના સ્વામી બની શકે છે. મિથ્યાત્વ અવ્રત કષાય, અને રોગ સંબંધી અનુક્રમે ૧,૧૨, ૨૫,૧૫, મળી કુલ ૫૭ બંધહેતુઓ શાસ્ત્રમાં જણાવ્યા છે તેમજ તે બંધહેતુઓમાંથી આત્માને અળગો રાખનારા સંવર ભાવના પ૭ ભેદ પણ શાસ્ત્રમાં બતાવ્યા છે તે સંવરભાવમાં આવેલે આત્મા કર્મને ક્ષય કરનારા નિજ તત્વના બાર ભેદથી કને ક્ષય કરી અંતે એક્ષપદને પામે છે. આ પ્રમાણે વિશેષથી આત્માનું બંધ-સંવર-અને નિજતત્વનું યથાર્થ સ્વરૂપ ગીતાર્થ ગુરૂ ભગવંત પાસેથી જાણી લેવું.
(૭) દેવેનું સામાન્ય સ્વરૂપ આ જગતમાં સર્વ સંસારિ (જન્મ-મરણ કરનારા) જીના જે પ૬૩ ભેદે છે. તેમાં એકેન્દ્રિય ના ૨૨,
