________________
જીવનમાં અમલી બનાવવાની બાબતમાં ગંભીર નથી.
‘મહારાજ સાહેબ, એક શુભ સમાચાર'
ભજિયાંની ‘ઑફર'ને હું ઠુકરાવી શકું છું કારણ કે મારા પેટને એ અનુકૂળ નથી. એ વ્યક્તિ સાથે બહાર ફરવા જવાના મળતા આમંત્રણને હું ‘ના’ પાડી શકું છું. કારણ કે એ વ્યક્તિનો સ્વભાવ મારા મનને અનુકૂળ નથી પણ આત્માને જે અનુકૂળ નથી એ વસ્તુની પ્રાપ્તિને, એ વ્યક્તિના સહવાસને હું “ના” પાડી શકું છું ખરો ?
કરુણતા સર્જાઈ છે માનવીના જીવનમાં. શરીરના અને મનના સુખ-દુ:ખને કેન્દ્રમાં રાખીને જ એણે પોતાની આખી જીવનવ્યવસ્થા ગોઠવી દીધી છે. તીર્થસ્થાનમાં જતા પહેલાં ય એ ‘ભોજનશાળા’ની ચકાસણી કરી લે છે અને શરીર સ્વસ્થ રહેતું હોય તો શિયાળામાં હિમાલયની સફરે જવા એ તૈયાર થઈ જાય છે. મનની મસ્તી માટે ટી.વી.ને એ કલાકોના કલાકો આપવા તૈયાર છે અને મનને અકળામણ થતી હોય તો એ પ્રવચનમાં બેસવા ય તૈયાર નથી.
પણ સબૂર !
આત્માને શું અનુકૂળ છે અને પ્રતિકૂળ છે ? આત્માને માટે શું લાભકારી છે અને નુકસાનકારી છે? આત્માને માટે હિતકારક શું છે અને અહિતકારક શું છે? એ જાણવાની કદાચ એની કોઈ તૈયારી નથી. થોડી-ઘણી જાણકારી અને કદાચ છે તો એ જાણકારીને
‘જીવનમાં કદાચ પ્રથમવાર જ આવું સત્ત્વ હું ફોરવી શક્યો છું’ લગભગ ૩૫૩૮ વરસની વયના યુવકના ચહેરા પર આ વાત કરતી વખતે સાચે જ અપાર આનંદ છલકાતો હતો.
શું સત્ત્વ ફોરવ્યું?” ‘ધર્મના જ કોક કારણસર આજે એક અપરિચિત વ્યક્તિને ત્યાં મારે જવાનું બન્યું હતું. જરૂરી વાત થઈ ગયા બાદ એમણે મને ધંધાની એક નવી લાઇનની વાત કરી.
‘તમે આ લાઇન શરૂ કરો તો એક વરસમાં ઓછામાં ઓછી બે કરોડની કમાણી તો પાકી જ !'
મને રસ નથી”
‘પણ શા માટે ?” ‘જુઓ. આજે ય હું છ રોટલી ખાઈ શકું છું. રાતના એકદમ શાંતિથી સૂઈ શકું છું. મારા પરિવારને સંતોષ થાય એટલો સમય હું આપી શકું છું. મારા મનને તનાવ મુક્ત રાખી શકું છું. પ્રભુની પૂજામાં એકાદ કલાક તો આસાનીથી આપી શકું છું. ગુરુભગવંતનાં પ્રવચનો ચાલતા હોય તો એ સાંભળવા માટે હું સમય કાઢી શકું છું. પ્રસન્નતાની અને પવિત્રતાની આ શ્રીમંતાઈને અત્યારે હું ભોગવી રહ્યો છું. પૈસાની શ્રીમંતાઈ મેળવવા જતાં એ શ્રીમંતાઈનું મારે બલિદાન આપી દેવું પડે જે મને માન્ય નથી. મારા આ સ્પષ્ટ જવાબ સામે પેલી વ્યક્તિને બોલવાનું કાંઈ બચ્યું જ નહોતું.
