________________
रस ]
(
२३० )
[ रस.
रसदयत्तिग्रा." दस० ७, २५; -नाम. न० ( -नामन् ) नाम भनी से प्रति જેના ઉદયથી જીવ શુભ અશુભ રસ પામે छे. नाम कर्म की एक प्रकृति जिसके उदयसे जीव शुभाशुभ रस पाता है. A nature of Nāmakarma at whose appearance a soul undergoes good or evil tastes. सम० २८; -निज्जूढ. त्रि. (नियूंढ ) २ २हित; જેમાંથી રસ કાઢી લેવામાં આવ્યું છે તેવું. रसहीन; निरस. Tasteless; dry;. insipid; juiceless. दस० ८, २२;
-नितहणया. स्त्री० (नियूहण ) २सने। परित्याग. रस परित्याग. Abandoning of taste. ठा० ४, २; -त्रय. त्रि. ( - ज्ञक-रसं जानाति, इति ) २सने लगुना२. रस का ज्ञाता. (one) who knows tastes. सु. च० १५, १०५; -न्नु. त्रि० ( -ज्ञ ) २सने ना२. रस का ज्ञाता. (one) who knows tastes. उत्त० १६, २८; -परिश्चा-(य). पुं० ( -परित्याग ) २सने। परित्याग; दुध, &ि આદિ વિનયને ત્યાગ કરવો તે છે બાહ્ય तपमान मे. रस परित्याग; दूध, दहीं आदि विगय का त्याग करना; बाह्य तप विशेष.
Abandoning of tastes; abandon. ing of such articles as milk, curds etc; one of the 6 external penances. सम० ६; भग० २५, ७; प्रोव० १९; उन० ३०, ८, ठा० ६, १; -परिणय. त्रि० ( -परिणत ) २सपणे परिणत यी वस्तु. रसमें परिणत पदार्थ. A substance matured or changed into Rasa. भग० ८, १;
-परिमाण. पुं० (-परिमाण) २सनी परिणाम; माडं मार ते. रस का।
परिमागा-खटा, कसैला आदि होजाना. The scale or standard of taste भग ८, १०; ठा० ४, १: -बंध. पु० (-बन्ध) રસબંધ; કર્મને અનુભા રૂપે બંધ થાય ते. रसबंध; अनुभाग रूपमें होनेवाला कर्मबंध. The bondage of the maturity of karmas. क. गं० ५, २१; ----माण. न. ( ~मान ) २स-धृताहि भावानु भान; पणा, पाqj. रसमापक; पी, तेल, मापने की पली-परिमाण पात्र विशेष. A means of measuring liquids. अणुजो० १३२; -मेह. पुं० ( -मेघ ) मरता क्षेत्रमा ઉત્સર્પિણીને બીજે આરે બેસતાં સાત દિવસ સુધી પાંચ વરસાદ વરસે છે તે કે જે દરેક વનસ્પતિમાં રસ ઉત્પન્ન કરે છે. भरतादि क्षेत्रमें उत्सर्पिणी के दसरे भारे के बैठते ही सात दिन तक पांचवीं बर्षा बरसती है जिससे वनस्पतिमें रस उत्पन्न होता है. The 5th rainfall which continues for seven days when the 2nd Ara ( part of cycle of time ) of an aeon of increase occurs in regions Bharat etc. It produces juice, and taste in all vegetations. ज. प. -लोल. वि० (-लोल ) २स मोगरवाना सासुधी; २स संघ८. रस लोलुप; रसलंपट. One greedy of enjoying tastes. नाया० ८; -वाणिज. न० ( -वाणिज्य ) २स-मध माहिराहिना व्यापार. रस-मधु-मदिरादि का व्यापार. Wine-traffic. भग०८, ५;
-विगह. स्त्री० (-विकृति ) २स धादि ७५ विशय-विति. रस विकृति -दुग्धादि रूप विगय की विकृति. The modifications of Rasas such as milk etc. भग० १, ७; -विहि. पुं. ( -विधि )
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org