________________
૧૧૭
(૪) ઋજુસુત્રનયથી શુદ્ધ આત્મ તત્વ-નિરંતર શુદ્ધ-ઉપયોગમાં જાગ્રત રહીને આત્માને, અપ્રમતભાવમાં રાખવો, તે ધર્મ. જાણો.
(૫) શબ્દનયથી શુદ્ધ આત્મ તત્વ-કને ક્ષય કરવા માટે ક્ષપક શ્રેણ માંડવી. તે ધર્મ જાણુ.
(૬) સંભિરૂઢનયથી શુદ્ધ–આત્મતત્તવ-જ્ઞાનાવરણીય, દર્શના વરણીય, મોહનીય અને અંતરાય એ ચાર ઘાતિ-કને સંપૂર્ણ ક્ષય કરી, પિતાના સહજ અનંતજ્ઞાનાદિ ગુણામાં પરિણમવું તે ધર્મ જાણો.
(૭) એવભૂતનથી શુદ્ધ આત્મ તર–સકળ કર્મ રહિત અને અનંતજ્ઞાન અને અનંત દર્શન સહિત જે અજર, અમર, અનંત, અક્ષય, અરૂપી, અગુરૂ લઘુ, તેમજ અવ્યાબાધાદિ-ભાવવાળું, આત્માનું જે શાશ્વત સ્વરૂપ તે ધર્મ જાણુ. - આ રીતે અનંત ધર્મોત્મક પદાર્થના અસ્તિ-નાસ્તિ, નિત્ય
અનિત્ય, શુદ્ધ-અશુદ્ધ, રુપી–અદૃપી, કતી–અકત, એક અનેક, સામાન્ય વિશેષ, પ્રમાણુ–અપ્રમાણ, વકતવ્ય-અવક્તવ્ય, તેમજ હેય ઉપાદેય,આદિ પરસ્પર વિરોધી ધમને પ્રથમ સ્થા–પદથી પ્રમાણુ-સપ્તભંગીથી જાણીને પછી તેના કોઈ એક ભંગને. નય સપ્તભંગથી જાણતી વસ્તુ સ્વરૂપનું. યથાર્થ અવિરુદ્ધ અને અવિસંવાદી જ્ઞાન થાય છે. એમ ખણવું.
