Book Title: Bruhad Sanskrit Hindi Shabda Kosh Part 01
Author(s): Udaychandra Jain
Publisher: New Bharatiya Book Corporation

Previous | Next

Page 388
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir चतुरिन्द्रियः ३७८ चन्द्रकला चतुरिन्द्रियः (वि०) चार इन्द्रिय वाला जीव। (वीरो० १९/३५) चतुर्वर्ग (वि०) चार समूह। (जयो०१/२४) धर्म, अर्थ, काम और मोक्षा (जयो० १/३) चतुर्वर्ण (वि०) १. चार वर्णों वाला। २. चार प्रकार के अक्षरात्मक वर्ण। (वीरो० ३/९) ३. ब्राह्मण-क्षत्रिय-वैश्य शूद्रा' (जयो० १/२४) चतुर (वि०) चार प्रकार का। (दयो० २/१) चतुर्विश (वि०) चौबीस, संख्या विशेष। चतुर्विंशति (स्त्री०) चौबीस, संख्या विशेष। (भक्ति०१८) चतुविंशतिक (वि०) चौबीस संख्या सहित। चतुविंशतिस्त: (पुं०) चौबीस तीर्थंकरों का स्तवन। चतुर्विध (वि०) चार प्रकार का। चतुर्वेद (वि०) चारों वेद वाला। चतुर्षष्टि (स्त्री०) चौंसठ। (वीरो० ३/३०) चतुष्क (वि०) चार से युक्त, चार के समूह वाला। चतुष्टकं चतुष्पथयुक्तम्। चतुष्कगल (वि०) गले के चार गुण। १. गान-गीत चातुर्य। (जयो० ११/४८) २. कवित्व-कल्पनाशीलत्व। ३. मृदुता-माधुर्य। सत्य-सत्यनिष्ठा। चतुष्कपूरणं (नपुं०) चौक पूरना। (जयो० १०/९१) चतुष्क-चक्रं (नपुं०) चार चक्र, चार संख्या चार पहिया। (जयो० १०/४५) चतुष्कयुक्त (वि०) चारा समूह युक्त। (वीरो० १३/३) चतुष्चक्रं (नपुं०) चार चक्र। (जयो०८/५) चतुष्टय (वि०) चार से युक्त, चार संख्या सहित। (सुद० ) चतुष्ट्य (वि०) चार का समूह, चार संख्या। 'पौरुषं भवति । तच्चतुष्यम्' (जयो० २/१०) चतुष्ट्यी (वि०) चार से युक्त। श्रीमुक्त्यर्थचतुष्टयीमिति। (मुनि० ३२) चतुष्पथ (वि०) चौराहा, समन्तमार्ग। चतुष्पथक (वि०) चौराहा, समन्तमार्ग। (भक्ति० १४) (वीरो० १२/३५) श्री चतुष्पथक उत्कलिताय। (जयो० ४/७) चत्वारः पन्थानो यस्य नरकगत्यादयो भवन्ति। (जयो० वृ० २५/४२) चतुष्पादः (पुं०) चार पैर, चौपाया। (दयो० वृ० ३) चत्वरं (नपुं०) [चत्+ष्वरच्] १. चौराहा, आंगन, गोलाकृति, २. मङ्गलमण्डप। चत्वरगः (पुं०) चौराहा। (जयो० २/१३३) चत्वरपूरणं (नपुं०) मण्डल पूरना, रांगोली करना। (जयो० २६/४) सर्वतश्चत्वरस्य मंगल-मंडलस्य पूरणे त्वरा शीघ्रता। (जयो० वृ० २६/४) चत्वारिंशत् (स्त्री०) चालीस, संख्या विशेप। चत्वाल: (पुं०) हवन कुण्ड। चद् (अक०) बोलना, प्रार्थना करना। चदिरः (पुं०) १. चन्द्र, २. कर्पूर। चल (अव्य०) नहीं, न केवल, भी नहीं। चन्दः (पुं०) [चन्द्+णिच् अच्] १. चन्द्रमा, २. कपूर। चन्दनः (नपुं०) [चन्द्। णिच्+ ल्युट्] चन्दन तरु, एक सुगन्धित पदार्थ। (जयो० ९/५५) (जयो० ११४४) (सुद० ३/७) कालागुरु मलयगिरेश्चन्दनमथ नन्दनमपि (सुद० ७१) कृष्णागुरुचन्दनकर्पूरादिकमय (सुद० ७२) चन्दनरसचर्चित (वि०) चन्दन, रस से लिपटा हुआ। (वीरो० १२/१६) सुगन्धियुक्त रस से लिपटा हुआ। चन्दनगिरी: (पुं०) मलयपर्वत। चन्दनः (पुं०) चन्दन तरु, सुगन्धित वृक्ष चन्दन। चन्दनता (वि०) मलयसुगन्धपना। (वीरो०१४/४५) चन्दनदुजः (पुं०) चन्दन वृक्ष, चन्दन तरू। (मुनि० ७) चन्दनद्रुमः (पुं०) चन्दन वृक्षा खदिरादिसमाकीर्ण चन्दनद्रुमववने। (सुद० १२८) चन्दनलेपः (पुं०) चन्दन का लेपा कुङ्कमैणमचन्दनलेपान्। (जयो० ५/६१) चन्दनादिः (पुं०) मलय पर्वत। चन्दनोदकं (नपुं०) चन्दन का जल। चन्दिरः (पुं०) [चन्द्+किरच्] १. हस्ति, हाथी। २. चन्द्रमा। चन्दोदयः (पुं०) चन्द्र का उदय। (वीरो० २/१५) चन्दोपल: (पुं०) चन्द्रकान्त मणि। निशासु चन्द्रोपलाभित्ति। (वीरो० २/१५) चन्द्रः (पुं०) [चन्द्र+णिच्+रक्] १. चन्द्रमा, २. चन्द्रग्रह, कपूर। (दयो० १/१८) ओषधिपति (जयो० १८/१८) 'द्वितीयाचन्द्रोऽष्टमीचन्द्रो (जयो० १/५५) * कुमुद-बन्धु-(जयो० वृ० ९/५१) * सुधाकर--(जयो० वृ० ५/६७) * रजनीश-(जयो० वृ० ५/६७) * सितांशु- (जयो० वृ० १५/५१) * रजनीकर-(शीतरश्मि ३/१५) चन्द्रकला (स्त्री०) चन्द्र किरण। (जयो० ३/६४) (सुद० For Private and Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438