Book Title: Delhi Dilwalani
Author(s): Ratnasundarsuri
Publisher: Ratnasundarsuriji

View full book text
Previous | Next

Page 43
________________ તો લીધી પણ એની પાસે પાંચની એમનોવો ની કે જે એ મને પાછી આપી શકે. એ બાજુમાં રહેલ બે-ત્રણ જગાએ જીતી નાટ લઈને ફરી વળ્યો પણ ક્યાંય એને ૧૦ની નોટનાં છૂટાં ન મળ્યા. એ પાછો આવ્યો. ‘શેઠ, એક વાત કરું?’ ‘તમને રસનો અડધો ગ્લાસ આપી દઉં?” પણ કેમ ?' ‘મને ૧૦ના છૂટાં નથી મળતાં' ‘તું એક કામ કર” ‘શું?” કઠોરતા, આપવા જ નથી દેતી. કુપર્ણતા, આપી નથી શકતી. ઉદારતા, આપી દેતા વાર નથી લગાડતી પણ કોમળતા તો આપ્યા વિના રહી જ નથી શકતી. તપાસતા રહેવાની જરૂર છે આપણી જીવનશૈલીને - ત્યાં પ્રધાનતા શેની છે ? સંગ્રહની કે ત્યાગની? ભોગની કે ભાગની ? બુદ્ધિની કે હૃદયની ? વિચારોની કે લાગણીની ? સુખની કે આનંદની? સ્વાર્થની કે પરાર્થની ? ગણિતની કે કાવ્યની? રાજી થવાની કે રાજી રાખવાની ? જો જીવનશૈલી “હું' આધારિત જ હોય તો સમજી રાખવા જેવું છે કે એ જીવનમાં કદાચ સુખનું સૌદર્ય હશે પણ સદ્દગુણોની સુવાસ તો નહીં જ હોય. એ જીવન “ઓળખ” વાળું જરૂર હશે પણ પ્રસન્નતાવાળું તો હરગિજ નહીં જ હોય. એ જીવન અહંકારવાળું જરૂર હશે પણ આનંદવાળું તો નહીં જ હોય. સાચે જ જીવનને સાત્ત્વિક આનંદથી હર્યું-ભર્યું બનાવી દેવું છે? ભોગમાંથી ભાગમાં આવી જાઓ અને એમાં પગ જામી જાય પછી સત્ત્વ કેળવીને ત્યાગમાં કૂદી પડો. ‘પાંચ રૂપિયા તું જ રાખી લે.” પણ.' ‘પણ કાંઈ નહીં, મારા તરફથી એના ચા-પાણી પી લેજે.' | ‘એમ મારાથી પાંચ રૂપિયા રાખી થોડા લેવાય ? આપ બે મિનિટ અહીં ઊભા રહો. હું હજી બીજી જગાએ ૧૦ ના છૂટા લેવા જઈ આવું.' ‘ના. હવે તારે ક્યાંય જવાનું નથી, પાંચ તારે રાખી જ લેવાના છે' આમ કહીને ત્યાંથી આગળ જવા મેં જ્યાં પગ ઉપાડ્યા ત્યાં એણે મને એટલું જ કહ્યું કે શેઠ, વરસોથી આ જગાએ ઊભો રહીને હું આ ધંધો કરી રહ્યો છું. આ રીતે પાંચ રૂપિયા કોઈએ મને રાજીખુશીથી આપી દીધા હોય તો આપ પહેલા છો' આટલું બોલતા બોલતા એ ગળગળો થઈ ગયો ! મહારાજ સાહેબ, મોંઘવારી એટલી જાલિમ છે કે પાંચ રૂપિયામાં કાંઈ જ નથી આવતું પણ મને અનુભવ થઈ ગયો કે નાના માણસના મુખ પર સ્મિત પ્રગટાવવા માટે પાંચ રૂપિયા પણ કાફી છે.” ‘આ લે ૧૦/૧૦ની બે નોટ. શેરડીના રસના એક ગ્લાસના રૂપિયા પંદર લઈને બાકીના પાંચ રૂપિયા પાછા આપી દે... શેરડીનો રસ પીવા ગયેલ યુવકને ત્યાં જે અનુભવ થયો એ અનુભવની એણે કરેલ વાત એના જ શબ્દોમાં. મહારાજ સાહેબ , શેરડીના રસવાળાએ મારા હાથમાં રહેલ ૧૦ની બે નોટ લઈ

Loading...

Page Navigation
1 ... 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51